مقدمه

الحمد لله والصلاة والسلام على سيدنا ونبينا رسول الله ... أما بعد

برادر و خواهر مسلمان - درود خداوند بر شما باد - بدان که یادگیری چهار چیز بر ما واجب است:

۱- علم: که شناخت خداوندأ، پیامبرصو دین اسلام است. زیرا باید با علم و دانش خدا را شناخت و پرستش نمود نه با جهل و نادانی. کسی که چنین عمل نماید، سرنوشت او به سوی گمراهی و در این امر همانند مسیحیان خواهد بود.

۲- عمل: کسی که [چیزی را] بداند، اما [به آن] عمل نکند، همانند یهود خواهد بود. زیرا آن‌ها علم داشتند اما به آن عمل نمی‌کردند. یکی از حیله‌های شیطان آن است که انسان را از علم دور می‌کند تا انسان در پیشگاه خداوند به وسیلۀ جهل و نادانی‌اش عذر و بهانه بیاورد! [انسان] نمی‌دانست که هر کسی که توانایی یادگیری داشته باشد اما آن را انجام ندهد، در حقیقت حجت بر او تمام شده است. قوم نوح÷این حیله را در پیش گرفتند:﴿جَعَلُوٓاْ أَصَٰبِعَهُمۡ فِيٓ ءَاذَانِهِمۡ وَٱسۡتَغۡشَوۡاْ ثِيَابَهُمۡ٧﴾[نوح: ۷]. «انگشت‌هایشان را در گوششان فرو بردند و لباس‌هایشان را پایین آوردند [سرشان را کاملاً پوشاندند]) تا حجت بر آن‌ها اقامه نشود».

۳- دعوت به سوی خداوند: زیرا دانشمندان و دعوتگران وارثان پیامبران هستند. خداوندأبنی‌اسرائیل را لعن و نفرین کردند. زیرا آن‌ها ﴿كَانُواْ لَا يَتَنَاهَوۡنَ عَن مُّنكَرٖ فَعَلُوهُۚ لَبِئۡسَ مَا كَانُواْ يَفۡعَلُونَ ٧٩﴾[المائدة: ۷۹]. همدیگر را از کار خلاف نهی نمی‌کردند، و حتى جمعی از نیکان آن‌ها با سکوت و سازشکاری، افراد گناهکار را عملاً تشویق می‌کردند، به این ترتیب برنامه اعمال آن‌ها بسیار زشت و ناپسند بود.

دعوت کردن [مردم به سوی خداوند] و آموزش دادن فرض کفایه است. اگر گروهی از مردم آن را انجام دادند، هیچ کس گناهکار نخواهد بود. اما اگر همه مردم از انجام آن سرباز بزند همگی گناهکارند.

۴- داشتن صبر و بردباری در مشکلات و آزارها: در همه مراحل یادگیری، عمل کردن به آن تعالیم و دعوت کردن به سوی آن.

ما با هدف مشارکت در از بین بردن جهل و تسهیل کسب علم واجب، در این کتاب مختصر حداقل کافی [و لازم] از علوم شرعی را همراه با سه جزء آخر قرآن کریم و تفسیر آن گرد آورده‌ایم. علت انتخاب این اجزاء، کثرت تکرار سوره‌های آن بود. (آب دریا را گر نتوان کشید، هم به قدر تشنگی باید چشید).

در این کار همۀ تأکید و تلاش ما بر رعایت اختصار و احادیث صحیح پیامبرصبوده است. ما ادعا نمی‌کنیم که در این کار به صورت کامل عمل نموده‌ایم که کمال یکی از صفاتی است که فقط به خداوند اختصاص دارد. اما این کار نهایت تلاش انسان کم کاری است. اگر به راه صواب رفته باشد که این کار، لطف خداوند است. ولی چنانچه اشتباه باشد، این کار از خودمان و شیطان است و خداوند و پیامبرش از آن مبرا هستند. خداوند آن کسی را رحمت کند که عیب‌هایمان را با نقد هدفمند و سازنده به ما هدیه نماید.

از خداوند می‌خواهیم که به همۀ کسانی که در تهیه، چاپ و نشر آن مشارکت داشته‌اند، بهترین پاداش را عنایت فرماید و [این عمل] آنان را بپذیرد و جزا و پاداش آنان را مضاعف بگرداند.

والله أعلم، وصلى الله وسلم على سيدنا ونبينا محمد وآله وصحبه أجمعين.

این کتاب غیر قابل فروش است و به صورت رایگان پخش می‌شود.

چاپ دهم، با اضافات و ویرایش، رجب ۱۴۲۵ ه‍. ق

برای کمک و یا مشارکت و یا در خواست کتاب به صورت عمده یا اطلاعات بیشتر (دربارۀ طرح به سایت www.tafseer.com وپست الکترونیکی [email protected] مراجعه کنید.