«حديث موالات» در كنار آيههاي قرآن
در قرآن كریم آیههایی هست كه با بیانی بسیار روشن حقانیت خلافت سه خلیفهی قبل از حضرت علی سرا پیشگویی و تأیید كرده است. به دو نمونه از صریحترین این آیهها توجه شود:
۱-﴿وَعَدَ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مِنكُمۡ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ لَيَسۡتَخۡلِفَنَّهُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ كَمَا ٱسۡتَخۡلَفَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمۡ دِينَهُمُ ٱلَّذِي ٱرۡتَضَىٰ لَهُمۡ وَلَيُبَدِّلَنَّهُم مِّنۢ بَعۡدِ خَوۡفِهِمۡ أَمۡنٗا...﴾[النور: ۵۵].
«وعده داد خداوند به كسانی از شما كه ایمان آورده و اعمال نیک انجام دادند كه حتماً خلیفه میسازد آنان را در زمین؛ همان طور كه خلیفه ساخت كسانی را كه قبل از آنان بودند و تمكین دهد برایشان دین شان را؛ دینی كه خداوند برایشان پسندید و حالتشان را بعد از خوفی كه داشتند به أمن بدل خواهد كرد...».
مخاطبان این آیه، صحابه شبودند. پس از رسول خدا جاین وعده الهی بلافاصله با استخلاف حضرت ابوبكر صدیق سو بعد از او به ترتیب با استخلاف حضرات عمر فاروق و عثمان غنی و علی مرتضی شتحقّق یافت. حالات نیكی كه در طول خلافت این چهار خلیفه بالاخص دو خلیفهی اول و قسمت اعظم دوران خلافت حضرت عثمان س، به مسلمانان روی آورد (اتحاد همه جانبهی مسلمانان، برقراری خلافت و حكومت اسلام به عنوان بزرگترین قدرت نوظهور در زمین، پیشرفت و مقبولیت روزافزون اسلام، امنیت خیره كننده و...) همه مصداق جزء به جزء وعدهی الهی در آیهی مذكور بود.
۲- ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَن يَرۡتَدَّ مِنكُمۡ عَن دِينِهِۦ فَسَوۡفَ يَأۡتِي ٱللَّهُ بِقَوۡمٖ يُحِبُّهُمۡ وَيُحِبُّونَهُۥٓ أَذِلَّةٍ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ يُجَٰهِدُونَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَلَا يَخَافُونَ لَوۡمَةَ لَآئِمٖ...﴾[المائدة: ۵۴].
«ای كسانی كه ایمان آوردهاید! هر كه از شما از دین خود بازگردد، عنقریب خداوند قومی خواهد آورد كه آنان را دوست دارد و آنان نیز دوستدار اویند؛ بر مؤمنان نرم و بر كافران سخت هستند. در راه خدا جهاد میكنند و از ملامت هیچ ملامت كنندهای نمیهراسند».
این پیشگویی قرآنی در زمان خلافت حضرت صدیق اكبر سمتحقق گردید. چون ارتداد برخی از تازهمسلمانان در زمان او رُخ داد و این حادثه مقارن با اولین ایام خلافت ایشان بود و او بود كه با عزمی راسخ و حرارت ایمانی فوق العاده و شرح صدری اعجابانگیز در رأس مؤمنان قرار گرفت و با مرتدان مقاتله نمود. پس او با تمام همراهان ـ تمام صحابه ـ آوردهی خداوند متعال بود و جملهی محبوب و مُحبّ او تعالی.
این آیهها نیز باعث میگردد كه «حدیث موالات» فقط به مفهوم دوستی با حضرت علی سمورد استدلال قرار گیرد و بس. و چون در غیر این صورت، با این دسته از آیهها هرگز دمساز نمیشود.