سؤال از ما پاسخ از خداوند علیم

فهرست کتاب

الهی چگونه صدقه و انفاق دهیم؟

الهی چگونه صدقه و انفاق دهیم؟

﴿إِن تُبۡدُواْ ٱلصَّدَقَٰتِ فَنِعِمَّا هِيَۖ وَإِن تُخۡفُوهَا وَتُؤۡتُوهَا ٱلۡفُقَرَآءَ فَهُوَ خَيۡرٞ لَّكُمۡۚ وَيُكَفِّرُ عَنكُم مِّن سَيِّ‍َٔاتِكُمۡۗ وَٱللَّهُ بِمَا تَعۡمَلُونَ خَبِيرٞ٢٧١ ۞لَّيۡسَ عَلَيۡكَ هُدَىٰهُمۡ وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ يَهۡدِي مَن يَشَآءُۗ وَمَا تُنفِقُواْ مِنۡ خَيۡرٖ فَلِأَنفُسِكُمۡۚ وَمَا تُنفِقُونَ إِلَّا ٱبۡتِغَآءَ وَجۡهِ ٱللَّهِۚ وَمَا تُنفِقُواْ مِنۡ خَيۡرٖ يُوَفَّ إِلَيۡكُمۡ وَأَنتُمۡ لَا تُظۡلَمُونَ٢٧٢ لِلۡفُقَرَآءِ ٱلَّذِينَ أُحۡصِرُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ لَا يَسۡتَطِيعُونَ ضَرۡبٗا فِي ٱلۡأَرۡضِ يَحۡسَبُهُمُ ٱلۡجَاهِلُ أَغۡنِيَآءَ مِنَ ٱلتَّعَفُّفِ تَعۡرِفُهُم بِسِيمَٰهُمۡ لَا يَسۡ‍َٔلُونَ ٱلنَّاسَ إِلۡحَافٗاۗ وَمَا تُنفِقُواْ مِنۡ خَيۡرٖ فَإِنَّ ٱللَّهَ بِهِۦ عَلِيمٌ٢٧٣ ٱلَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمۡوَٰلَهُم بِٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِ سِرّٗا وَعَلَانِيَةٗ فَلَهُمۡ أَجۡرُهُمۡ عِندَ رَبِّهِمۡ وَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ٢٧٤[البقرة: ۲٧۱-۲٧۴].

«اگر به مستحقان آشکارا انفاق صدقات کنید کاری نیکوست لیکن اگر پنهانی به فقیران (آبرومند) برسانید آن بر شما نیکوتر است و خدا گناهان شما را به پاداش آن مستور دارد، و خداوند از اعمال شما آگاه است. (ای رسول) بر تو دعوت خلق است نه هدایت خلق لکن خدا هر که را خواهد هدایت می کند و شما هر انفاق و احسان کنید در بارۀ خویش کرده‌اید و نباید انفاق کنید مگر در راه رضای خدا و هر انفاق و نیکی کنید از خداوند پاداش تمام به شما می‌رسد و هرگز به شما ستم نخواهد شد. صدقات مخصوص فقیرانی است که در راه خدا (از کسب معیشت) بازمانده‌اند ونمی‌توانند سیر وسفری کنند از فرط عفاف چنان احوالشان به مردم مشتبه شود که هر کس از حال آنها آگاه نباشد پندارد غنی و بی‌نیازند، آنها را از سیمای ایشان می‌شناسی که آنها از عزّت نفس هرگز چیزی را از کسی به اصرار سؤال نکنند و هر چه انفاق کنید همانا خداوند بر آن آگاه است. کسانی که انفاق کنند مالشان را در شب و روز و نهان و آشکار آنان را پاداش نیکو نزد پروردگارشان خواهد بود و هرگز از حادثۀ آینده بیمناک و از امور گذشته اندوهگین نخواهند گشت».

﴿قَوۡلٞ مَّعۡرُوفٞ وَمَغۡفِرَةٌ خَيۡرٞ مِّن صَدَقَةٖ يَتۡبَعُهَآ أَذٗىۗ وَٱللَّهُ غَنِيٌّ حَلِيمٞ٢٦٣ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تُبۡطِلُواْ صَدَقَٰتِكُم بِٱلۡمَنِّ وَٱلۡأَذَىٰ كَٱلَّذِي يُنفِقُ مَالَهُۥ رِئَآءَ ٱلنَّاسِ وَلَا يُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِۖ فَمَثَلُهُۥ كَمَثَلِ صَفۡوَانٍ عَلَيۡهِ تُرَابٞ فَأَصَابَهُۥ وَابِلٞ فَتَرَكَهُۥ صَلۡدٗاۖ لَّا يَقۡدِرُونَ عَلَىٰ شَيۡءٖ مِّمَّا كَسَبُواْۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡكَٰفِرِينَ٢٦٤ وَمَثَلُ ٱلَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمۡوَٰلَهُمُ ٱبۡتِغَآءَ مَرۡضَاتِ ٱللَّهِ وَتَثۡبِيتٗا مِّنۡ أَنفُسِهِمۡ كَمَثَلِ جَنَّةِۢ بِرَبۡوَةٍ أَصَابَهَا وَابِلٞ فَ‍َٔاتَتۡ أُكُلَهَا ضِعۡفَيۡنِ فَإِن لَّمۡ يُصِبۡهَا وَابِلٞ فَطَلّٞۗ وَٱللَّهُ بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرٌ٢٦٥[البقرة: ۲۶۳-۲۶۵].

«فقیر سائل را به زبان خوش و طلب آمرزش رد کردن بهتر است از آن که صدقه دهند و از پی آن آزار کنند، خداوند (از طاعت و صدقه خلق بی‌نیاز و بردبار است. ای اهل ایمان، تباه نسازید صدقات خود را با منت و آزار کردن، مانند آن که مال خود را از روی ریا و خودنمائی و جلب توجه مردم انفاق کرده و ایمان به خدا و روز قیامت نداشته باشد و مثل چنین مرد ریاکار بدان ماند که (به جای آن که در زمین قابلی بذر افشاند) دانه را بر روی سنگ سخت بیفشاند و تندبارانی غبار و خاک آن را نیز بشوید که نتوانند از آن هیچ محصولی بدست آرند، و خداوند گروه کافران را راه سعادت ننماید و مثل آنان که انفاق کنند مالشان را در راه خشنودی خدا و با اطمینان خاطر دل به لطف خدا شاد دارند مثل بوستانی در زمین شایسته‌تر را ماند که باران زیادی بر آن ببارد و ثمره و حاصلی دو چندان بدهد و اگر باران بسیار هم نیاید اندک اندک ببارد تا به ثمر برسد، و خداوند به کار نیکان بینا و آگاه است».

﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَنفِقُواْ مِن طَيِّبَٰتِ مَا كَسَبۡتُمۡ وَمِمَّآ أَخۡرَجۡنَا لَكُم مِّنَ ٱلۡأَرۡضِۖ وَلَا تَيَمَّمُواْ ٱلۡخَبِيثَ مِنۡهُ تُنفِقُونَ وَلَسۡتُم بِ‍َٔاخِذِيهِ إِلَّآ أَن تُغۡمِضُواْ فِيهِۚ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ٢٦٧[البقرة: ۲۶٧].

«ای اهل ایمان انفاق کنید از بهترین آنچه به کسب و تجارت اندوخته‌اید و از آنچه برای شما از زمین می‌رویانیم، هرگز چیزهای بد را برای انفاق معین نکنید، در صورتی که شما خود همچنان چیزی را نستانید مگر آن‌که از بدی آن چشم‌پوشی نمایید، و بدانید که خدا بی‌نیاز و ستوده صفات است».

﴿إِنَّمَا ٱلصَّدَقَٰتُ لِلۡفُقَرَآءِ وَٱلۡمَسَٰكِينِ وَٱلۡعَٰمِلِينَ عَلَيۡهَا وَٱلۡمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمۡ وَفِي ٱلرِّقَابِ وَٱلۡغَٰرِمِينَ وَفِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَٱبۡنِ ٱلسَّبِيلِۖ فَرِيضَةٗ مِّنَ ٱللَّهِۗ وَٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٞ٦٠[التوبة: ۶۰].

«مصرف صدقات منحصراً مختص به این هشت طایفه است: فقیران و عاجزان و متصدّیان اداره صدقات و برای تألیف قلوب و آزادی بندگان و قرضداران و در راه خدا (یعنی در راه تبلیغ و رواج دین خدا)، و در راه ماندگان، این مصارف هشتگانه فرض و حکم خداست و خدا بر تمام حکم و مصالح امور آگاه است».