تفسیر جزء سی ام قرآن کریم

سورة قُرَیش

سورة قُرَیش

سوره قریش: مکی و دارای ۴ آیه است.

خداوند متعال هرجا در قرآ در مورد نعمتی صحبت می‌کند دنبالۀ آن فلیعبدوا کلمۀ عبادت می‌آورد و از انسان میخواهد که با عبادت شکر نعمت کند.

و در این سوره خداوند اول ذکر نعمتی را می‌کند که به قریش عطا کرده است.

مکه سرزمینی خشک و لم یزرع بود یا گهگاه منتظر بارانی بودند و یا بر همدیگر هجوم و حمله می‌بردند و همدیگر را غارت می‌کردند فقط آن‌ها چاه زمزمی داشتند که به برکت آن مسافرانی می‌آمدند و طواف کعبه کرده و می‌رفتند.

خداوند با این سختی و مشقت زندگی در مکه به آنها نعمت تسهیل سفر داده بود و آنها به راحتی در تابستان به شام و در زمستان به یمن مسافرت می‌کردند و اجناس مختلف خرید و فروش می‌کردند و به مکه بازمی‌گشتند و تجارت می‌کردند، مکه به واسطۀ حرمت کعبه هیچگاه مورد هجوم و تجاوز قرار نمی‌گرفت و تاجران مکه هم راه‌های رفت و آمد به کشورهای مختلف را یاد گرفته و به راحتی به تجارت سفر می‌کردند.

پس خداوند نعمت راحتی سفر و عدم تجاوز قبایل همسایه به مکه را به آن‌ها داده بود به طوری که سفر برای اهل مکه عادت شده بود و در تابستان به شام می‌رفتند چون شام در زمستان سرد و یخبندان بود و یمن در زمستان هوای معتدلی داشت.

خداوند در سوره قریش این نعمت‌ها را به آنان یادآوری می‌کند.

﴿لِإِيلَٰفِ قُرَيۡشٍ١.

﴿لِإِيلَٰفِ: الفت، عادت، آسان‌شده و منظور اینجا مسافرت برای تجارت است که خداوند آن را برای قریش آسان نمود به طوریکه برای آنان مانند عادت شده بود.

﴿إِلَٰفِهِمۡ رِحۡلَةَ ٱلشِّتَآءِ وَٱلصَّيۡفِ٢: به خاطر عادت و راحتی آنان برای سفر در کوچ زمستانه و تابستانه که قریش در زمستان به یمن و در تابستان به شام می‌رفتند برای تجارت.

﴿فَلۡيَعۡبُدُواْ رَبَّ هَٰذَا ٱلۡبَيۡتِ٣: پس به شکرانه این نعمت باید پروردگار این خانه را پرستش کنند و فقط خدا را عبادت کرده و دست از پرستش بت‌ها بردارند.

﴿ٱلَّذِيٓ أَطۡعَمَهُم مِّن جُوعٖ وَءَامَنَهُم مِّنۡ خَوۡفِۢ٤: کسی که آنان را در گرسنگی خوراک و در ترس امنیت و امان بخشید.

در ردوران جاهلیت و قبل از بعثت حضرت رسول جاهالی مکه در فقر و بدبختی زندگی می‌کردند، به خاطر کمبود آب و باران امکان کشاورزی و دامداری نبود و زمانی بود که خانواده‌ها از شدّت فقر و گرسنگی همگی رو به صحرا می‌نمودند و در آنجا جمع می‌شدند، تا یکی یکی از گرسنگی تلف می‌شدند و اعراب به ذات و خصلت خود غلیظ و خشن و تندخو بودند و خیلی اهمیت نمی‌دادند تا اینکه به پیشنهاد یک نفر شروه به سفر به اطراف برای تجارت و خرید و فروش کردند. و البته شهر مکه بعد از اتفاق عام الفیل محل امنی بود و قبایل اطراف جرأت هجوم و تجاوز به مکه را نداشتند و خداوند در این سوره این نعمت‌ها را به قریش یادآور می‌شود که چگونه آنها را از ترس ناامنی و گرسنگی نجات داد و سفر را برایشان آسان و عادت کرد و از آنان می‌خواهد که عبادت و شکر خالصانه را فقط برای او انجام دهند.

 

 

نیت

 

عادت

 

عبادت

 

 

 

حدیث‌خواندن

 

خواب

 

طاعت خدا

 

 

 

خوراک

 

تقویت برای طاعت خداوند

 

 

کلّما زاد النیة زاد الأجر

 

 

ازدواج

عفاف خود و همسروتولد فرزند

 

صدقه .خوراک.فرزند صالح.

نیت زیادتر: اجر بیشتر

خرید

تقویت برای طاعت الله. اجر

 

اخلاص

 

حب الله

 

تجارت علماء این است که باری هر کاری نیّات زیادی دارند و به تعداد نیّات صاحب اجر می‌شوند و برای همین اعمال آن‌ها دارای اجر بیشتری است.

صدقه:

۱- گناه را جمله پاک می‌کند.

۲- سایه در روز محشر.

۳- البرّ: نیکوکاری و رسیدن به تقوی ﴿لَن تَنَالُواْ ٱلۡبِرَّ حَتَّىٰ تُنفِقُواْ مِمَّا تُحِبُّونَۚ[آل عمران: ۹۲].

۴- دورکردن بلا و مصیبت.

۵- دعای فرشتگان از پشت سر: الف: اللهم اعط منفقا خلفا.ب: اللهم اعط الممسکا تلفا.

۶- اجر و ثواب حتی بعد از مرگ.

۷- باعث حب الله متعال و رضایت خداوند می‌شود.