مبحث دوم: بدعت اضافی
بدعت اضافی بدعتی است که دو شائبه دارد:
اول: ادلهای دارد که از این جهت نمیتواند بدعت باشد.
دوم: دستاویزی ندارد و از این جهت شبیه بدعت حقیقی است، و چون این عمل بدعتی، دو شائبه دارد و به هیچکدام از دو جانب اتصال کامل ندارد، آن را بدعت اضافی نامیدهاند.
بدعت اضافی در ارتباط با یکی از دو جانب مذکور، سنت است، چون مستند به دلیل است. و در ارتباط با جنبه مقابل، بدعت است، چون مستند به شبهه است نه دلیل، و یا اصلاً مستند نیست و فرق بین این دو مطلب این است که اولی (یعنی دلیل شبهای) علیالظاهر دلیل است ولی از جهت تفاصیل و کیفیات دلیل به حساب نمیآید [۲۷۱].
[۲۷۱] ابواسحاق الشاطبی، الاعتصام، ج ۱ ص ۲۸۷ به بعد. برای بدعت اضافی در تقسیم آن به دو دسته مثال ذکر شده است.