هر انسانی همنشینی دارد
همراه هر انسان، شیطانی است که از وی جدا نمی‌شود. در حدیثی از ام المؤمنین عایشه آمده است: رسول الله صهنگام شب از خانه بیرون رفت. غیرتم به جوش آمد. پس وقتی برگشت و دید که دارم چه می‌کنم. سؤال فرمود: ای عایشه! چه شده است؟ آیا غیرتت تو را وادار به چنین کاری کرد؟ گفتم: چرا همسری مانند من در حق شوهری مانند تو وادار به غیرت نشود؟ رسول الله صفرمود: آیا شیطان نزد تو آمده است؟ عایشه فرمود: ای رسول خدا ص! مگر با من شیطانی است؟ فرمود: آری. عرض کردم: آیا شیطان همراه هر انسانی است؟ فرمود: آری. عرض کردم: حتی با تو ای پیامبر خدا ص!؟ فرمود: آری، البته پروردگار، در برابر او از من حمایت کرده است و مسلمان شده است (یا این‌که من از شر وی در امانم). [۹۲]
امام مسلم، به روایت عبدالله بن مسعود÷، نقل می‌کند که رسول اللهصفرمودند:
«مَا مِنْكُمْ مِنْ أَحَدٍ إِلاَّ وَقَدْ وُكِّلَ بِهِ قَرِينُهُ مِنَ الْجِنِّ وَقَرِينُهُ مِنَ الْمَلاَئِكَةِ».
(بر هرکدام از شما، همراهی از جن و همراهی از فرشته گماشته شده است). سؤال شد بر شما نیز ای رسول خدا ص!؟ فرمود:
«وَإِیايَ، إِلاَّ أَنَّ اللَّهَ أَعَانَنِي عَلَيْهِ فَأَسْلَمَ فَلاَ يَأْمُرُنِى إِلاَّ بِخَيْرٍ».
(بر من نیز گماشته شده است، البته الله متعال در برابر او مرا یاری نمود. او مسلمان شد و فقط به کار خیر مرا امر می‌کند). [۹۳]
در قرآن آمده است:
﴿وَمَن يَعۡشُ عَن ذِكۡرِ ٱلرَّحۡمَٰنِ نُقَيِّضۡ لَهُۥ شَيۡطَٰنٗا فَهُوَ لَهُۥ قَرِينٞ٣٦﴾[الزخرف: ۳۶].
«هرکس از یاد الله غافل و روگردان شود، شیطانی را مأمور او می‌سازیم و چنین شیطانی همواره همدم وی می‌گردد.»
در آیه‌ای دیگر آمده است:
﴿۞وَقَيَّضۡنَا لَهُمۡ قُرَنَآءَ فَزَيَّنُواْ لَهُم مَّا بَيۡنَ أَيۡدِيهِمۡ وَمَا خَلۡفَهُمۡ﴾[فصلت: ۲۵].
«ما برای آنان همنشینان (زشت‌سیرتی از جنّ و انس) قرار داده‌ایم که کار دنیا و آخرت را در نظرشان می‌آرایند.»
شیطان، پیروانی از انسان دارد که او را به عنوان دوست خود برگزیده‌اند و به دنبال او گام برمی‌دارند و فکر او را درست می‌پندارند؛ با وجود این‌که او نخستین دشمنی است که برای نابود ساختن آن‌ها سوگند خورده است. برای انسان هوشیار، بسیار زشت و ناپسند است که دشمنش را به عنوان دوست برگزیند:
﴿أَفَتَتَّخِذُونَهُۥ وَذُرِّيَّتَهُۥٓ أَوۡلِيَآءَ مِن دُونِي وَهُمۡ لَكُمۡ عَدُوُّۢۚ بِئۡسَ لِلظَّٰلِمِينَ بَدَلٗا٥٠﴾[الكهف: ۵۰].
انسان، با برگزیدن شیطان به عنوان دوست، در خسارتی آشکار افتاده است:
﴿وَمَن يَتَّخِذِ ٱلشَّيۡطَٰنَ وَلِيّٗا مِّن دُونِ ٱللَّهِ فَقَدۡ خَسِرَ خُسۡرَانٗا مُّبِينٗا١١٩﴾[النساء: ۱۱۹].
زیرا که شیطان آن‌ها را شکست داده، فاسد می‌کند و از نعمت‌های الله متعال، محروم می‌سازد و در گمراهی‌ها و شبهات می‌اندازد. قرآن می‌فرماید:
﴿وَٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ أَوۡلِيَآؤُهُمُ ٱلطَّٰغُوتُ يُخۡرِجُونَهُم مِّنَ ٱلنُّورِ إِلَى ٱلظُّلُمَٰتِۗ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ٢٥٧﴾[البقرة: ۲۵۷].
«و کسانی که کفر ورزیده‌اند، طاغوت (=شیاطین) سرپرست و دوست ایشانند. آنان را از نور (ایمان و فطرت پاک) بیرون آورده به سوی تاریکی‌های (کفر و فساد) می‌کشانند. اینان اهل آتشند و در آن‌جا جاودانه می‌مانند.»
دوستان شیطان، به این دلیل در خسارتند، که شیطان آن‌ها را به سوی دوزخ سوق می‌دهد:
﴿إِنَّمَا يَدۡعُواْ حِزۡبَهُۥ لِيَكُونُواْ مِنۡ أَصۡحَٰبِ ٱلسَّعِيرِ٦﴾[فاطر: ۶].
این‌ها دوستان شیطان هستند. شیطان آن‌ها را سواری و ابزار خود قرار داده است تا سیاست‌ها و اهداف خود را، توسط آنان به اجرا درآورد.
[۹۲] مسلم (۴/۲۱۶۸) شماره (۲۸۱۵) [۹۳] قبلی (۴/۲۱۶۸) شماره (۲۸۱۵)