آداب دعاء
در زمان حضرت عمر بن خطابسیکسال از آسمان بارانی نبارید. مردم از بیآبی داشتند هلاک میشدند. حضرت عمرسمردم را گردآورد و به صحرا رفتند. حضرت عمرساز حضرت عباسس، عموی پیامبر جخواست تا برای مسلمانان دعا کند. حضرت عباسسدستانش را به سوی آسمان برداشت و گفت: الهی! اینها دستان ما است که بسوی تو با گناهان مان برداشته میشود و پیشانی ماست که روبرویت با توبه و بازگشت بسوی تو متوجه است. ما را بوسیلهی باران سیراب گردان. خداوندﻷنیز باران را فرو فرستاد.
***
مادر أنس بن مالک نزد رسول الله جآمده و دست پسرش را در دست گرفته بود تا در خدمت پیامبر جباشد، و از آن حضرت جخواست تا برای او بطور مخصوص دعا بفرماید. پیامبر جنیز برایش دعا نموده و گفت: (اللهم أكثر ماله وولده) [متفق علیه] یعنی: «بارالها! مال و فرزندانش را فزونی ده.» در نتیجه حضرت انسسآنقدر زیست که مال ثروت و فرزندانش بسیار گشتند و صد نفر از فرزندان و نوههایش را هم دید.
دعاء همان درخواست آمرزش و رحمت و گذشت و برآمدن نیازها از خداوند میباشد. دعاء جزو عبادتهایی است که خداوندﻷرا خوشنود میسازد. پیامبر جفرمودند: (الدعاء هو العبادة) [ترمذی] یعنی: «دعاء همان عبادت است.» سپس این آیه را خواندند: ﴿ وَقَالَ رَبُّكُمُ ٱدۡعُونِيٓ أَسۡتَجِبۡ لَكُمۡۚ إِنَّ ٱلَّذِينَ يَسۡتَكۡبِرُونَ عَنۡ عِبَادَتِي سَيَدۡخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ ٦٠ ﴾[المؤمن: ۶۰] یعنی: «و پروردگارتان فرمود مرا بخوانید تا شما را اجابت کنم در حقیقت کسانى که از پرستش من کبر مىورزند به زودى خوار در دوزخ درمىآیند.»
همچنین خداوند متعال میفرماید: ﴿ أَمَّن يُجِيبُ ٱلۡمُضۡطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَيَكۡشِفُ ٱلسُّوٓءَ ﴾[النمل: ۶۲] یعنی: «یا [کیست] آن کس که درمانده را چون وى را بخواند اجابت مىکند و گرفتارى را برطرف مىگرداند.»
پیامبر جمیفرماید: (لیس شـیء أكرم على الله تعالى من الـدعاء) [ترمذی و احمد] یعنی: «نزد خداوند چیزی گرامی تر از دعا نیست.»
دعاء دارای آدابی است که فرد مسلمان باید سعی کند آنها را رعایت نماید: