تفسیر کوثر - تفسیر سورۀ فاتحه و بقره

چرا این سوره را الفاتحه نامیدند؟

چون که کلمۀ فاتحه بمعنای سرآغاز هرچیز است، این سوره نیز به فاتحه یا فاتحة الکتاب موسوم شده است زیرا مصحف شریف با آن افتتاح شده است و از جهت دیگر این سوره اولین سورۀ قرآن کریم است که نویسندۀ مصحف آن را می‌نویسد و اولین سورۀ کتاب عزیز است که تلاوت کننده آن را تلاوت می‌کند و نیز نماز با خواندن آن آغاز می‌شود؛ با آنکه در ترتیب نزول آیات، اولین آیات نازل شده نیست.

در مورد نزول این سوره گفته شده که در مکه نازل شده است و به قولی در مدینه نازل شده است. مگر قول اول راجح‌تر است چون در سورۀ حجر که مکی است تأیید آن آمده است: ﴿وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَٰكَ سَبۡعٗا مِّنَ ٱلۡمَثَانِي وَٱلۡقُرۡءَانَ ٱلۡعَظِيمَ٨٧﴾[الحجر: ٨٧] «و به راستی که سبع المثانی و قرآن بزرگ را به تو داده‌ایم».