تفسیر سوره فاتحه

فهرست کتاب

معنی ﴿مَٰلِكِ يَوۡمِ ٱلدِّينِ ٤

معنی ﴿مَٰلِكِ يَوۡمِ ٱلدِّينِ ٤

این آیه نیز صفت جدیدی است که بعد از صفات قبلی ذکر شده است و (مالک) یکی از اسامی خدا است.

خدا در این سوره پنج اسم برای خود برشمرده است [۴۳].

اسم اول؛ الحمدلله رب العالمین [۴۴].

اسم دوم؛ ربّ یا رب العالمین

اسم سوم؛ الرحمن

اسم چهارم؛ الرحیم

اسم پنجم؛ مالک یوم الدین.

و با تأمل در می‌یابیم که همه اسماء الهی از حیث معنی از این پنج اسم فرع شده‌اند. زیرا همچنانکه گفتیم اسمهای خدا یا متضمن معنی عظمت و جلال‌اند و یا متضمن معنی زیبایی و جمال، و یا اینکه به ربوبیت بر می‌گردند و یا به الوهیت خداوند.

ربوبیت خدا در این سوره در دو آیه «رب العالمین» و «مالک یوم الدین» مطرح شده‌اند، و عظمت و جلال خداوند نیز در آیه «مالک یوم الدین» عنوان شده، زیرا این آیه باعث بزرگداشت خدا و خوف و ترس و بیم از او می‌گردد.

همچنین صفات جمال در «الرحمن الرحیم»، و صفت الوهیت در ذکر اسم «الله» که بزرگ‌ترین اسم خدا می‌باشد، نهفته است.

[۴۳] ر. ک: مدارج السالکین: ۱/۸۲. [۴۴] [ظاهراً منظور مؤلف اسم الله می‌باشد. مترجم].