تفسیر سورهی قدر
این سوره یکی از سورههای مکی است که مانند سایر سورههای مکی محور آیاتش اصلاح بینش و اعتقاد است و با توجه به نامش در دو محور، محور اصلاح و تقدیر (ارزیابیکردن بینشها) هدایتی نمود که با نزول این هدایت، قدر و منزلت بینشها و منشها آشکار گردید. محور آیات سوره پیرامون نزول هدایتی است که در راستای تقدیر و ارزیابی بینشها و منشها است.
اوقاتی است به نام مواسم الخیر.
۱- الـمواسم هبّه: این اوقات هدیه هستند.
۲- الـمواسم لا یتکرر: اوقات تکرار نمیشوند.
۳- عمر انسان کوتاه و به فرمودهی رسول الله ج بین ۶۰ تا ۷۰ سال میباشد.
و خداوند به خاطر عمر کوتاه ما این هدایا را به ما تقدیم کرده است.
لیلة القدر: شبهای فرد دهۀ آخر رمضان (۲۱، ۲۳، ۲۵، ۲۷ و ۲۹) از بهترین هدیههایی است که خداوند به بندگانش عطا فرموده است.
طاعت و عبادت در این شب، نماز تراویح، نماز قیام، قرائت قرآن و تسبیح و ذکر خداوند در این شب برابر اجر عبادت ۸۳ سال و ۴ ماه میباشد و اگر کسی در این شبها دچار مشکل و یا عذر شرعی شد و نتوانست طاعت و عبادت خداوند را به جا آورد برای او اجر غیر ممنون نوشته میشود. بدین معنی که چون سالهای قبل این کار را انجام میداده و نیت انجام آنرا داشته ولی نتوانسته، پس خداوند رحمان برایش پاداش این کار را خواهد نوشت.
تقدیر:
۱- تقدیر سابق للخلق: تقدیری که از ۵۰ هزار سال قبل خداوند با علم ازلی خود از آن آگاه است و در مورد بندگان میداند.
۲- تقدیر عمری: تقدیری که در زمان حاملگی در شکم مادر در چهارماهگی نوشته میشود و سرنوشت تمام عمر هر شخص در آن نوشته شده است.
۳- تقدیر حولی: تقدیری که سالی یک بار در لیلة القدر ماه رمضان برای ملائکه آشکار میشود و فرشتگان از سرنوشت انسان در سال آینده باخبر میشوند.
۴- تقدیر یومی: تقدیری که روزانه برای هر بنده نوشته شده و اتفاق میافتد.
آرای علما در مورد کلمۀ سلام در آخر سورۀ قدر:
۱- سلامتی: هیچ شری در آن نیست.
۲- شیاطین همه در بند هستند.
۳- ملائک و فرشتگان به نمازگزاران در شب قدر سلام میکنند.
سورهی قدر: در مکی یا مدنی بودن سورۀ قدر میان علماء اختلافنظر وجود دارد و با اینکه آیاتش شبیه سورههای مکی است اما اکثر علما بر مدنی بودن سوره اتفاقنظر دارند.
با این حال جزء سورههای مختلفه و دارای سه نام میباشد:
۱- القدر.
۲- لیلة القدر.
۳- إنا أنزلناه في لیلة القدر.