۴- وعده و آرزو
شیطان، وعدههای دروغین میدهد و با نشان دادن چراغ سبز، انسان را در گرداب گمراهی گرفتار میکند.
﴿يَعِدُهُمۡ وَيُمَنِّيهِمۡۖ وَمَا يَعِدُهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ إِلَّا غُرُورًا١٢٠﴾[النساء: ۱۲۰].
«شیطان به آنان وعدهها میدهد و به آرزوها سرگرم میکند و شیطان جز وعدههای فریبکارانه بدیشان نمیدهد.»
شیطان، به کافران وعده میدهد که در جنگ با مؤمنان، آنها را کمک و یاری کند، اما همین که جنگ شروع میشود، خود را کنار میکشد و از عرصه نبرد فرار میکند:
﴿وَإِذۡ زَيَّنَ لَهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ أَعۡمَٰلَهُمۡ وَقَالَ لَا غَالِبَ لَكُمُ ٱلۡيَوۡمَ مِنَ ٱلنَّاسِ وَإِنِّي جَارٞ لَّكُمۡۖ فَلَمَّا تَرَآءَتِ ٱلۡفِئَتَانِ نَكَصَ عَلَىٰ عَقِبَيۡهِ وَقَالَ إِنِّي بَرِيٓءٞ مِّنكُمۡ﴾[الأنفال: ۴۸].
«(به یاد آور) زمانی را که شیطان، کارهایشان را در جلوی دیدگانشان میآراست و میگفت: امروز هیچ کس نمیتواند بر شما پیروز شود و من، همپیمان و یاور شما هستم. امّا هنگامی که دو گروه (مؤمنان و کافران) رویارو شدند، بر پاشنههای خود چرخید (و از عهد و پیمان خود دست کشید) و گفت من از شما بیزار و گریزانم.»
شیطان، وعدهی مال و ثروت در آخرت را به کافران ثروتمند میدهد؛ اینجاست که برخی کفار میگفتند:
﴿وَلَئِن رُّدِدتُّ إِلَىٰ رَبِّي لَأَجِدَنَّ خَيۡرٗا مِّنۡهَا مُنقَلَبٗا٣٦﴾[الكهف: ۳۶].
«اگر هم من به سوی پروردگارم برگردانده شوم، بیگمان جایگاه بهتری از این خواهم یافت.»
شیطان، با وعده و آرزوهای زیبا، انسان را مشغول میدارد؛ وعدههایی که در جهان خارج هیچگونه واقعیتی ندارد. با این شیوه، انسان را از کارهای مفید و سودمند باز میدارد و فقط با تخیل و گمان، او را خرسند میکند و در میدان عمل، کوچکترین کاری برای او انجام نمیدهد.