بدعت و متعلق خطابات شرعی
این بند یکی از مهم‌ترین بحث‌های مربوط به بدعت است. در بحث قبلی در مورد تعلق خطاب شرعی به ترک و سکوت بحث شد، در اینجا نقطه‌ی مقابل سکوت را که فعل است و خطاب شرعی نیز به آن تعلق می‌گیرد، مورد بررسی قرار می‌دهیم:
فعل از جهت تعلق خطاب شرعی به آن، دو نوع است.
۱. فعلی که متعلق به مراد شارع از جهت حظر و اباحه و شناخت حکمت و عدم آن است، که اصطلاحاً آن را عبادات و معاملات می‌نامند و بدعت در هر دو مورد ایجاد و صورت می‌گیرد.
۲. آنچه که در ارتباط با فعل (به معنای عام آن، یعنی تمامی تصرفات مکلف) است، که سه نوع اعتقادات، اقوال و افعال را در بر می‌گیرد و باز ابتداع و بدعت‌سازی می‌تواند در هر سه مورد مذکور هم صورت گیرد.
بی‌تردید با دقت و امعان نظر در متون اصلی اسلامی و آثار علمای سلف و خلف نتیجه می‌گیریم که بدعت در تمامی آنچه که فوقاً ذکر شد، صورت‌پذیر است. ما دراینجا تک تک موارد فوق‌الذکر، و تعلق بدعت به آن‌ها را اختصاراً شرح می‌دهیم.