زكات بر چه كسی فرض است؟
زکات بر هر فرد مسلمان، عاقل، بالغ، که مالک نصاب باشد و آن نصاب اضافه بر مایحتاج روزمره‌ی زندگی و قرض‌هایش باشد و آن نصاب «نَامِی» هم باشد و یک سال تمام بر آن بگذرد، واجب است.
مسأله:
»مال ضِمَار» یعنی: مالی که گم شده یا در دریا افتاده یا کسی آن را غصب کرده و صاحب مال بر آن گواه ندارد و از دریافت آن عاجز است، یا در جایی دفن نموده که محلش معلوم نیست، یا به کسی قرض داده و مقروض منکر است و گواه هم موجود نیست، یا دولت آن را مصادره کرده، در چنین مالی زکات واجب نیست، و اگر زمانی مال فوق به دست آمد، زکات سال‌های گذشته واجب نمی‌شود.
اگر به شخصی قرض داده که اعتراف می‌کند ولی مُفلِس است یا گواه موجود است یا اموال در خانه دفن و پنهان شده‌اند، آنگاه به دست آمده‌اند، در چنین صورت‌هایی زکات سال‌های گذشته واجب می‌شود و باید بپردازد.
مسأله:
اگر کسی بر مردم قرض دارد و زکات آن قرض‌ها را قبل از قبض دیون اداء کرد صحیح است و اگر زکات آنها را ادأ نکرد تا وقتی که به دست آورد، باید زکات سال‌های گذشته را بدهد.