سوم: اغراق در کیفیت آفرینش ائمه در نزد شیعه
خمینی در کتابش (زبدة الأربعین حدیثاً ص ۲۳۲، دارالمرتضی – بیروت که توسط سامی خضراء مختصر شده، و در حالی که از مقام ائمه و چهل حدیث حسینی سخن میگوید (ص ۶۰۴ طبع دارالتعارف - بیروت) میگوید: «بدان ای عزیز! اهل بیت عصمت و طهارت علهیم السلام در مقام روحانی پیامبر قبل از پیدایش جهان، سهیم هستند، و انوار آنان از آن زمان، تسبیح و تقدیس میکردهاست. و این بالاتر از فهم و درک انسان، حتی از ناحیهی علمی، است.
در نص شریف وارد شده: ای محمد! الله تعالی از ازل در وحدانیتش تک و تنها بودهاست، سپس محمد و علی و فاطمه را خلق کرد. آنها هزار سال باقی ماندند. پس همۀ اشیاء را خلق کرد. آنگاه آنها را بر آفرینش آنها گواه گرفت. و اطاعت کردن از آنها را بر همۀ آن اشیاء جاری کرد، و شئون آن اشیاء را به آنها واگذار کرد. پس آنها هرچه که بخواهند، حلال میکنند، و هرچه که بخواهند حرام میکنند. و هرگز نخواهند خواست مگر آنکه الله تعالی بخواهد. ای محمد این دیانتی است که هر کس از آن پیشی جوید، گمراه شده، و هر کس از آن تخلف ورزد، نابود و هلاک میشود. و هر کس ملازم آن گردد، (به سر منزل مقصود) خواهد رسید. ای محمد بگیر آن را!
علاوه بر این، در ارتباط با آنها مطالبی در کتب معتبر شیعیان آمده که عقول را به حیرت میاندازد! چرا که این فقط و فقط خودشان علیهم السلام هستند که از حقایق و اسرار خود آگاه میباشند، و هیچ کسی دیگر بر حقیقت آنان آگاه نیست.
از مرجع شیعی میرزا حسن حائری در کتابش (دین در میان سائل و جواب دهنده ج ۲، ص ۷۲، منشورات کتابخانهی عامهی امام صادق – کویت) پرسیدند: اگر امام علی از موسی پیامبر بزرگتر است، پس این گفتۀ امام علی (من عصای موسی هستم) چه معنایی دارد؟! و آیا امام امیر المؤمنین، آیت بزرگ، معجزۀ موسی خواهد شد؟! در حالی که میگوید: «چه آیتی از من بزرگتر است؟!»
خواهشمندم شسته و رفته و بطور مفصل جواب را بیان بفرمائید. با تشکر فراوان!
حائری جواب داده: این کلمۀ مبارک دارای دو معنی یا دو تفسیر است:
اول: یعنی اینکه وی بمنزلۀ عصای موسی برای رسول جاست. یعنی اینکه وی÷بزرگترین نشانه است و بزرگترین معجزه است برای اثبات نبوت برادرش و عموزادهاش در زمینهی علم و اعجاز و کرامتهایش.
دوم: اینکه وی در عصای موسی مؤثر بودهاست. و اگر تأثیر ولایت عظمای علی نمیبود، آن عصا به اژدها تبدیل نمیشد، و او همان کسی است که همه پیامبران را در زمینه اظهار معجزهها و کرامتها، و تأثیر دلیلهای آنها، و پیروز شدن بر منکران رسالت آنها، یاری و نصرت دادهاست چنانکه این روایت صریح آنهاست به سلطنت کردن بزرگ وی، و ولایت جهان شمول و کلی وی، و او همان نشانه و معجزهی بزرگ و خبر عظیم است!
و همچنین در کتاب یاد شده ص ۲۱۹ ج ۲ از وی پرسیدند: کسی که در داخل حرم شریف در جلوی مزار معصوم÷قرار میگیرد و نماز میخواند، چه حکمی دارد؟! و نظر شما دربارهی شهداء و صالحان از فرزندان معصومان چیست؟ و نماز خواندن در کنار مزار مقدس چه حکمی دارد؟! حائری جواب داد: درست نیست در نماز، بر ضریح تقدم جست. و نمازش در مقابل و جلوی مزار به اتفاق همۀ علمای امامیه باطل است. چرا که این حکم بعد از وفاتشان آنچنان است که در حال حیاتشان بودهاست. و اما نماز خواندن، در جلوی مزار مثلاً ابوالفضل العباس÷، بر خلاف احترامش است و نوعی جسارت به مقامش میباشد. و نماز خواندن در دو کنارهی مزار معصوم – مادام که بر قبر مطهر وی که در داخل مزارش است، جلو نیفتاده باشد – اشکالی ندارد. الله تعالی ما و شما را به آنچه که دوست دارد و میپسندد، توفیق دهد، آمین. به حق محمد و آل طاهر و پاک وی. که درود و سلام خداوند بر همۀ آنها باد.
و باز در صفحۀ ۱۱۸ ج ۲، آن جناب عالی چنین مورد سؤال قرار گرفت: از خطیبان میشنویم که رسول الله جدارای نوری بود، و این نور بر نور خورشید و ماه برتری مییابد. و اگر خورشید را حرکت دهد، برای آن سایهای دیده نمیشود. از جناب عالی خواهشمندم که دربارۀ کیفیت این نور برای بنده توضیح دهید؟!
حائری جواب داد: بسمه تعالی. سلام علیکم و رحمة الله و برکاته
بدان ای فرزند عزیزم! خدا تو را به کارهای مورد پسندش توفیق دهد، که الله تعالی نور پیامبرش محمد جرا از نور عظمت خود آفرید. چنانکه این مورد اتفاق شیعه و سنی است. یعنی خدای سبحان در اول نظام آفرینش، نوری مقدس، بزرگ، و اشعهدار را بیافرید و آن را بخاطر بزرگی و صفات آن به خود نسبت داد.
آنگاه از آن نور محمد را خلق کرد. و از نور پیامبرش علی امیر المؤمنین را همچون پرتوی از یک پرتو و شمعی از یک شمع بیافرید و این شمع دوم تجسم شمع اول است با همۀ مزایای آن از صفات لاهوتی... اما فضل به اولی اختصاص دارد، چون اول بودهاست، و در وجود دوم وساطت کردهاست. و سایر معصومین هم چنین هستند یعنی فاطمۀ زهرا و پسران پاک و طاهرش – که درود و سلام خدا بر همۀ آنها باد – بعد از علی از آن نور آفریده شدهاند همچون پرتوی از یک پرتو؛ هر یک از آنها تجسم دیگری است در همه صفاتش که الله تعالی با فضل و وجود و کرم خود به او بخشیدهاست. پس از اشعه و درخشش ظاهر آن نور، عاقلان و غیرعاقلان غیر آنها را از انبیاء و رسولان و ملائکه و سایر خلایق – تماماً – آفرید.
و از آیت الله العظمای آنها «جواد تبریزی» در تعلیقات و فتاوای وی که با صراط النجاة خوئی چاپ شده (ج ۳، ص ۴۳۸-۴۳۹ مکتبة الفقیه - کویت) پرسیده شد: نظر شما دربارۀ کسانی که معتقدند پیامبر و اهل بیت پیامبر قبل از پیدایش جهان، با روحها و اجسام مادی خود موجود بودهاند و قبل از خلق آدم، خلق شده بودند، - چرا که الله تعالی سیمای آنها را در حول عرش قرار دادهاست – چیست؟!
تبریزی جواب داد: آنها علیهم السلام با اشباح نوری خود قبل از آفرینش آدم، موجود بودهاند. و خلقت جسمی و مادی آنها بعد از پیدایش آدم صورت گرفته است، چنانکه واضح است. و الله داناست.
و همچنین از او پرسیده شد:
نظر جناب عالی دربارهی اینکه رسول الله جبه لحاظ خلقت از خلقت ساختاری و تکوینی، از آدم قدیمیتر است و پیامبر و اهل بیتش هم آنگونه خلق شدهاند، چیست؟!
تبریزی جواب داد: مراد از اقدمیت در خلق و آفرینش همان نوریت وی، نه بدن عنصری او، میباشد. و قبلاً ذکر شد که الله تعالی همان کسی است که همۀ مخلوقات را آفریدهاست، و میفرماید:
﴿ ذَٰلِكُمُ ٱللَّهُ رَبُّكُمۡۖ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۖ خَٰلِقُ كُلِّ شَيۡءٖ فَٱعۡبُدُوهُۚ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ وَكِيلٞ ١٠٢ ﴾[الأنعام: ۱۰۲].
«این، الله، پروردگار شماست؛ هیچ معبود برحقی جز او وجود ندارد؛ آفرینندهی همه چیز است؛ پس او را عبادت کنید. و او کارساز و متولی همه چیز است».
و این وکالت، با استبانت در خلق جمع نمیشود، و این ظاهر آیات فراوانی است که در اینجا مجال ذکر آنها نیست. و آفرینش بعضی از اشیاء از بعضی دیگر مانند آفرینش گوشت از پارچه خون، و آفرینش جنین از گوشت معنایش آن نیست که خالق جنین همان پارچه گوشت است. بلکه الله تعالی آن جنین را از آن آفریدهاست و از این آنچه که در بعضی از روایتها است از اینکه شیعۀ ما از بهترین طینتها آفریده شدهاند یا اینکه از نور آنها الله تعالی بعضی از خلایق را آفریدهاست، معنایش این نیست که طینت فاضل یا نور آنها همان خالق است بلکه خالق همان الله است، هانند آفرینش وی انسان را از گل. و خدا داناست.
و از او پرسیده شد:
آیا درست است که معتقد باشیم حضرت فاطمۀ زهرا شخصاً در یک آن واحد در مجالس متعدد زنان در قالب پیکرۀ جسمی واقعی خود حاضر میشود؟! تبریزی جواب داد:
و میتواند با سیمای نوری خود در یک زمان در اماکن متعدد حاضر شود و مانعی در این نیست؛ چرا که سیمای نوری او فرازمانی و فرامکانی است، و یک جسم عنصری نیست تا به زمان و مکان احتیاج داشته باشد. و خدا دانا است.
از او پرسیده شد:
آیا خصوصیتی در خلقت زهراء علیها السلام وجود دارد، و نظر شما نسبت مصائبی که بعد از پدرش از ظلم آن جماعت بر او جاری شد، و شکستن دندهاش و ساقط کردن جنینش، چیست؟!
تبریزی جواب داد: آری، در واقع خلقت وی، به لطف الله تعالی مانند خلقت سایر ائمه (درود و سلام خدا بر آنها باد) میباشد چرا که خدا خلقت او ائمه را از سایر مردم تمایز دادهاست... و فاطمه در شکم مادرش سخن گفته است. و ملائکه بعد از وفات رسول بر او نازل میشدند.