بررسی کلی نماز و تفسیر سوره فاتحه

معنای هدایت

﴿ٱهۡدِنَا ٱلصِّرَٰطَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ ٦﴾ [۲۰]: هدایت و هدا به معنای راهنمایی با نرمی‌است؛ و با دلالت تفاوت دارد؛ زیرا دلالت عام است؛ و راهنمایی‌کردن با غلظت و شدت و خشم را نیز در بر می‌گیرد؛ یعنی می‌توان کسی را راهنمایی کرد؛ اما با غلظت و شدت و خشم که این کالر دلالت است؛ نه هدایت. پس هدایت هم راه نرمی و نازک‌کاری راهنمایی‌کردن است. در قرآن هدایت منای ویژة می‌یابد، ملاحظه‌ می‌کنیم خداوند هنگامی‌که انسان را هدایت می‌دهد بیش از وسع و توانش از او نمی‌خواهد. اگر بیش از توان از او بخواهد، این کار «با شدت راهنمایی‌کردن» است. خداوند انسان را به اندازة توانش توجیه می‌کند؛ و به راهش می‌اندازد. بدین‌گونه، او را هدایت کرده است؛ همچنین چون هدایت یعنی انتقال از یک واقعیت به واقعیت دیگر؛ و روان و واقعیت انسان در این انتقال به زمان نیاز دارند، یک باره و در یک آن از او نمی‌خواهد که از آغاز به پایان برسد. بلکه او را هدایت می‌دهد و با توجه به امکاناتی‌که در اختیار دارد، از او می‌خواهد که حرکت کند.

[۲۰] « ما را به راه راست هدایت کن».