آداب اسلامی

مراعات آداب نشستن بر مرکب:

فرد مسلمان پایبند برخی آداب در هنگام سوار شدن بر وسایل حمل و نقل عمومی است، از جمله‌ی آن‌ها:

- نگشودن پنجره یا در، بدون گرفتن اجازه از همسفران مجاور خود.

- اگر غذایی را در جریان مسافرت صرف کند دیگران را نیز به آن دعوت نماید.

- با صدای بلند صحبت شخصی نکند.

- لازم است که جوانان بهترین جایگاه را برای افراد سالمند و بیماران و زنان نگاه دارند.

- باید برای احترام به نظر و مزاج جمع و رعایت بهداشت و نظافت وسیله، از کشیدن سیگار، انداختن آب دهان یا پس مانده‌ی خوراکی‌هایش خودداری کند.

- دعا و ذکر بیشتر: انسان مسلمان در مسافرت برای خود و دوستانش بیشتر دعا می‌کند چون دعای مسافر مستجاب است و بیشتر هم به ذکر خداوند می‌پردازد.

- هرگاه در شهری پیاده شدند، می‌گوید: (سبحان الله) وقتی از سربالایی بالا می‌رود می‌گوید: (الله أکبر) [ابوداود]

- هرگاه شب را دریافتند، بگوید: (یا أرض، ربی وربك الله، أعوذ بالله من شرِّك، وشر ما فیك، وشر ما خلق فیك، وشر ما یدب علیك، أعوذ بالله من أَسَدٍ وأَسْوَد، ومن الحیة والعقرب، ومن ساكن البلد، ومن والدٍ وما ولد) یعنی: «ای زمین پروردگار من وتو الله است، از شر تو و شر آنچه در تست و شر آنچه در تو آفریده شده و بر روی تو می‌خزد به خدا پناه می‌جویم، پناه می‌برم به خدا از شر شیر و سیاه (هر آنچه به نظر رسیده و هنوز شر از آن می‌رود) و مار و عقرب و ساکن شهر (جن) و پدر (ابلیس) و آنچه زاده (شیاطین).» [ابوداود و احمد]

- وقتی در منزلی فرود آمدند می‌گوید: (أعوذ بكلمات الله التامات من شر ما خلق) یعنی: «پناه می‌جویم به کلمات تامه‌ی خدا از شر آنچه آفریده است.» [ترمذی و ابن ماجه]

- وقتی به روستا یا آبادی نزدیک شده و درشرف وارد شدن به آن باشند، می‌گوید: (اللهم رب السماوات السبع وما أظللن، ورب الأراضین السبع وما أقللْن، ورب الشیاطین وما أضللن، ورب الریاح وما ذرین! أسألك خیر هذه القریة، وخیر أهلها، وخیر ما فیها، ونعوذ بك من شرها، وشر أهلها، وشر ما فیها) یعنی: «بارالها! پروردگار آسمان‌های هفتگانه و آنچه زیر آن‌ها قرار دارد، ای پروردگار زمین‌های هفتگانه و آنچه بر روی آن‌ها قرار دارد، و ای پروردگار شیطان‌ها و آنچه باعث گمراهی‌اش می‌شوند، و ای پروردگار بادها و آنچه آن را حرکت می‌دهند، ما از تو خیر این آبادی و خیر اهالی‌اش را مسئلت می‌نماییم و به تو پناه می‌جوییم از بدی آن و بدی اهالی آن و بدی آنچه در آن قرار دارد.» [نسائی]

- اگر در حین سفر به سحر و نزدیکی‌های صبح برخوردند، بگوید: (سمعَ سامعٌ بحمد الله وحسنِ بَلائه علینا، ربنا صَاحِبْنا وأَفْضِل علینا، عائذًا بالله من النار) یعنی: «شنونده شنید که ما حمد خدا را و شکر نعمتش را و لطف او را بر ما بیان کردیم. پروردگارا! تو همراه ما باش و بر ما لطف کن. به خدا پناه می‌برم از آتش دوزخ.» [مسلم]