الهی قیامت چگونه روزی است؟
﴿وَيَوۡمَ نُسَيِّرُ ٱلۡجِبَالَ وَتَرَى ٱلۡأَرۡضَ بَارِزَةٗ وَحَشَرۡنَٰهُمۡ فَلَمۡ نُغَادِرۡ مِنۡهُمۡ أَحَدٗا٤٧ وَعُرِضُواْ عَلَىٰ رَبِّكَ صَفّٗا لَّقَدۡ جِئۡتُمُونَا كَمَا خَلَقۡنَٰكُمۡ أَوَّلَ مَرَّةِۢۚ بَلۡ زَعَمۡتُمۡ أَلَّن نَّجۡعَلَ لَكُم مَّوۡعِدٗا٤٨ وَوُضِعَ ٱلۡكِتَٰبُ فَتَرَى ٱلۡمُجۡرِمِينَ مُشۡفِقِينَ مِمَّا فِيهِ وَيَقُولُونَ يَٰوَيۡلَتَنَا مَالِ هَٰذَا ٱلۡكِتَٰبِ لَا يُغَادِرُ صَغِيرَةٗ وَلَا كَبِيرَةً إِلَّآ أَحۡصَىٰهَاۚ وَوَجَدُواْ مَا عَمِلُواْ حَاضِرٗاۗ وَلَا يَظۡلِمُ رَبُّكَ أَحَدٗا٤٩﴾[الكهف: ۴٧-۴٩].
«و روزی که روان می‌گردانیم کوهها را و بینی زمین را آشکار کننده و برانگیزیم مردگان را پس فرو نگذاریم از ایشان یکی را عرض کرده شوند بر پروردگارت صف زده هر آینه آمدید ما را چنان که آفریدیم شما را نخستین بار بلکه پنداشتید که هرگز قرار نخواهیم داد برای شما وعده‌گاهی و نهاده شد کتاب پس بینی گناهکاران را ترسان از آنچه در اوست و می‌گویند ای وای بر ما این چگونه کتابی است که اعمال کوچک و بزرگ ما را سرموئی فرونگذاشته جز آنکه همه را نوشته است و در آن کتاب همۀ اعمال خود را حاضر ببینند و خدا به هیچ کس ستم نخواهد کرد».
﴿يَوۡمَ يُنفَخُ فِي ٱلصُّورِۚ وَنَحۡشُرُ ٱلۡمُجۡرِمِينَ يَوۡمَئِذٖ زُرۡقٗا١٠٢﴾[طه: ۱۰۲].
«روزی که دمیده شود در صور و برانگیزانیم گنهکاران را آن روز کبودچشم».
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ ٱتَّقُواْ رَبَّكُمۡۚ إِنَّ زَلۡزَلَةَ ٱلسَّاعَةِ شَيۡءٌ عَظِيمٞ١ يَوۡمَ تَرَوۡنَهَا تَذۡهَلُ كُلُّ مُرۡضِعَةٍ عَمَّآ أَرۡضَعَتۡ وَتَضَعُ كُلُّ ذَاتِ حَمۡلٍ حَمۡلَهَا وَتَرَى ٱلنَّاسَ سُكَٰرَىٰ وَمَا هُم بِسُكَٰرَىٰ وَلَٰكِنَّ عَذَابَ ٱللَّهِ شَدِيدٞ٢﴾[الحج: ۱-۲].
«ای مردمان بترسید از پروردگارتان همانا که زلزلۀ قیامت چیزی است بزرگ روزی که ببینند آن را غافل شود هر شیر دهنده از آنچه شیر داد (مادر از هول طفل خود را فراموش کند) و هر باردار و حامله حمل خود را بیفکند و می‌بینی مردمان را مستان و نباشند ایشان مستان و لیکن عذاب خدای سخت است».
﴿وَأَنَّ ٱلسَّاعَةَ ءَاتِيَةٞ لَّا رَيۡبَ فِيهَا وَأَنَّ ٱللَّهَ يَبۡعَثُ مَن فِي ٱلۡقُبُورِ٧﴾[الحج: ٧].
«و آن که قیامت آمدنی است نیست شکی در آن و آن که خدای برانگیزاند آنان را که در قبورند».
﴿فَإِذَا نُفِخَ فِي ٱلصُّورِ فَلَآ أَنسَابَ بَيۡنَهُمۡ يَوۡمَئِذٖ وَلَا يَتَسَآءَلُونَ١٠١﴾[المؤمنون: ۱۰۱].
«پس چون دمیده شود در صور پس نباشد نسب‌ها میان ایشان آن روز و نپرسند از یکدیگر».
﴿قَالُواْ يَٰوَيۡلَنَا مَنۢ بَعَثَنَا مِن مَّرۡقَدِنَاۜۗ هَٰذَا مَا وَعَدَ ٱلرَّحۡمَٰنُ وَصَدَقَ ٱلۡمُرۡسَلُونَ٥٢ إِن كَانَتۡ إِلَّا صَيۡحَةٗ وَٰحِدَةٗ فَإِذَا هُمۡ جَمِيعٞ لَّدَيۡنَا مُحۡضَرُونَ٥٣ فَٱلۡيَوۡمَ لَا تُظۡلَمُ نَفۡسٞ شَيۡٔٗا وَلَا تُجۡزَوۡنَ إِلَّا مَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ٥٤ إِنَّ أَصۡحَٰبَ ٱلۡجَنَّةِ ٱلۡيَوۡمَ فِي شُغُلٖ فَٰكِهُونَ٥٥ هُمۡ وَأَزۡوَٰجُهُمۡ فِي ظِلَٰلٍ عَلَى ٱلۡأَرَآئِكِ مُتَّكُِٔونَ٥٦ لَهُمۡ فِيهَا فَٰكِهَةٞ وَلَهُم مَّا يَدَّعُونَ٥٧ سَلَٰمٞ قَوۡلٗا مِّن رَّبّٖ رَّحِيمٖ٥٨ وَٱمۡتَٰزُواْ ٱلۡيَوۡمَ أَيُّهَا ٱلۡمُجۡرِمُونَ٥٩ ۞أَلَمۡ أَعۡهَدۡ إِلَيۡكُمۡ يَٰبَنِيٓ ءَادَمَ أَن لَّا تَعۡبُدُواْ ٱلشَّيۡطَٰنَۖ إِنَّهُۥ لَكُمۡ عَدُوّٞ مُّبِينٞ٦٠ وَأَنِ ٱعۡبُدُونِيۚ هَٰذَا صِرَٰطٞ مُّسۡتَقِيمٞ٦١ وَلَقَدۡ أَضَلَّ مِنكُمۡ جِبِلّٗا كَثِيرًاۖ أَفَلَمۡ تَكُونُواْ تَعۡقِلُونَ٦٢ هَٰذِهِۦ جَهَنَّمُ ٱلَّتِي كُنتُمۡ تُوعَدُونَ٦٣ ٱصۡلَوۡهَا ٱلۡيَوۡمَ بِمَا كُنتُمۡ تَكۡفُرُونَ٦٤ ٱلۡيَوۡمَ نَخۡتِمُ عَلَىٰٓ أَفۡوَٰهِهِمۡ وَتُكَلِّمُنَآ أَيۡدِيهِمۡ وَتَشۡهَدُ أَرۡجُلُهُم بِمَا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ٦٥ وَلَوۡ نَشَآءُ لَطَمَسۡنَا عَلَىٰٓ أَعۡيُنِهِمۡ فَٱسۡتَبَقُواْ ٱلصِّرَٰطَ فَأَنَّىٰ يُبۡصِرُونَ٦٦ وَلَوۡ نَشَآءُ لَمَسَخۡنَٰهُمۡ عَلَىٰ مَكَانَتِهِمۡ فَمَا ٱسۡتَطَٰعُواْ مُضِيّٗا وَلَا يَرۡجِعُونَ٦٧﴾[يس: ۵۲-۶٧].
«گویند ای وای بر ما چه کسی برانگیخت ما را از خوابگاهمان این است آنچه وعده کرده بود خدای رحمان و راست گفتند پیغمبران نباشد (واقعۀ قیام قیامت) جز یک اوار سخت پس آنگاه ایشان جمع آورده نزد ما حاضر شدگانند پس امروز ستم کرده نشود بر هیچ نفس هیچ چیز و جزا داده نشوید مگر آنچه را که انجام می‌دادید همانا اهل بهشت امروز در سرگرمی شادانند ایشان و جفتهاشان در سایه‌ها بر سریرها تکیه زنندگانند مر ایشانراست در آن میوه‌ها و مر ایشانراست آنچه می‌خواهند (برای ایشان) سلام است گفتاری از پروردگار مهربان و جدا شوید امروز ای گناهکاران آیا عهد نکرده بودم با شما ای فرزندان آدم که پرستش مکنید شیطان را همانا او مر شما راست دشمنی آشکار و این که بپرستید مرا این است راه راست و هر آینه گمراه ساخت از شما خلق بسیاری را آیا پس نبودید که دریابید بعقل این است دوزخی که وعده داده می‌شدید در آئید در آن امروز بسبب آن که کفر می‌ورزیدید امروز مهر می‌نهیم بر دهنهاشان و سخن می‌گویند با مادستهاشان و گواهی می‌دهند پاهاشان به آن عملی که می‌کردند و اگر خواهیم رقم محو کشیم چشمهاشان پس سبقت کنند (بسوی) راه پس چگونه ببینند و اگر خواهیم مسخ کنیم (صورتهای) ایشان را بر جایشان پس نتوانند رفتن (از آنجا) و نتوانند برگردند».
﴿وَيَوۡمَ يَعَضُّ ٱلظَّالِمُ عَلَىٰ يَدَيۡهِ يَقُولُ يَٰلَيۡتَنِي ٱتَّخَذۡتُ مَعَ ٱلرَّسُولِ سَبِيلٗا٢٧﴾[الفرقان: ۲٧].
«و روزی که به دندان می‌گیرد ستمکار دستهای خود را در حالی که می‌گوید کاشکی من فرا گرفته بودم همراه رسول خدا راه حقّ را».
﴿وَيَوۡمَ يُنفَخُ فِي ٱلصُّورِ فَفَزِعَ مَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَن فِي ٱلۡأَرۡضِ إِلَّا مَن شَآءَ ٱللَّهُۚ وَكُلٌّ أَتَوۡهُ دَٰخِرِينَ٨٧ وَتَرَى ٱلۡجِبَالَ تَحۡسَبُهَا جَامِدَةٗ وَهِيَ تَمُرُّ مَرَّ ٱلسَّحَابِۚ صُنۡعَ ٱللَّهِ ٱلَّذِيٓ أَتۡقَنَ كُلَّ شَيۡءٍۚ إِنَّهُۥ خَبِيرُۢ بِمَا تَفۡعَلُونَ٨٨﴾[النمل: ۸٧-۸۸].
«و (به خاطر آورید) روزى را که در «صور» دمیده مىشود، و تمام کسانى که در آسمانها و زمین هستند در وحشت فرو مىروند، جز کسانى که خدا خواسته؛ و همگى با خضوع در پیشگاه او حاضر مىشوندکوهها را مىبینى، و آنها را ساکن و جامد مىپندارى، در حالى که مانند ابر در حرکتند؛ این صنع و آفرینش خداوندى است که همه چیز را متقن آفریده؛ او از کارهایى که شما انجام مىدهید مسلّماً آگاه است».
﴿وَيَوۡمَ تَقُومُ ٱلسَّاعَةُ يُبۡلِسُ ٱلۡمُجۡرِمُونَ١٢﴾[الروم: ۱۲].
«و روزی که برپا شود قیامت نومید شده خاموش بمانند گنهاکاران و مشرکان ».
﴿وَيَوۡمَ تَقُومُ ٱلسَّاعَةُ يَوۡمَئِذٖ يَتَفَرَّقُونَ١٤ فَأَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فَهُمۡ فِي رَوۡضَةٖ يُحۡبَرُونَ١٥ وَأَمَّا ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَكَذَّبُواْ بَِٔايَٰتِنَا وَلِقَآيِٕ ٱلۡأٓخِرَةِ فَأُوْلَٰٓئِكَ فِي ٱلۡعَذَابِ مُحۡضَرُونَ١٦﴾[الروم: ۱۴-۱۶].
«و روزی که برپا شود قیامت آن روز متفرق و منقسم شوند (مردمان) پس اما انان که ایمان آوردند و کردند کارهای شایسته پس ایشان در بهشت شادمان گردانیده شوند و اما انان کافر شدند و تکذیب کردند آیات ما را و ملاقات آخرت را پس آنها در عذاب حاضر کرده شدگانند ».
﴿فَيَوۡمَئِذٖ لَّا يَنفَعُ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ مَعۡذِرَتُهُمۡ وَلَا هُمۡ يُسۡتَعۡتَبُونَ٥٧﴾[الروم: ۵٧].
«پس در آن روز نفع و سود نیابند آنان که ستم کردند عذرخواهی ایشان قبول نخواهد شد».
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ ٱتَّقُواْ رَبَّكُمۡ وَٱخۡشَوۡاْ يَوۡمٗا لَّا يَجۡزِي وَالِدٌ عَن وَلَدِهِۦ وَلَا مَوۡلُودٌ هُوَ جَازٍ عَن وَالِدِهِۦ شَيًۡٔاۚ إِنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞۖ فَلَا تَغُرَّنَّكُمُ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَا وَلَا يَغُرَّنَّكُم بِٱللَّهِ ٱلۡغَرُورُ٣٣﴾[لقمان: ۳۳].
«ای مردمان بپرهیزید از پروردگارتان و بترسید از روزی که کفایت نکنند و کارسازی نکند هیچ پدری از فرزندش و نه هیچ فرزندی او کفایت کننده است از پدرش چیزی را همانا که وعدۀ خدا حق است پس نباید که فریب دهد شما را زندگانی دنیا و نباید که فریب دهد شما را در (کار) خدا و بنام خدا آن فریب دهنده (شیطان)».
﴿وَلَوۡ تَرَىٰٓ إِذِ ٱلۡمُجۡرِمُونَ نَاكِسُواْ رُءُوسِهِمۡ عِندَ رَبِّهِمۡ رَبَّنَآ أَبۡصَرۡنَا وَسَمِعۡنَا فَٱرۡجِعۡنَا نَعۡمَلۡ صَٰلِحًا إِنَّا مُوقِنُونَ١٢﴾[السجدة: ۱۲].
«و اگر ببینی آن هنگام که گناهکاران به زیر افکندند سرهاشان را در پیشگاه پروردگارشان که ای پروردگار ما دیدیم و شنیدیم پس برگردان ما را تا کنیم کار شایسته همانا که ما یقین و باور دارندگانیم ».
﴿يَوۡمَ لَا يُغۡنِي مَوۡلًى عَن مَّوۡلٗى شَيۡٔٗا وَلَا هُمۡ يُنصَرُونَ٤١﴾[الدخان: ۴۱].
«روزى که هیچ دوستى کمترین کمکى به دوستش نمىکند، و از هیچسو یارى نمىشوند؛».
﴿يَوۡمَ تَكُونُ ٱلسَّمَآءُ كَٱلۡمُهۡلِ٨ وَتَكُونُ ٱلۡجِبَالُ كَٱلۡعِهۡنِ٩ وَلَا يَسَۡٔلُ حَمِيمٌ حَمِيمٗا١٠ يُبَصَّرُونَهُمۡۚ يَوَدُّ ٱلۡمُجۡرِمُ لَوۡ يَفۡتَدِي مِنۡ عَذَابِ يَوۡمِئِذِۢ بِبَنِيهِ١١ وَصَٰحِبَتِهِۦ وَأَخِيهِ١٢ وَفَصِيلَتِهِ ٱلَّتِي تُ‍ٔۡوِيهِ١٣ وَمَن فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا ثُمَّ يُنجِيهِ١٤ كَلَّآۖ إِنَّهَا لَظَىٰ١٥ نَزَّاعَةٗ لِّلشَّوَىٰ١٦ تَدۡعُواْ مَنۡ أَدۡبَرَ وَتَوَلَّىٰ١٧ وَجَمَعَ فَأَوۡعَىٰٓ١٨﴾[المعارج: ۸-۱۸].
«روزی که شود آسمان مانند مس گداخته و گردد کوهها مانند پشم رنگین و نپرسد هیچ دوستی (حال) دوستی را. در حالی نشان داده شوند ایشان بهم آرزو کند گناهکار که فدا دهد (برای نجات خود) از عذاب آن روز پسران خود را وزنش و برادرش را و خویشاوندانش که پناهش می‌دهند. و هر که در زمین است همه را (یکسره فدا دهند) پس برهاندش چنین نیست، همانا دوزخ آتشی است شعله زننده، کِشَنده است پوست سرشان را. می‌خواند (آتش) آنر ا که پشت گردانید و اعراض کرد. و جمع کرد (مال را) پس نگاه داشت».
﴿يَوۡمَ يَخۡرُجُونَ مِنَ ٱلۡأَجۡدَاثِ سِرَاعٗا كَأَنَّهُمۡ إِلَىٰ نُصُبٖ يُوفِضُونَ٤٣ خَٰشِعَةً أَبۡصَٰرُهُمۡ تَرۡهَقُهُمۡ ذِلَّةٞۚ ذَٰلِكَ ٱلۡيَوۡمُ ٱلَّذِي كَانُواْ يُوعَدُونَ٤٤﴾[المعارج: ۴۳-۴۴].
«روزی که برآیند از قبرها شتابان، گویا که ایشان بسوی نشانه‌ها می‌دوند خاشع و فروافتاده چشمهاشان (از شرمندگی) فراگیرد ایشان را خواری، این آن روزی است که وعده داده می شدند».
﴿يَسَۡٔلُ أَيَّانَ يَوۡمُ ٱلۡقِيَٰمَةِ٦ فَإِذَا بَرِقَ ٱلۡبَصَرُ٧ وَخَسَفَ ٱلۡقَمَرُ٨ وَجُمِعَ ٱلشَّمۡسُ وَٱلۡقَمَرُ٩ يَقُولُ ٱلۡإِنسَٰنُ يَوۡمَئِذٍ أَيۡنَ ٱلۡمَفَرُّ١٠ كَلَّا لَا وَزَرَ١١ إِلَىٰ رَبِّكَ يَوۡمَئِذٍ ٱلۡمُسۡتَقَرُّ١٢ يُنَبَّؤُاْ ٱلۡإِنسَٰنُ يَوۡمَئِذِۢ بِمَا قَدَّمَ وَأَخَّرَ١٣﴾[القيامة: ۶-۱۳].
«می‌پرسد که کی خواهد بود روز قیامت. پس چون خیره شود چشم و تیره گردد ماه و جمع گردد آفتاب و ماه. گوید انسان آن روز که کجاست گریزگاه جز درگاه خدا هیچ آرامگاهی نیست آن روز آدمی به هر نیک و بدی که در عمر کرده از نتیجۀ همه آگاه خواهد شد».
﴿يَوۡمَ يَفِرُّ ٱلۡمَرۡءُ مِنۡ أَخِيهِ٣٤ وَأُمِّهِۦ وَأَبِيهِ٣٥ وَصَٰحِبَتِهِۦ وَبَنِيهِ٣٦ لِكُلِّ ٱمۡرِيٕٖ مِّنۡهُمۡ يَوۡمَئِذٖ شَأۡنٞ يُغۡنِيهِ٣٧ وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٖ مُّسۡفِرَةٞ٣٨ ضَاحِكَةٞ مُّسۡتَبۡشِرَةٞ٣٩ وَوُجُوهٞ يَوۡمَئِذٍ عَلَيۡهَا غَبَرَةٞ٤٠ تَرۡهَقُهَا قَتَرَةٌ٤١ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡكَفَرَةُ ٱلۡفَجَرَةُ٤٢﴾[عبس: ۳۴-۴۲].
«روزی که گریزد مرد از برادرش و مادرش و پدرش و زنش و پسرش برای هر مردی از ایشان و در آن روزگاریست که بازمی‌داردش (از دیگران) روهائی در آن روز تابان است. خندان شادمان، و روهائی در آن روز بر آن غبار کدورتست فرو گیرد آنها را سیاهی و تیرگی. آن گروه ایشانند کافران بدکار».
﴿يَوۡمَ يَجۡمَعُكُمۡ لِيَوۡمِ ٱلۡجَمۡعِۖ ذَٰلِكَ يَوۡمُ ٱلتَّغَابُنِۗ وَمَن يُؤۡمِنۢ بِٱللَّهِ وَيَعۡمَلۡ صَٰلِحٗا يُكَفِّرۡ عَنۡهُ سَئَِّاتِهِۦ وَيُدۡخِلۡهُ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَآ أَبَدٗاۚ ذَٰلِكَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ٩﴾[التغابن: ٩].
«روزی که جمع کند شما را برای روز جمعه (قیامت) آنست روز مغبونی (و ظهور غبن) و هر که ایمان آرد به خدا و بکند کار شایسته دور می‌کند (خدا) از وی بدی‌های او را و داخل می‌کند او را به بهشت‌هایی که می‌رود از زیر (قصرهای) آن نهرها جاویدان باشند در آن همیشه این است کامیابی بزرگ».