خلافت منحصر بر عصر خلفای راشدین نیست:
برخی از علما با استناد به حدیث: «خلافة النبوة ثلاثون سنة، ثم یؤتی الله الملك من یشاء...».[۱۸]
مصداق وعدۀ تحقق خلافت را در آیۀ نور دورۀ خلفای راشدین، ومدت خلافت را سی سال میدانند که باختم دورۀ خلفای راشدین مدت آن به پایان میرسد.
در این شک وتردید نیست که مصداق کامل تحقق خلافت اسلامی عصرخلفای راشدین است، ولی با این حال هیچ مانعی وجود ندارد که حدیث مفهوم عام وگستردهای داشته باشد، چنانچه درحدیث صحیح که امام بخارى و مسلم از طریق جابر روایت نموده پیامبر جمدت خلافت وتعداد خلفا را معرفی کرده میفرماید: «لا یزال الإسلام عزیزا إلی إثنى عشر خلیفة. كلهم من قریش».
«اسلام تا دوازده خلیفه که همه از قریشاند، معزز وغالب خواهد بود».
این حدیث دورۀ خلفای راشدین وهمچنان دورۀ خلفای اموی را که- بعد از عصر خلفای راشدین بهترین عصر خلافت- وعصرقوت وفتوحات اسلامی بود، نیز در بردارد.
براساس این حدیث وبنا بر حدیث: «وَسَیکُونُ خُلَفاء فَیکثُرُون...» [۱٩]وطبق دلایل ارائه شده در بخش اهمیت زعامت سیاسى، دورۀخلافت به زمان خلفای راشدین منحصرنیست، بلکه خلافت عبارت از وحدت سیاسی امت اسلامى است که مسلمانان در هر عصر ومحیط به آن نیاز مبرمى دارند.
وهرگاه مسلمانان شرایط تحقق خلافت را که در سورۀ نور تذکر یافته است، بخود پیدا کردند، طبق وعدۀ الهی از خلافت نیرو مندی بر خوردار خواهند شد.
پس باید مسلمانان بجای سر دادن شعارهای خلافت، دربارۀ شرایط آن بیاندیشند، ودر تحقق آن شرایط بکوشند.
[۱۸] صحیح مسلم [۱٩] روایت بخارى