ایمان به الله

سوّم: برترین ذکر، لا إله إلا الله است

با این‌که خداوند ﻷذکر و یاد خویش را برای برخی از بندگانش فراهم و آسان نموده، با این حال ذکر و یادِ الله، از بزرگ‌ترین عباداتی‌ست که انسان را به پروردگارش نزدیک می‏گرداند و از همه‏ی عبادت‌ها اجر و پاداش بیش‌تری دارد. برترین ذکر پس از تلاوتِ قرآن عظیم، گفتن «لا إله إلا الله» یعنی کلمه‏ی توحید است؛ همان‌گونه که رسول‌الله جفرموده است: «أَفْضَلُ الذِّكْرِ لا إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ» [۲۱]یعنی: «برترین ذکر، لا إله إلا الله می‌باشد». بر هر مسلمانی واجب است که این کلمه‏ی عظیم را یاد بگیرد و مضمون و معنا و شروط و ارکان و معارف مربوط به آن را به دیگران آموزش دهد؛ زیرا لا إله إلا الله کلمه‏ای‌ست که انسان به وسیله‏ی آن مسلمان می‏شود. پس این کلمه، حد فاصل میان کفر و اسلام است. خداوند ﻷبه برترین مخلوق و خاتم پیامبرانش، محمد جامر نموده که همه‌ی مفاهیم و معارف این کلمه را به مردم یاد دهد و بدان معتقد باشد؛ همان‌گونه چنانکه در این فرموده آمده است: ﴿ فَٱعۡلَمۡ أَنَّهُۥ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا ٱللَّهُ ﴾[محمد: ۱۹]. «پس بدان که معبود راستینی جز الله وجود ندارد».

الله متعال، کسانی را که در برابر این کلمه استکبار ورزیده و از پیروی آن روی گردانده‏ و بدان عمل نکرده‌اند، سرزنش نموده است؛ آن‌جا که می‏فرماید:

﴿ إِنَّهُمۡ كَانُوٓاْ إِذَا قِيلَ لَهُمۡ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا ٱللَّهُ يَسۡتَكۡبِرُونَ ٣٥ وَيَقُولُونَ أَئِنَّا لَتَارِكُوٓاْ ءَالِهَتِنَا لِشَاعِرٖ مَّجۡنُونِۢ ٣٦ ﴾[الصافات: ۳۵-۳۶].

«‏آنان، چنان بودند که چون به آن‌ها گفته می‌شد: «معبود راستینی جز الله وجود ندارد»، تکبر وسرکشی می‌کردند و می‌گفتند: آیا معبودانمان را به خاطر شاعری دیوانه رها کنیم؟».

خداوند بلندمرتبه در چندین جای قرآن، خودش را با صفاتی توصیف نموده که در‌بردارنده‏ی این کلمه است؛ همان‌گونه که می‏فرماید:

﴿ ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ٱلۡحَيُّ ٱلۡقَيُّومُ ﴾[البقرة: ۲۵۵].

«الله؛ هیچ معبود برحقی جز او وجود ندارد؛ همیشه‌زنده‌ای‌ست که اداره و تدبیر تمام هستی را در دست دارد».

و در جای دیگری می‏فرماید:

﴿ هُوَ ٱلۡحَيُّ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ﴾[غافر: ۶۵].

«اوست زنده؛ معبود راستینی جز او وجود ندارد».

ابراهیم ÷نیز این کلمه را محقق ساخت و آن را حقیقتی ماندگار در نسل‌های پس از خویش قرار داد؛ همان‌طور که الله ﻷبه نقل از او می‏فرماید:

﴿ وَإِذۡ قَالَ إِبۡرَٰهِيمُ لِأَبِيهِ وَقَوۡمِهِۦٓ إِنَّنِي بَرَآءٞ مِّمَّا تَعۡبُدُونَ ٢٦ إِلَّا ٱلَّذِي فَطَرَنِي فَإِنَّهُۥ سَيَهۡدِينِ ٢٧ وَجَعَلَهَا كَلِمَةَۢ بَاقِيَةٗ فِي عَقِبِهِۦ لَعَلَّهُمۡ يَرۡجِعُونَ ٢٨ ﴾[الزخرف: ۲۶-۲۸].

«‏و زمانی (را یادآوری کن) که ابراهیم به پدر و قومش گفت: همانا من از آن‌چه می‌پرستید، بیزارم؛ جز ذاتی که مرا آفریده و به‌یقین او، هدایتم خواهد کرد. و کلمه‌ی توحید را حقیقتی ماندگار در نسل‌های پس از خویش قرار داد؛ امید است (مشرکان به سوی توحید) بازگردند».

[۲۱]- صحیح الجامع، اثر آلبانی، شماره‏ی: ۱۱۱۵.