ششم: اسباب و عوامل تقویت ایمان
پرداختن به این موضوع، هم فایدهی فراوانی دارد و هم ضرورت شدیدی، تا از یکسو اسباب و عوامل تقویت ایمان را بشناسیم و از سوی دیگر، آنها را در خود مهیا کنیم؛ زیرا کمال بنده، در ایمان است و درجات بنده- هم در دنیا و هم در آخرت- به وسیلهی ایمان، بالا میرود و سبب هر خیری در دنیا و آخرت، همین ایمان است. قوت ایمان، بدین بستگی دارد که اسباب و زمینههای مؤمن شدن را بشناسیم. الله أبرای هر هدف و خواستهای، سبب و راهی برای رسیدن به آن قرار داده است و از آنجا که ایمان، بزرگترین و مهمترین و جامعترین خواستهی الله ﻷبرای بندگانش میباشد، برای ایمان نیز اسباب بزرگی قرار داده تا زمینه برای کسب و تقویت ایمان فراهم گردد. از سوی دیگر، عواملی وجود دارد که ایمان را ضعیف میگرداند؛ اسباب کسب ایمان و تقویت آن، بر دو نوع است: عواملِ کُلّی یا مجمل؛ و نیز عوامل مفصل.
اسباب مجمل تقویت ایمان، عبارتست از: تدبر در آیات و نشانههای الله در قرآن و سنت و تأمل در نشانههای گوناگون الله در جهان هستی و علاقهی شدید به شناخت حقیقتی که بنده برای آن آفریده شده است و عمل به آن حق میباشد. همهی اسباب و عوامل تقویقت ایمان، به همین اصل مهم برمیگردد و این، اساس و مرجع همهی اسباب تقویت ایمان است [۳۷۹].
دربارهی اسباب مفصل تقویت ایمان، باید گفت که ایمان به وسیلهی امور فروانی به دست میآید و تقویت میشود که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
[۳۷۹]- شجرة الإیمان، اثر سعدی، ص۳۹.