چهارم: مهم‌ترین کتاب‌های معتمد تاریخی
هرکسی بخواهد از منابع موثق تاریخی اطلاع یابد می‌تواند به کتاب‌های مستند تاریخی و حدیثی که مخصوص شرح حال بزرگان و افراد برجسته است مراجعه کند، خواه کتاب‌هایی باشند که مولفین آن خود را ملزم به ذکر روایت‌های صحیح کرده‌اند یا این که روایت صحیح و ضعیف آورده و صحت و ضعف آن را بیان داشته‌اند، مطالعه‌ی این نوع کتاب‌ها خواننده را از بار تحقیق و پژوهش سبکدوش می‌نماید.
و یا کتاب‌هایی که صاحبانش مطالب آن را با سند ذکر کرده‌اند اما صحت و ضعف آن را بیان نداشته‌اند، باید مطالعه‌کننده به صحت مطالب اطمینان یابد.
اینک بعضی از منابع تاریخی که می‌توان در خواندن تاریخ اسلامی به آن اعتماد کرد را نام می‌بریم:
۱- الطبقات الکبری اثر ابن سعد متوفای ۲۳۰ هـ
کتاب مذکور در این مورد کتاب مهمی به شمار می‌رود؛ زیرا مؤلف آن روایات را با سندشان ذکر می‌کند، اما خود را به ذکر روایات صحیح ملزم ندانسته، و این کتاب از قدیمی‌ترین کتاب‌ها و منابع سیره‌ی نبوی و شرح حال‌هاست.
۲- تاریخ خلیفه بن خیاط: از کتاب الطبقات کوچکتر است، اما مطالبی را که در مورد فتنه‌ها و آنچه در زمان صحابه روی داده است ذکر نموده اغلب سالم‌تر و صحیح‌ترند.
۳- تاریخ الأمم والملوک: معروف به تاریخ طبری:
کتابی است مملو از اخبار و روایات، اما درست و نادرست را جمع‌آوری کرده، ولی در این مورد ملامتی بر طبری نیست، چون او این روایات را با سند ذکر کرده است.
۴- البدایه والنهایه، گرچه مطالب را از بعضی از کتاب‌ها و منابع گذشته نقل می‌کند، اما اهمیت آن در این است که ابن کثیر در موارد بسیاری اظهار نظر می‌کند و صحت و ضعف آن را بیان می‌دارد.
۵- تاریخ دمشق از ابن عساکر، تاریخ بزرگی است مختص کسانی که به دمشق آمده‌اند، و سند هر واقعه را بیان کرده است.
۶- تاریخ الإسلام ذهبی کتاب بزرگ و سودمندی است، و اظهار نظر حافظ ذهبی و بیان صحت و ضعف روایات ویژگی این کتاب است.
۷- سیر أعلام النبلاء ذهبی کتاب بزرگی است که سیره‌ی مهم‌ترین شخصیت‌های تاریخ اسلامی را از صحابه تا اندکی پیش از وفات مؤلف بیان می‌کند.
۸- تاریخ مدینه ابن شبه کتاب مهم و مفیدی است و ابن شبه اسانید اغلب حوادث را بیان کرده است.
۹- تاریخ ابن خلدون.
۱۰- المنتظم فی التاریخ ابن جوزی.
۱۱- العواصم من القواصم ابن العربی که در موضوع خود بی‌نظیر است.
این‌ها مهم‌ترین کتاب‌های تاریخی بود و علاوه از این کتاب‌های است که به موضوع تاریخ اختصاص ندارند، اما بعضی از وقایع مهم در آن ذکر شده‌اند به خصوص برهه‌ی نخست تاریخ اسلامی، مانند کتاب‌های حدیث و مسانید و معاجم.
همچنین از منابع تاریخی کتاب‌هایی که در زندگی و شرح حال صحابه نوشته شده است، مانند الإستیعاب ابن عبدالبر، و اسدالغابه ابن اثیر والإصابه ابن حجر.
و بعضی از پژوهش‌های تاریخ معاصر نیز حایز اهمیت است.