احکامی که هر شخص مسلمان باید بداند

پس از دخول در مکه

وقتی حاجی به مکه وارد شد هنگام داخل شدن در مسجد الحرام دعای مأثور [۲۴]را که هنگام داخل شدن در مسجد می‌خوانند می‌خواند و وارد مسجد الحرام می‌گردد. سپس اگر قصد حج تمتع نموده طواف عمره را انجام می‌دهد و اگر قصد حج إِفراد یا قِران دارد طواف قدوم را انجام می‌دهد. آنگاه ردای (جامه احرام) خود را از زیر دست راستش گذرانده دو طرف ردا را بر شانۀ چپش می‌اندازد و از مقابل حجرالاسود طواف خود را آغاز کرده و سنگ را استلام (لمس) می‌کند و می‌بوسد و اگر خواست تنها به اشاره کردن به آن اکتفا کرده و همزمان با اشاره به سوی آن بسم الله و الله اکبر را می‌خواند. این کار در هر دور طواف باید انجام گیرد. بعد خانۀ خدا را سمت چپش قرار می‌دهد و هفت مرتبه دور آن طواف می‌کند. لازم به ذکر است سه دور اول از طواف حتی المقدور باید باگام‌های کوتاه اما با سرعت و تندی انجام پذیرد امّا چهار دور آخر آن همچون راه رفتن عادی انجام می‌گیرد. هرگاه طواف‌کننده برابر رکن یمانی قرار گرفت بر اوست که اگر توانست (و مجال برای او فراهم شد) رکن را لمس کند و در میان دو رکن این دعا را بخواند: «ربنا آتنا في الدنيا حسنة وفي الآخرة حسنة وقنا عذاب النار» [۲۵].

طواف‌کننده در هر دور طوافی که انجام می‌دهد می‌تواند هر دعایی را که خود می‌خواهد بکند و آنگاه در صورت امکان باید دو رکعت نماز پشت مقام ابراهیم ادا کند ودر رکعت اول آن سورۀ کافرون و در رکعت دوم سورۀ اخلاص را بخواند. بعد از آب زمزم هر چه بیشتر بنوشد و سپس به سمت حجر الاسود رفته اگر توانست آن را لمس کند و آنگاه اگر متیسر شد نزد ملتزم [بین حجر الاسود و درب خانه خدا] دعا می‌کند، و بعد به سوی کوه صفا رفته و بر آن بالا می‌رود و می‌گوید: «أبدأ بما بدأ الله به» [۲۶]و سپس این آیۀ قرآن را قرائت می‌کند که: ﴿إِنَّ ٱلصَّفَا وَٱلۡمَرۡوَةَ مِن شَعَآئِرِ ٱللَّهِۖ فَمَنۡ حَجَّ ٱلۡبَيۡتَ أَوِ ٱعۡتَمَرَ فَلَا جُنَاحَ عَلَيۡهِ أَن يَطَّوَّفَ بِهِمَاۚ وَمَن تَطَوَّعَ خَيۡرٗا فَإِنَّ ٱللَّهَ شَاكِرٌ عَلِيمٌ ١٥٨﴾[البقرة: ۱۵۸] [۲۷]. آنگاه تکبیر گفته و «لا إله إلاَّ الله»می‌گوید و بعد روی به قبله می‌نماید و دست‌های خود را بالا می‌برد و دعا می‌کند و سپس پایین می‌آید و به سوی پرچم سبز رنگ روانه می‌شود. و بین دو پرچم (علامت) سبز رنگ با شتابان می‌رود و بعد از آن پرچم به قدم زدن ادامه می‌دهد تا به مروه برسد. در مروه هر آنچه را که در صفا انجام داد، انجام می‌دهد و آنگاه پایین آمده شروع به سعى می‌کند و هفت بار را کامل می‌کند. این سعى به این نحو انجام می‌گیرد که سعى‌کننده میان صفا و مروه سعى اولش را از صفا به سمت مروه شروع می‌کند، و سعى دوم را از سمت مروه به طرف صفا انجام می‌دهد، و تا کامل شدن هفت سعى این کار را ادامه می‌دهد. سپس موهای خود را کوتاه کرده یا می‌تراشد. البته تراشیدن بهتر است ولی در عمرۀ متمتع چون حجی را پس از عمره در پیش دارد تراشیدن اولویت ندارد. کسی که قصد حج قِران یا إِفراد دارد تا در روز عید، جمرۀ عقبه را نزند پس از طواف قدوم تحلیل نمی‌شود. حکم زن در احکام مذکور چون مرد است جز اینکه زن در طواف و سعی بین صفا و مروه چون مردان که با حالتی خاص راه می‌روند راه نمی‌رود. (حالتی است بین راه رفتن و دویدن).

[۲۴] «اللهم افتح لي ابواب رحمتك».«بار خدایا درهای رحمتت بر من بگشای». (مترجم) [۲۵] بار خدایا در دنیا و آخرت به ما خیر و نیکی عنایت کن و از عذاب آخرت ما را رهایی بخش. [۲۶] با همان چه خدا با آن آغاز نموده آغاز می‌کنیم. [۲۷] همانا صفا و مروه از شعارها (پرستشگاه‌های) خدا است پس کسی که حج بیت کند یا عمره به جا آورد بر او باکی نیست که بر آن‌ها طواف کند و کسی که خواستار نکویی شود همانا خدا سپاسگزار داناست.