فصل پنجم: حکمت و فلسفه بعثت انبیاء†

واضح است که خداوندأانبیاء و رسولان را برای راهنمایی بندگانش فرستاده است و هیچ‌گاه خداوند بندگانش را بدون رهبر و قائد نگذاشته است، بلکه پیامبران فرستاده شدند تا مردم بـه واسطۀ برگزیدگان خدا طریقه پرستش و عبادت را بشنا سند، چنان‌که اشاره شد که خداوند انس و جن را به خاطر عبادت آفریده است.

پس ایشان به قائد و امام و پیشوا ضرورت دارند که عملاً اُمور عبادت و خدا پرستی را برایشان بیان کند، از همین رو خداوند از نسل و جنس خود انسان‌ها پیامبران را فرستاد تا ایشان سخنانشان را بفهمند. چنان‌که خداوندأدر وصف پیامبر اسلام می‌فرماید:

﴿قُلۡ إِنَّمَآ أَنَا۠ بَشَرٞ مِّثۡلُكُمۡ يُوحَىٰٓ إِلَيَّ أَنَّمَآ إِلَٰهُكُمۡ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞ﴾[الکهف:۱۱۰].

یعنی: «(ای پیامبر!) بگو من فقط بشری هستم مثل شما، (امتیاز من این است که) به من وحی می‌شود که تنها معبودتان معبود یگانه است.»

پس از همین جا دانسته می‌شود که پیامبران قدوه، امام و پیشوا و رهبران جهان بشریت بوده و هستند.

چنان‌که خداوندأدر وصف پیامبر اسلام چنین ارشاد می‌فرماید:

﴿لَّقَدۡ كَانَ لَكُمۡ فِي رَسُولِ ٱللَّهِ أُسۡوَةٌ حَسَنَةٞ لِّمَن كَانَ يَرۡجُواْ ٱللَّهَ وَٱلۡيَوۡمَ ٱلۡأٓخِرَ وَذَكَرَ ٱللَّهَ كَثِيرٗا ٢١﴾[الأحزاب: ۲۱].

یعنی: «یقیناً برای شما در زندگی رسول الله سرمشق نیکویی است برای آنان که به الله و روز آخرت امید دارند و الله را بسیار یاد می‌کنند.»

پس وظیفه اصلی همه پیامبران اسلام ارشاد و راهنمائی بشریت به سوی توحید و عـبادت پروردگار عالمیان و پرهیز از عبادت غیر خدا است، چنان‌که می‌فرماید:

﴿وَمَآ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِكَ مِن رَّسُولٍ إِلَّا نُوحِيٓ إِلَيۡهِ أَنَّهُۥ لَآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنَا۠ فَٱعۡبُدُونِ ٢٥﴾[الأنبیاء: ۲۵].

یعنی: «و (ما) پیش از تو هیچ پیامبری را نفرستادیم، مگر آنکه به او وحی کردیم که معبودی جز من نیست پس تنها مرا عبادت کنید.»

چون بعثت نبی و رسول ذکر شد، پس معنی رسول و نبی را توضیح می‌دهیم.