توضیح مُتعلَّق جار و مجرور (بسم)

علماء گویند: جار و مجرور (بسم الله) حتما باید به یک فعل یا مصدر و یا چیزی که متضمن معنی فعل است متعلَّق باشند. که بعضی از علماء متعلَّق آن را مصدر می‌دانند [۲۱]یعنی تقدیر اینگونه می‌‌شود: (ابتدائی بسم الله ...) یا (تلاوتی بسم الله ...) و علت این امر آن است که در قرآن (بسم الله) وجود دارد که متعلَّق آن اسم است نه فعل، آنجا که می‌فرماید: ﴿وَقَالَ ٱرۡكَبُواْ فِيهَا بِسۡمِ ٱللَّهِ مَجۡرٜىٰهَا وَمُرۡسَىٰهَآ﴾ [هود: ٤١]. «به نام خدا بر آن سوار شوید! و هنگام حركت و توقف كشتى، یاد او كنید».

در این آیه (بسم الله) متعلق است به (مجراها) که یک مصدر و در نتیجه یک اسم است نه فعل.

در مقابل، علمای دیگری - که رأی آنها قوی‌تر و صحیح‌تر است – می‌گویند: (بسم الله ...) متعلَّق به فعلی است که مناسب مقصود ما باشد، پس برای کسی که می‌خواهد قرآن بخواند و (بسم الله) می‌گوید، تقدیر چنین است: [۲۲]

(أَقرأ بسم الله)، همچنانکه در اولین آیات نازله شبیه این وجود دارد: ﴿ٱقۡرَأۡ بِٱسۡمِ رَبِّكَ ٱلَّذِي خَلَقَ ١﴾ [العلق: ١]. «بخوان به نام پروردگارت كه آفرید».

در اینجا یعنی قبل از شروع قرائت قرآن تقدیر چنین می‌شود: (أقرأُ بسم الله) و یا (أتلُو بسم الله) و به این معنی: در حالی که از همه اسامی خدا استعانت می‌جویم و به همه آنها توسل می‌کنم قرآن را می‌خوانم و تلاوت می‌کنم.

[۲۱] این رأی علمای اهل بصره است. [۲۲] این رأی علمای اهل کوفه می‌باشد.