۳- توحید اسماء و صفات
این نوع توحید عبارت است از: یگانه شمردن الله ﻷدر اسماء و صفاتش؛ بدینگونه که بنده به آنچه الله ﻷاز اسامی و صفات برای خود در کتابش ثابت نموده یا اینکه فرستاده‌اش برای او ثابت کرده ایمان بیاورد آنهم بر وجهی که مقصود الله و رسولش می‌باشد و نیز بر وجهی که لایق و شایسته‌ی الله ﻷاست، بدون ثابت کردن مثل و مانندی برای الله ﻷدر اسماء و صفاتش؛ چرا که ثابت کردن مثل و مانند برای الله ﻷشرک ورزیدن به او می‌باشد. [۸۰]
توحید اسماء و صفات باب بزرگی از ابواب توحید بوده و مطلقاً از شریف‌ترین علوم می‌باشد و براستی چرا که نباشد؟ درحالیکه آن علمی است که مربوط به ذات الله ﻷو شناخت اسماء نیکویش و صفات بلند مرتبه‌اش می‌باشد؛ معرفت و شناختی که شرک و تعطیل و تشبیه و تمثیل و بدعت و تاویل را باطل و نابود می‌کند.
پاک است الله با عظمت و بزرگوار؛ چه قدم‌هایی که در این مقام لغزیده‌اند و چه اذهانی که در این مورد گمراه شده و چه قلم‌هایی که در این علم کافر شده‌اند.
از الله ﻷمی‌خواهیم که ما و شما را فهم (صحیح) و فرمانبرداری (نیکو) روزی کند.
در اینجا در صدد سخن گفتن تفصیلی و بررسی مبسوط در مورد این بخش با عظمت از توحید نیستیم، چه که جایگاه بحث تفصیلی این مساله، کتب عقیده‌ای می‌باشد که علمای گرامی ما نوشته‌اند؛ ولی من تلاش کردم تا برخی از قواعد روشنگر و راهبر در اختیارت قرار دهم قواعدی که در فهم این مبحث مهم از اسماء و صفات ضروری است.
[۸۰] المجموع الثمین، ص ۱۶.