گفتار چهارم: رسالت محمدصبرای انس و جن است
پیامبر ما، محمد مصطفی ص، برای انس و جن برانگیخته شده است. علامه ابن تیمیه می‌فرماید: این یک اصل مشترک میان صحابه، تابعین، پیشوایان و سایر فرقه‌های اسلامی است. [۶۷]
آیه‌ی مبارزه طلبی، که جن و انسان را مخاطب قرار می‌دهد، دال بر این مطلب است، الله متعال می‌فرماید:
﴿قُل لَّئِنِ ٱجۡتَمَعَتِ ٱلۡإِنسُ وَٱلۡجِنُّ عَلَىٰٓ أَن يَأۡتُواْ بِمِثۡلِ هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانِ لَا يَأۡتُونَ بِمِثۡلِهِۦ وَلَوۡ كَانَ بَعۡضُهُمۡ لِبَعۡضٖ ظَهِيرٗا٨٨﴾[الإسراء: ۸۸].
«بگو اگر انس و جن گرد آیند تا مانند این قرآن را بیاورند، مانند آن را نخواهند آورد، هرچند برخى از آن‌ها پشتیبان برخى دیگر باشند.»
و گروهی از جن، که قرآن را شنیده بودند، بی‌درنگ ایمان آوردند:
﴿قُلۡ أُوحِيَ إِلَيَّ أَنَّهُ ٱسۡتَمَعَ نَفَرٞ مِّنَ ٱلۡجِنِّ فَقَالُوٓاْ إِنَّا سَمِعۡنَا قُرۡءَانًا عَجَبٗا١ يَهۡدِيٓ إِلَى ٱلرُّشۡدِ فَ‍َٔامَنَّا بِهِۦۖ وَلَن نُّشۡرِكَ بِرَبِّنَآ أَحَدٗا٢﴾[الجن: ۱-۲].
«بگو به من وحى شده است که گروهی از جن، گوش فرا داشتند و گفتند: به راستى که ما، قرآنى شگفتآور را شنیدیم، که به راه راست هدایت مىکند. پس به آن ایمان آوردیم و هرگز کسى را شریک پروردگارمان قرار نخواهیم داد.»
این گروه از جن، که قرآن را شنیده و بدان ایمان آوردند، همان گروهی بودند، که در سوره‌ی احقاف بدان اشاره شده است:
﴿وَإِذۡ صَرَفۡنَآ إِلَيۡكَ نَفَرٗا مِّنَ ٱلۡجِنِّ يَسۡتَمِعُونَ ٱلۡقُرۡءَانَ فَلَمَّا حَضَرُوهُ قَالُوٓاْ أَنصِتُواْۖ فَلَمَّا قُضِيَ وَلَّوۡاْ إِلَىٰ قَوۡمِهِم مُّنذِرِينَ٢٩ قَالُواْ يَٰقَوۡمَنَآ إِنَّا سَمِعۡنَا كِتَٰبًا أُنزِلَ مِنۢ بَعۡدِ مُوسَىٰ مُصَدِّقٗا لِّمَا بَيۡنَ يَدَيۡهِ يَهۡدِيٓ إِلَى ٱلۡحَقِّ وَإِلَىٰ طَرِيقٖ مُّسۡتَقِيمٖ٣٠ يَٰقَوۡمَنَآ أَجِيبُواْ دَاعِيَ ٱللَّهِ وَءَامِنُواْ بِهِۦ يَغۡفِرۡ لَكُم مِّن ذُنُوبِكُمۡ وَيُجِرۡكُم مِّنۡ عَذَابٍ أَلِيمٖ٣١ وَمَن لَّا يُجِبۡ دَاعِيَ ٱللَّهِ فَلَيۡسَ بِمُعۡجِزٖ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَيۡسَ لَهُۥ مِن دُونِهِۦٓ أَوۡلِيَآءُۚ أُوْلَٰٓئِكَ فِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٍ٣٢﴾[الأحقاف: ۲۹-۳۲].
«(ای پیغمبر! به یاد آور) زمانی را که گروهی از جن را به سوی تو روانه کردیم تا قرآن را بشنوند. . هنگامی که حاضر آمدند، به یکدیگر گفتند: خاموش باشید و گوش فرا دهید. هنگامی‌که (تلاوت قرآن) به پایان آمد، به عنوان دعوت‌گر به سوی قوم خود برگشتند. گفتند: ای قوم ما! ما به کتابی گوش فرا دادیم، که پس از موسی فرستاده شده است و کتاب‌های پیش از خود را تصدیق و به سوی حق رهنمود می‌کند و به راه راست راه می‌نماید. ای قوم ما! سخنان فراخوان الهی را بپذیرید و به او ایمان آورید، تا خدا گناهان‌تان را بیامرزد و شما را در پناه خویش قرار دهد.»
داستان این گروه جن، که سخنان رسول الله صرا شنیدند، در بخاری و مسلم از ابن عباسسبه شرح زیر نقل شده است:
رسول الله صبه همراه گروهی از اصحابس، به بازار «عکاظ» تشریف بردند. در همین زمان بود که میان شیاطین و خبرهای آسمان، مانع ایجاد شد و شهاب‌های آتشین آن‌ها را دنبال کردند. پس شیاطین به خانه‌های خود برگشتند. سایر شیاطین از آن‌ها پرسیدند: چه شده است؟ در جواب گفتند: میان ما و اخبار آسمان‌ها مانع ایجاد شده است و شهاب‌های آتشین، ما را دنبال کردند. آن‌ها گفتند: حتماً پدیده‌ی بزرگی رخ داده است. شما به مشرق و مغرب بروید و ببینید، چه چیزی سبب ایجاد مانع شده است؟
گروهی که به طرف تهامه رفته بودند، به طرف رسول الله صکه در نخله بودند، برگشتند و قصد رفتن به بازار عکاظ را داشتند. رسول الله ص، با همراهانش مشغول نماز فجر بودند. وقتی صدای قرآن به گوش آن‌ها رسید، گوش کردند و گفتند: سوگند به الله، آن‌چه که میان ما و اخبار آسمان‌ها مانع شد، همین است. وقتی به طرف قوم خود برگشتند، گفتند:
﴿قَالُواْ يَٰقَوۡمَنَآ إِنَّا سَمِعۡنَا كِتَٰبًا أُنزِلَ مِنۢ بَعۡدِ مُوسَىٰ مُصَدِّقٗا لِّمَا بَيۡنَ يَدَيۡهِ يَهۡدِيٓ إِلَى ٱلۡحَقِّ وَإِلَىٰ طَرِيقٖ مُّسۡتَقِيمٖ٣٠﴾[الأحقاف: ۳۰].
آن‌گاه الله متعال، آیه‌ی زیر را بر پیامبرش فرو فرستاد:
﴿قُلۡ أُوحِيَ إِلَيَّ أَنَّهُ ٱسۡتَمَعَ نَفَرٞ مِّنَ ٱلۡجِنِّ﴾[الجن: ۱].
[۶۷] - مجموع الفتاوی: (۱۹/۹)