حقوق بشر در اسلام

۴-۵-۱- معنی حبس و مشروعیت آن و انواع آن

حبس مترادف زندان است. زندان از حصر کردن مشتق شده است. خداوند متعال می‌فرماید: ﴿ وَجَعَلۡنَا جَهَنَّمَ لِلۡكَٰفِرِينَ حَصِيرًا ٨$$﴾[الإسراء: ۸]. «و جهنم را زندانى براى کافران مى‏سازیم». یعنی همچنان که طرابلسی حنفی می‌گوید: حصیر به معنای زندان و حبس است [۵۰۳].

زندانی کردن از عقوبت‌های سخت است. چون خداوند متعال آن را همراه عذاب دردناک آورده است. یوسف ÷رهایی از زندان را نیکی به حساب آورده است. خداوند متعال می‌فرماید: ﴿ وَقَدۡ أَحۡسَنَ بِيٓ إِذۡ أَخۡرَجَنِي مِنَ ٱلسِّجۡنِ$$﴾[یوسف: ۱۰۰]. «براستی خدا در حق من نیکی‌ها کرده است، چرا که از زندان رهایم نموده است».

ابن قیم می‌گوید: بدان که حبس شرعی، زندانی کردن در مکانی تنگ نیست، بلکه به تأخیر انداختن شخص است، و او را از تصرف آزادانه منع می‌کند خواه در خانه باشد یا مسجد یا با ضمانت خود شخص یا وکالت و ضمانت دیگری یا همراه کردن کسی با او باشد، به همین دلیل پیامبر جزندانی را اسیر نموده است.

زندانی شخصی است که اهلیت کامل برای اجرای انواع مبادلات و بخشش‌ها و اقرار به حقوق را دارد غیر از زندانی که به قتل محکوم شده است که تصرفات وی در حکم تصرفات مریضی است که در حال مرگ می‌باشد [۵۰۴].

[۵۰۳]- (الطرابلسی، ۱۳۹۲، ص۱۹۶). [۵۰۴]- (أحمد، ۱۴۰۳، ص۳۴۶).