حدیث غدیر، مولای مومنان و ما اهل سنت

فهرست کتاب

حديث‌ غدير، مولاي‌ مؤمنان‌ و ما اهل‌ سنّت‌

حديث‌ غدير، مولاي‌ مؤمنان‌ و ما اهل‌ سنّت‌

به‌ نام‌ آن‌كه‌ جان‌ را فكرت‌ آموخت‌

قسمت‌ عظیمی‌ از مجموعه‌ی‌ احادیث‌ رسول‌ خدا جفقط‌ حاوی‌ فضایل‌ و مناقب‌ خصوصی‌ و عمومی‌ اصحاب‌ ایشان‌ است‌.

«حدیث‌ غدیر خُم‌» از همین‌ طیف‌ احادیث‌ است‌ كه‌ مُبَین‌ فضیلتی‌ بزرگ‌ برای‌ یكی‌ از برترین‌ یاران‌ رسول‌ خدا جـ حضرت‌ علی‌ مرتضی‌ كرَّم‌َ اللهُ وَجْهَه‌ُ ـ می‌باشد. وی‌ در این‌ حدیث‌، «مولای‌ هر مؤمن‌» معرّفی‌ شده‌ است‌.

هر چند در بینش‌ اهل‌ سنّت‌ معنا و مقصد این‌ وصف‌ بسیار صاف‌ و واضح‌ است‌، لیكن‌ گفتنی‌هایی‌ چند این‌ معنا و مقصد را مدلّل‌ می‌سازد و رساله‌ی‌ حاضر به‌ همین‌ غرض‌ نگاشته‌ شده‌ است‌. بنابراین‌، مقصود بیان‌ و شرح‌ اوصاف‌ و فضایل‌ مسلّم‌ آن‌ یار محبوب‌ رسول‌ خدا جنیست‌ كه‌ او، آن‌ است‌ كه‌ خدا و رسولش‌ وصف‌ نموده‌اند.

به‌ راستی‌ ما چه‌ توانیم‌ گفت‌ در وصف‌ یاران‌ برگزیده‌ی‌ پیامبر خدا كه‌ پروردگان‌ نبوّت‌ بودند و تبلور قرآن‌ و سنّت‌ با این‌ زبان‌ آغشته‌ به‌ گناهان‌ و قلوب‌ تیره‌ و قلم‌های‌ شكسته‌ و ریایی‌؟

ای‌ كاش‌ تونل‌ زمان‌ واقعیت‌ می‌داشت‌ و باز ما این‌ سعادت‌ نصیبمان‌ می‌شد كه‌ به‌ كرّات‌ از آن‌ گذرگاه‌ با سیر قهقرایی‌ قرون‌ را در می‌نوردیدیم‌ و در بارگاه‌ پاک اصحاب‌ رسول‌ خدا جحضور می‌یافتیم‌ و بوسه‌ بر آستان‌ صحابیت‌ و رفعت‌ و تقدس‌ تک تک آنان‌ می‌زدیم‌ و با ترنّم‌ كلام‌ الهی‌ و نبوت‌ در وصف‌ آنان‌، مراتب‌ دوستی‌ و غلامی‌ و پیروی‌ خویش‌ را ابراز می‌نمودیم‌ و در این‌ سفر چون‌ به‌ بارگاه‌ علی‌، محبوب‌ رسول‌ و خلیفه‌ی‌ چهارم‌ وی‌ می‌رسیدیم‌ عاشقانه‌ فریاد بر می‌آوردیم‌:

سلام‌ بر تو ای‌ مولای‌ ما!

تو از درخشنده‌ترین‌ ستارگان‌ آسمان‌ هدایت‌

اسلام‌ هستی‌ كه‌ نور از خورشید نبوّت‌ داری‌!

تو را دوست‌ داریم‌ كه‌

بدون‌ محبّت‌ تو، دعوای‌ اسلام‌ و ایمان‌،

دعوایی‌ است‌ بی‌بنیاد

و

ادعای‌ داشتن‌ قصری‌

امّا از پایه‌ ویران‌...!

«حدیث‌ غدیر خُم‌» به‌ نام‌ مخصوص‌تر «حدیث‌ موالات‌» هم‌ یاد می‌شود. این‌ حدیث‌ در نوشتار حاضر از دیدگاه‌ اهل‌ سنت‌ نگریسته‌ شده‌ و تجزیه‌ و تحلیل‌ گردیده‌ است‌. فقط‌ به‌ این‌ هدف‌ كه‌ تفسیر حدیث‌ و استنباط‌ اهل‌ سنّت‌ از آن‌ با پایه‌ها و توضیحات‌ مربوطه‌ برای‌ همه‌ به‌ ویژه‌ برای‌ جوانان‌ اهل‌ سنّت‌ روشن‌ گردد؛ بدون‌ این‌كه‌ انگیزه‌های‌ جدلی‌ در تهیه‌ی‌ آن‌ نقش‌ یا حتی‌ ردّپایی‌ داشته‌ باشد و یا رأی‌ مخالف‌ به‌ استخفاف‌ گرفته‌ شود. نجابت‌ و وقار مباحث‌، این‌ ادّعا را به‌ روشنی‌ ثابت‌ می‌كند.

و ما توفیقی‌ إلاَّ بالله

محمد سلیم‌ آزاد، عمری‌ مجددی‌

شوال‌ ۱۴۲۴ ه. ق‌ ـ كوه‌ون‌