مبحث دوم: بدعت فعلی و ترکی
محققان براین باورند که ترک فعل، از افعال مندرج در تحت مقوله اختیار است. بنابراین ترک هم میتواند طاعت باشد و هم معصیت و بدعت همچنانکه شامل فعل مخالف سنت است، بر ترکی که لازمهاش مخالف با سنت است نیز اطلاق میشود. وقتی که مسلمانی تصمیم میگیرد امر مباح را بدون دلیلی (مانند بیماری، رژیم غذائی، مداوا و..). ترک کند، و یا آنکه نذر میکند که مطلقاً از تناول چیزی خودداری کند، با این کار مرتکب بدعت میشود. اصل و سند این موضوع این آیه شریفه است:
﴿ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تُحَرِّمُواْ طَيِّبَٰتِ مَآ أَحَلَّ ٱللَّهُ لَكُمۡ وَلَا تَعۡتَدُوٓاْۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُعۡتَدِينَ ٨٧ ﴾[المائدة: ۸۷].
«ای کسانی که ایمان آوردهاید! امور پاکی را که خداوند برایتان حلال کرده، تحریم نکنید و از حدود خارج نشوید، حقا که الله متجاوزان از حدود را دوست ندارد».
در تاریخ اسلام موارد متعددی از ترک طیبات صورت گرفته، که از طرف رسول اللهصو شاگرادان دانا و حکیمش مورد مؤاخذه و نکوهش و نهی، قرارگرفته است [۲۷۹].
از جمله بدعتهای ترکی، تغییر اذکار نبوی و جایگزین کردن ادعیه و اذکار غیرمسنون به جای آن، ترک زکات دادن به بهانه دادن مالیات، ترک نماز جمعه به حجت نیافتن امام امثل، ترک نماز تراویج در مساجد [۲۸۰]و اموری از این قبیل را میتوان نام برد.
[۲۷۹] به عنوان مثال به مواردی که در فصل علل ظهور بدعت در این کتاب به آنها اشاره شده مراجعه کنید. [۲۸۰] البته در این مورد به تفصیل در این کتاب توضیحاتی ارائه شده که به توفیق خدا، مسنون بودن اقامه تراویح به صورت جماعت در مسجد، به اثبات رسیده است.