نگاهبان قرآن
او حفصه دختر عمر بن خطاب باست؛ آن صحابی بزرگواری که خداوند به وسیله او اسلام را عزیز گرداند. حفصه لدر جوانی هم از زیبایی ظاهری و هم از زیبایی باطنی (تقوا) بهرۀ فراوانی داشت.
او با یکی از یاران بزرگوار پیامبر جبه نام خنیس بن حذافه بن قیس سهمی قریشی مشهور به صاحب الهجرتین ازدواج کرد، همسرش در بدر و احد، حضور داشت و پس از آن در دارالهجره به دنبال زخمی که در احد برداشته بود، وفات یافت. پس از آن، زن بیوۀ بسیار پرهیزگارش، حفصه لباقی ماند که در آن موقع هجدهساله بود.
عمر سکه دخترش در جوانی بیوه شده بود، دلتنگ گشت و به خاطر این مصیبتی که به شوهر مجاهد وی رسیده بود، اندوهگین بود و هرگاه که داخل خانهاش میشد و دخترش را اندوهگین میدید، غمگین میگشت. او پس از اندیشهای طولانی به این نتیجه رسید که باید برای حفصه همسری را انتخاب کند تا با او الفت بگیرد، حدود هفت ماه یا بیشتر تقاضای کسانی که خواستار ازدواج با او بودند را رد میکرد.
او ابوبکر سرا برای این امر انتخاب کرد، که محبوبترین افراد نزد رسول خدا جبود و ابوبکر سنیز به شدت غیرت و شجاعت ذاتی که حفصه از عمر سبه ارث داشت، آگاه بود.
عمر سشتابان نزد ابی بکر سرفت و دربارۀ حفصه با او سخن گفت که خداوند او را چگونه با بیوهشدن مورد امتحان قرار داده است. ابوبکر صدیق سبه خاطر دلجویی و کمک به سخنان او گوش داد. و عمر ساز او خواست که با حفصه ازدواج کند و یقین داشت که ابوبکر ساین دختر جوان باتقوی را که پدرش مردی است که اسلام به واسطۀ او عزت یافت، قبول خواهد کرد؛ اما ابوبکر سبه او پاسخی نداد. عمر سدر حالی که قلبش شکسته بود و صدقه میداد بازگشت. در بین راه به خانۀ عثمان بن عفان سرفت که همسرش رقیه لدختر رسول خدا جبر اثر بیماری حصبه مرده بود.
و عمر سبا عثمان سصحبت کرد و مسئله ازدواج حفصه را با او در میان گذاشت ولی عثمان سنیز به عمر سگفت: اکنون قصد ازدواجکردن ندارم.
اندوه و غم عمر سبا این جواب رد عثمان پس از ابی بکرس، دوچندان گشت، او از این دو دوست خود، که منزلت والای او را به خوبی میشناختند، بسیار دلگیر شد و به سوی پیامبر جرفت و از حال خود و آنچه میان او و ابی بکر و عثمان بن عفان گذشته بود، گلایه کرد.
پیامبر جتبسم فرمود و گفت:
«حفصه را با بهتر از عثمان تزویج کن، و عثمان هم با کسی بهترا ز حفصه ازدواج میکند» [۳٧].
و چهره عمر ساز این شرف عظیمی که در خیال هم نمیتوانست به آن برسد، از شادی برق زد و به این وسیله غم از چهرۀ او زایل شد. شتابان رفت تا این مژده سربلندی را به حفصه بدهد، ابوبکر سنخستین کسی بود که عمر سبا او ملاقات کرد و همینکه صدیق سبه او نگریست، به سرعت به شادی و خوشحالی در چهره عمر سپی برد و دستش را برای تبریکگفتن به او دراز کرد و در حالی که عذر میخواست گفت: «از من دلگیر مباش ای عمر، زیرا که رسول خدا جحفصه را در نظر داشت، و من هرگز نمیخواستم که راز رسول خدا جرا فاش کنم و اگر او رهایش کند، من با او ازدواج خواهم کرد» [۳۸].
مدینه، شادی ازدواج پیامبر جبا حفصه دختر عمر برا در شعبان سال سوم هجرت جشن گرفت. و این شهر، از ازدواج عثمان بن عفان سبا ام کلثوم لدختر محمد جدر جمادی الاخر سال سوم هجرت، متبرک گشت.
حفصه ل نیز به همسران رسول جو امهات مؤمنین پاک، پیوست «سوده» و «عایشه ب» در خانه پیامبر جبودند. این هووها باهم بودند و حفصه از عایشه جانبداری میکرد؛ زیرا که او را نزدیکترین هووها به خویش میدید و عایشه لرا شایستهتر از همه میدانست و دائماً این گفتار پدرش را برای او مثال میآورد، که «تو کجا و عایشه کجا و پدر تو کجا و پدر عایشه کجا؟».
حفصه و عایشه بهردو باهم، مقابل پیامبر جهمدست شدند، و خداوند دربارۀ آن دو، این آیه را نازل فرمود: ﴿إِن تَتُوبَآ إِلَى ٱللَّهِ فَقَدۡ صَغَتۡ قُلُوبُكُمَاۖ وَإِن تَظَٰهَرَا عَلَيۡهِ فَإِنَّ ٱللَّهَ هُوَ مَوۡلَىٰهُ وَجِبۡرِيلُ وَصَٰلِحُ ٱلۡمُؤۡمِنِينَۖ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ بَعۡدَ ذَٰلِكَ ظَهِيرٌ٤﴾[التحریم: ۴]. «[شما اى دو همسر پیامبر] اگر به درگاه خداوند توبه کنید، بىگمان دلهایتان به حقّ گرایش یافته است، و اگر با هم علیه رسول الله جمتفق شوید، در حقیقت خدا یاور اوست، و همچنین جبرئیل و مؤمنان صالح، و فرشتگان بعد از آنان پشتیبان او هستند».
نقل است که پیامبر جحفصه را طلاق داد، زمانی که مسئله پشتیبانی حفصه و عایشه بباهم بر علیه پیامبر جپیش آمد، ولی به امر جبرئیل ÷دوباره با او ازدواج کرد و فرمود: «او روزهدار و نمازگزار و همسر تو در بهشت میباشد» [۳٩]. و هنگامی که این راز فاش شد، حفصه لدلیل غم و اندوه همسر بزرگوارش را دانست. پس از آن، امنیت و آرامش و اطمینان به حفصه بازگشت و رسول خدا جاو را بخشید و او نیز با بهترین رفتار نیکویی که یک زن میتواند با شوهرش داشته باشد، با پیامبر جزندگی کرد.
هنگامی که رسول بزرگوار جرحلت فرمود، و ابوبکر سبه جانشینی ایشان انتخاب شد، حفصه لاز میان تمام امهات مؤمنین از جمله عایشه ل– برگزیده شد تا مصحف خطی قرآن کریم نزد او حفظ گردد. حفصه بدر طول عمرش، همواره عابد و پرهیزگار، روزهدار و نمازخوان بود. او تنها زنی است که فضیلت نگاهداری و حفاظت از قرآن کریم یعنی قانون اساسی و معجزه جاویدان پیامبر جو سرچشمۀ اعتقادات مسلمان، نصیب او شد.
و زمانی که پدرش عمر س، به سبب زخم نیزهای که از ابولؤلؤ خورده بود، در ذی الحجه سال ۲۳ هجری، مرگ خویش را نزدیک دید، به حفصه دربارۀ ما تَرَکی که از او باقی ماند، وصیت کرد.
حفصه لدر روزگار معاویه بن ابی سفیان، پس از آن که به برادرش عبدالله دربارۀ وصیتهای پدرش سفارش کرد، از دنیا رفت. خداوند خشنود باشد از این بانو، که محافظ قرآن کریم بود و جبرئیل ÷دربارۀ او گفته بود: روزهدار نمازگزار است و همسر پیامبر جدر بهشت.
[۳٧] بخاری در نکاح آن را روایت کرده است، باب عرضهکردن انسان دخترش یا خواهرش را بر افراد خوب (۶ / ۱۳۰) و نسائی در نکاح باب آن که فردی دختر بزرگش را شوهر بدهد، (۶ / ۸۳) و ابن سعد در طبقات (۸ / ۸۲) و الاصابة (۸ / ۵۱) و الاستیعاب، (۴ / ۱۸۱۸). [۳۸] بخاری در نکاح این مطلب را آورده است، باب آن که انسان دخترش یا خواهرش را بر نیکان عرضه کند (۶ / ۱۳۰) و رک. طبقات (۸ / ۸۲) و الاصابه، (۸ / ۵۱) و الاستیعاب، (۴ / ۱۸۱۱). [۳٩] این حدیث صحیح را ابوداود در نکاح آورده است، باب رجوع بعد از طلاق شماره (۲۲۸۳ / و ابن ماجه به شماره / ۲۰۱۶ و هردو نفر آنها به سخن عمر ساتکا نمودهاند که پیامبر جحفصه را طلاق گفت و سپس به او مراجعت کرد، و نسائی در باب طلاق این روایت را آورده است، باب الرجفه از حدیث ابن عمر ببا سند صحیح (۶ / ۲۱۲).