مبحث اول: معنای لا إله إلا الله، محمد رسول الله؛ و فضیلت و شرایط آن
نخستین کلمهای که انسان بهوسیلهی آن وارد دایرهی اسلام میشود و به مدارج توحید میرسد و در مسیر عبودیت گام برمیدارد، کلمهی «لا إله إلا الله محمد رسول الله» است. کلمهای که به موجب آن، بنده به ربوبیت و الوهیت الله و به رسالت محمد جاقرار میکند. با این کلمه، بنده گواهی میدهد که تنها الله استحقاق پرستش را دارد و به وسیلهی آن، تمام نیروهای بنده- عقل و قلب و جسم و اعضایش- صرف تسبیح و تهلیل و ستایش و تمجید و پرستش این پروردگار بزرگ میشود؛ ذاتی که تمام ذرات درونیِ وجودت به او اعتراف میکند و او را تمجید و تعظیم و تسبیح مینماید؛ چه بخواهی و چه نخواهی، چه غافل باشی و چه متوجه؛ چه زنده باشی و چه مرده، چه ایمان بیاوری و چه کفر ورزی. اختیار انسان به جای خود باقیست که به میل خویش پروردگارش را بپرستد و از اوامر او که بر زبان پیامبران گرامی آمده است، اطاعت کند، [۱۰]و گواهی دهد که محمد جخاتم پیامبران و بنده و فرستادهی خداست که خداوند ﻷاو را برای تمامی آفریدگان، اعم از آدمیان و جنیان فرستاده است؛ این شهادت یا گواهی، بدین صورت است که با زبان اقرار نماید و با قلب ایمان داشته باشد که محمد جرحمت و وسیلهی جهانیان است.
[۱۰]- مع الله، ص۳۹.