پاسخ به يك اشكال در پرتو اقوال اهل بيت
ممكن است افرادی این اشكال را مطرح نمایند كه حضرت رسول اكرم جدر میان تمامی صحابه، امامت حضرت علی سرا اعلام نكرده باشند، بلكه به چند تن از یاران مخصوص خویش و اهل بیت درباره‌ی امامت و یا وصایت علی سراهنمایی‌ها كرده باشند ـ كه بعضی از نویسندگان شیعه در كتب خود چنین می‌نویسند ـ
برای جواب این اشكال از گفته‌های خود حضرت علی سو حضرت عبدالله بن عباس باستفاده می‌كنیم. عبدالله بن سباء منافق و گروهش، در آن زمان نیز خرافاتی از قبیل: «حضرت علی، وصی‌َّ رسول الله ج»، «به اموری وصیت كرده كه دیگران از آن بی‌خبرند»، در میان مسلمانان شایع كرده بودند. پروردگار متعال بر اهل بیت نبوی، رحمت‌های بیكران نازل فرماید كه آنان بلافاصله پرده از خرافات برداشتند و با بانگ رسا اعلام كردند كه اینها به دور از حقیقت هستند.
ما در این مورد فقط سه روایت را نقل می‌كنیم:
۱- «عَنْ أَبِى جُحَيْفَةَ س قَالَ قُلْتُ لِعَلِىٍّ س هَلْ عِنْدَكُمْ شَىْءٌ مِنَ الْوَحْىِ إِلاَّ مَا فِى كِتَابِ اللَّهِ قَالَ وَالَّذِى فَلَقَ الْحَبَّةَ وَبَرَأَ النَّسَمَةَ مَا أَعْلَمُهُ إِلاَّ فَهْمًا يُعْطِيهِ اللَّهُ رَجُلاً فِى الْقُرْآنِ، وَمَا فِى هَذِهِ الصَّحِيفَةِ. قُلْتُ وَمَا فِى الصَّحِيفَةِ قَالَ الْعَقْلُ وَفَكَاكُ الأَسِيرِ، وَأَنْ لاَ يُقْتَلَ مُسْلِمٌ بِكَافِرٍ» [۲۷]. «از حضرت ابوجحیفه سروایت است كه من از حضرت علی سپرسیدم: آیا چیزی نزد شما یافت می‌شود كه در قرآن وجود نداشته باشد؟ فرمود: قسم به آن ذاتی كه دانه را شكافت و جان را آفرید، نزد ما چیزی علاوه بر آن‌كه در قرآن نوشته شده وجود ندارد، مگر این‌كه كسی درک و فهمی موهبتی در كتاب الله داشته باشد و در آنچه در صحیفه نوشته شده، عرض كردم: در صحیفه چه نوشته شده؟ حضرت علی سفرمودند: دیه، آزادی زندانیان، احكام قتل نكردن مسلمان در برابر كافر و غیره».
۲- «عَنْ أَبِي الطُّفَيْلِ، قَالَ : سُئِلَ عَلِيٌّ س: هَلْ خَصَّكُمْ رَسُولُ اللَّهِ ج بِشَيْءٍ ؟ فَقَالَ : مَا خَصَّنَا رَسُولُ اللَّهِ ج بِشَيْءٍ لَمْ يَعُمَّ بِهِ النَّاسَ إِلَّا مَا فِي قِرَابِ سَيْفِي ، فَأَخْرَجَ صَحِيفَةً فِيهَا : لَعَنَ اللَّهُ مَنْ ذَبَحَ لِغَيْرِ اللَّهِ ، وَلَعَنَ اللَّهُ مَنْ غَيَّرَ مَنَارَ الأَرْضِ ، وَلَعَنَ اللَّهُ مَنْ لَعَنَ وَالِدَهُ، وَلَعَنَ اللَّهُ مَنْ آوَى مُحْدِثًا» [۲۸]. «از حضرت ابوطفیل سروایت است كه از حضرت علی سپرسیده شد: آیا رسول الله جچیزی مخصوص، به شما داده‌اند؟ فرمود: ایشان به ما چیزی خصوصی كه به عموم مردم نداده باشند، ندادند، جز آنچه در نیام شمشیرم است، سپس صحیفه‌ای از آن بیرون آورد كه نوشته بود: لعنت خداست بر كسی كه برای غیرالله ذبح كند و لعنت خداست بر آن شخصی كه نشانه‌های زمین را بدزدد ـ مطابق با روایت دیگر ـ بر آن شخصی كه نشانه‌های زمین را تغییر دهد، و خدا لعنت كند كسی را كه به پدرش لعنت فرستد و لعنت خدا بر آن كسی كه مجرمی را پناه دهد».
۳- «عن ابن عباس ب قال: كان رسول الله ج عبداً مأموراً ما اختصنا دون الناس بشي‌ء إلاّ بثلاث: أمرنا أن نسبغ الوضوء وألاَّ نأكل الصدقة وأن لاّ نتري حماراً على فرس» [۲۹]. «از حضرت عبدالله بن عباس بروایت است كه رسول الله جبنده‌ای مأمور بودند؛ به ایشان دستور داده شده بود (تمام احكام دین را به مردم ابلاغ نمایند) كه در هیچ چیزی نسبت به عموم مردم قائل به خصوصیت ما (اهل بیت) نشوند مگر در سه مورد: ۱) به ما دستور داده شد كه به طور كامل و به نحو احسن وضو بگیریم. ۲) مال صدقه نخوریم. ۳) خر را (برای جفت‌گیری) بر اسب ماده سوار نكنیم» [۳۰].
آنچه نقل شد مقدماتی بودند برای فهم بهتر «حدیث غدیر». البته مطالب بیان شده صرفاً دیدگاه اهل سنّت و جماعت می‌باشد و برای پاسخ به سؤالات جوانان و دانشجویان اهل سنّت بیان شده و به هیچ وجه هدف مناظره و مجادله با برادران اهل تشیع نیست و نباید بحث‌های علمی را با مسائل سیاسی اشتباه گرفت. همان‌طور كه در كشورمان سالانه صدها كتاب و رساله چاپ و منتشر می‌شوند مبنی بر اثبات عقیده‌ی «امامت» و نیز در مورد بحث «غدیر خُم» ما نیز این حق برای خود محفوظ می‌دانیم كه باورها و عقایدمان را برای نسل جوان اهل سنّت ایران كه جمعیت قابل توجهی از این مملكت را تشكیل می‌دهند، بازگو و تشریح نماییم.
امید است كه در باب مباحث علمی از تعصّب و تنگ‌نظری به دور باشیم و مؤدبانه به نقد و بررسی آرا و اندیشه‌های مختلف بپردازیم.
اللهم احفظنا من البلایا والخطایا
ایوب گنجی، سنندج، مسجد جامع قُبا
ربیع‌الثانی ۱۴۲۷ ه.ق. ـ اردیبهشت ۱۳۸۵ شمسی
[۲۷] بخاری به حواله‌ی مشكاة، مرقات المفاتیح: ج۷، ص ۵۶ ـ۵۷. [۲۸] صحیح مسلم به حواله‌ی مرقات شرح مشكوة: ج۸، ص۱۱۲. [۲۹] ترمذی، نسایی به حواله‌ی مرقات شرح مشكوة: ج۷، ص۳۲۳. [۳۰] عقیده‌ی امامت: ص ۳۶.