بخش دوم: علل گسترش بدعت
همانگونه که عواملی در ایجاد بدعت نقش دارند، عوامل دیگری نیز در گسترش آن مؤثر هستند، بدون شک هر دعوت پاک و ایمانی برای نفوذ در دل انسان‌ها، نیاز به وجود استعداد و قابلیت‌هایی در درون مدعوین دارد. در تاریخ اسلام می‌خوانیم که رسول خدا دعا نمود: بار الها! اسلام را با یکی از دو عمری [۲۵۳]که نزد تو محبوب‌تر است، تقویت کن. که عمربن خطاب ایمان آورد. سیدقطب درمورد ایمان عمربن خطاب می‌گوید: وی تقوایی مقدماتی داشت که آن تقوی موجب هدایت او گشت [۲۵۴].
و آن ویژگی درعمرو بن هشام موجود نبود که دعای پیامبر شامل وی نگشت.
در پذیرش دعوت‌های شیطانی و بدعتی نیز، وجود زمینه‌هایی از پذیرش باطل، در درون مدعوان، یکی از علل گسترش بدعت است. در اینجا به صورت مختصر مهم‌ترین علل گسترش بدعت را ذکر می‌کنیم.
[۲۵۳] منظور عمربن خطاب و عمروبن هشام است. [۲۵۴] سیدقطب، التصویر الفنی فی القرآن کریم ص ۹.