مبحث ۶- بخش تبلیغ و دعوت بر دوش امت:
بخش تبلیغ و دعوت در دین اسلام بر دوش امت مسلمان گذاشته شده است. به خاطر این که اکثریت پیامبران گذشته پیامبران تبلیغی بودند نه پیامبران تشریعی؛ وظیفه پیامبران تبلیغی این بود که شریعت حاکم بر زمان خود را ترویج و تبلیغ و اجرا کنند و همین وظیفه در شریعت اسلام بر دوش علمای اسلام و دانشمندان مسلمان گذاشته شده است. طوری که می‌فرماید: «فَلْيُبْلِغْ الشَّاهِدُ الْغَائِبَ» [۵۳].
یعنی: «پس حاضرین باید (دین را) بر غایبین برسانند.»
این جمله جزئی از خطبۀ تاریخی حجة الوداع است که رسول اکرم جدر سال دهم هجرت در یومُ النحر در محضر عموم مسلمانان و حجاج بیتُ اللهِ الحرام ایراد نمود و در آن بر اصول و مبادی اسلام و حقوق اجتماعی و انفرادی تأکید نمود که مشهور به خطبۀ حجة الوداع است و در صحاح ستة مفصلاً درج شده است و به این امر تأکید شده که حاضرین باید دستورات و اوامر تشریعی را یکی بعد از دیگری بر غائبین برسانند.
و نیز می‌فرماید: «إِنَّ الْعُلَمَاءَ هُمْ وَرَثَةُ الْأَنْبِيَاءِ، إِنَّ الْأَنْبِيَاءَ لَمْ يُوَرِّثُوا دِينَارًا وَلَا دِرْهَمًا، إِنَّمَا وَرَّثُوا الْعِلْمَ» [۵۴].
یعنی: «یقیناً علماء ورثۀ انبیاء‌اند و قطعاً انبیاء علم را به میراث گذاشته‌اند و نه درهم و دینار را.»
[۵۳] این حدیث را امام بخاری در باب خطبة یوم النحر، و مسلم روایت کرده و مشکاة نیز در ( ج /۱/ ص:۲۳۳) کتاب المناسک روایت کرده است. [۵۴] بخاری کتاب العلم و ابوداود،و ابن ماجه:ص ۸۱. باب فضل العلماء مقدمه. ط: دارالکتُب علمیۀ لبنان بیروت.