آداب اسلامی

همنشینی و مجالست با صالحان:

انسان مسلمان در انتخاب افرادی که با آنان نشست و برخاست و مصاحبت می‌کند به خوبی دقت نموده و آنان را از بین اهل تقوا و صلاح و کسانی که به عبادت و طاعت خداوند شناخته شده‌اند برگزیند. انسان مسلمان همنشینی با کسانی را که نه دین دارند و نه از ادب و اخلاق برخوردارند را نمی‌گزیند چون همنشین و رفیق تاثیر زیادی بر روی فرد دارد.

همچنین باید کوشید تا از همنشینی و مجالست با افراد بیکار و معتاد و اشخاص منحرف اخلاقی دوری جست تا بتوان از تاثیر مخرب نشستن با آنان و کشیده شدن به راه و روش آن‌ها در امان ماند. حال آنکه هر روز شنیده شده و در روزنامه و مجلات می‌خوانیم که در پشت هر حادثه‌ی تازه‌ای علت انحراف مجرمان همان نشست و برخاست با جوانان معتاد، بیکار، ناهنجار یا منحرف بوده است. بنابراین فرد یارانش را از بین انسان‌های دارای اخلاق نیکو و افراد موفق در درس و تحصیل و کارهایشان انتخاب می‌نماید. پیامبر جمی‌فرماید: (الرجل على دین خلیله؛ فلینظر أحدكم من یخالل) یعنی: «هر شخص بر دین دوستش است، پس بنگرد هر کدام تان که با چه کسی دوستی می‌کند.» [ابوداود و ترمذی]

رسول خدا جهمنشین مناسب و دوست خوب را به حامل عطر و خوشبویی و درعوض همنشین بد را به کسی که در آتش می‌دمد تشبیه نموده و می‌فرماید: (مثل الجلیس الصالح والجلیس السوء كحامل المسك ونافخ الكیر. فحامل المسك إما أن یحذیك (یعطیك من المسك) وإما أن تبتاع منه، وإما أن تجد منه ریحًا طیبةً. ونافخ الكِیر إما أن یحرق ثیابك، وإما أن تجد منه ریحًا خبیثة) یعنی: «مثال همنشین صالح و همنشین بد، مانند دارنده‌ی مشک، و دمنده‌ی دمه ی (وسیله‌ی دمیدن باد) آهنگری است، که دارنده‌ی مشک یا برایت مشک می‌دهد، و یا از وی خریداری می‌کنی و یا از او بوی خوش را می‌یابی، و دمنده‌ی دمه‌ی آهنگر یا لباست را می‌سوزاند و یا از او بوی بد به مشامت می‌رسد.» [متفق علیه]

پیامبر جدر مورد همنشینی با انسان‌های صالح و درستکار و خداترس تاکید بسیار نموده چنین می‌فرماید: (لا تصاحبْ إلا مؤمنًا، ولا یأكلْ طعامك إلا تقی) یعنی: «همصحبتی جز با مسلمان مکن و طعامت را کسی جز پرهیزگار نخورد.» [ابوداود و ترمذی]

خداوند متعال ما را از نشستن با کسانی که آیات کلام الله را تحریف نموده و آن را در غیر موضع خود قرار می‌دهند برحذر داشته و می‌فرماید: ﴿ وَإِذَا رَأَيۡتَ ٱلَّذِينَ يَخُوضُونَ فِيٓ ءَايَٰتِنَا فَأَعۡرِضۡ عَنۡهُمۡ حَتَّىٰ يَخُوضُواْ فِي حَدِيثٍ غَيۡرِهِۦۚ وَإِمَّا يُنسِيَنَّكَ ٱلشَّيۡطَٰنُ فَلَا تَقۡعُدۡ بَعۡدَ ٱلذِّكۡرَىٰ مَعَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ ٦٨ ﴾[الأنعام: ۶۸] یعنی: «و چون ببینى کسانى [به قصد تخطئه] در آیات ما فرو مى‏روند از ایشان روى برتاب تا در سخنى غیر از آن درآیند و اگر شیطان تو را [در این باره] به فراموشى انداخت پس از توجه [دیگر] با قوم ستمکار منشین!»بنابراین انسان مسلمان می‌کوشد تا پیوسته در مجالس خیر و نیکی حاضر شده و از آن‌ها بهره برگیرد.