آداب مساجد
پیامبر جاز کنار قبری گذشت که به تازگی مرده ای را در آن دفن کرده بودند. از اصحابش در مورد صاحب قبر سؤال فرمود و آنان پاسخ دادند که ازآن أم محجن میباشد. ام محجن زنی بود که مسجد را نظافت مینمود. پیامبر جآنان را ملامت کرد که چرا او را از فوت وی باخبر نساختهاند تا بر وی نماز جنازه بخواند و فرمود: (أفلا آذنتمونی؟) یعنی: «چرا مر آگاه نکردید؟» گفتند: شما خوابیده بودید و نخواستیم بیدارتنان کنیم. سپس آن حضرت جبر او نماز گزارد. [مسلم].
***
یکی از بادیه نشینان شتری قرمز رنگ داشت و آن را بسیار دوست میداشت. یک روز شترش گم شد و همهی شب را بدنبال آن گشت و نیافت. هنگام نماز صبح در مسجد ایستاد و بانگ میزد و از مردم دربارهی شترش سؤال میکرد. وقتی پیامبر جسر و صدایش را شنید از اینکه شترش را در مسجد میجوید، به خشم آمد و فرمود: (لا وَجَدَّتَ إنما بُنِیَتْ المساجد لما بنیت له) یعنی: «او را نیابی، مساجد برای چیزی که برای آن بناء گردیده، ساخته شده است.» [مسلم].
ان حضرت جبه یارانش سفرش کرده بود که درصورت دیدن شخصی که مالش را گم کرده و در مسجد از آن میپرسد به او بگویند: (لا ردَّها الله علیك، فإن المساجد لم تُبْنَ لهذا) یعنی: «خداوند آن را به تو باز نگرداند. مساجد برای این ساخته نشدهاند.» [مسلم].
***
مساجد خانههایی برای عبادت مسلمانان میباشند. مسلمان جهت بجای آوردن نماز در مسجد، بخاطر اجر و پاداش بسیاری که دارد، برای رفتن به مسجد اشتیاق دارد. پیامبر جمیفرماید: (من غدا إلى المسجد أو راح، أعد الله له نُزُلا من الجنة كلما غدا أو راح) [متفق علیه] یعنی: «کسی که اول روز یا اول شب بسوی مسجد رود در هر صبح و یا هر شامی که میرود، خداوند برایش در بهشت مهمانسرایی آماده میسازد.»
همچنین میفرماید: (من تطهر فی بیته ثم مشی إلى بیت من بیوت الله لیقضی فریضـة من فرائـض الله كانت خطواته إحداها تحط خطیئة، والأخرى ترفع درجة) [مسلم] یعنی: «کسیکه در خانهی خود طهارت نموده و سپس بخانهی از خانههای خدا (مسجد) برود تا فرضی از فرائض خدا را ادا کند، هر یکی از گامهایش گناهی را کم نموده و گام دیگر مرتبهی او را بالا میبرد.» و کسی که بر آبادانی مساجد و گزاردن نماز در آن کوشا بوده و قلبش در پیوند با آن باشد جزو هفت دسته ای است که خداوند در روز قیامت در سایهی خویش پناهشان میدهد.
در ارتباط با مساجد رعایت برخی آداب ضروری است، از جمله: