حیض و استحاضه
| مسأله | حکم |
|---|---|
| برای سن حیض حدی تعیین نشده است. هنگامی که از زنی خونی با اوصاف خون حیض خارج گردد زن حایض می‌گردد. | حد اقل و حد اکثر سن حیض؟ |
| حیض مدت زمان مشخصی ادامه پیدا نمی‌کند. همینکه زن خون ببیند (با اوصاف خون حیض) آن خون حیض است هر چند بسیار اندک به طول انجامد. | حیض چقدر بطول می‌انجامد؟ |
| حداکثر زمانی که ممکن است حیض به طول انجامد ۱۵ روز است و از این زمان بیشتر اگر خونی از زن خارج گردد آن خون استحاضه خواهد بود. | حد اکثر زمانی که ممکن است حیض طول بکشد؟ |
| طهر مابین دو حیض ۱۳ روز طول می‌کشد که اگر قبل از انقضای این مدت خونی دیده شد آن خون، استحاضه [۳]می‌باشد. | مدت زمان طهر (پاکی) بین دو حیض؟ |
| غالباً زن‌ها در هر ماه بین ۶ تا ۷ روز حیض* می‌شوند | زمان معمول حیض در زنان؟ |
| اغلب زن‌ها بین ۲۳ تا ۲۴ روز پاک (از حیض) می‌باشند. | زمان معمول طهر (پاکى) در زنان؟ |
| آنچه از خون، مایع مایل به رنگ زرد و مایع کَدِر از زن حامله خارج می‌گردد استحاضه بوده و حیض به حساب نمی‌آید. | حکم خونی که هنگام بارداری از زن خارج می‌گردد؟ |
| هرگاه مایعی سفید رنگ از مهبل خارج گردید یا خون یا مایع زرد رنگ یا خون کدری از مهبل خارج نگردید زن پاک گشته است. لازم به ذکر است با خارج شدن مایع سفید رنگ (قصه البیضاء)وضو باطل می‌گردد. | چگونه زن می‌فهمد که از حیض پاک شده است؟ |
| هر آنچه به شکل مایع از زن خارج می‌گردد چنانچه شفاف باشد پاک است ولی وضو را باطل می‌کند. اما چنانچه این گونه مایعات مستمر و پی در پی صورت گیرد حکم استحاضه را به خود می‌گیرد. | آنچه از مهبل زن بصورت مایع خارج می‌گردد؟ |
| چنانچه این خون (کدر یا زرد رنگ) متصل به حیض قبل یا بعد آن مشاهده گردد حیض محسوب می‌شود اما اگر بطور منفصل (و نامنظم) مشاهده گردد خون استحاضه به حساب می‌آید. | چنانچه زن خون کدر یا زرد رنگی را مشاهده کند؟ |
| چنانچه این زن دیگر خون نبیند به او حکم طهر (پاکی) داده می‌شود (هر چند این بار زمان حیضش کمتر از مدت معمول آن باشد). | زنی همواره حیضش مرتب بوده ولی این بار قبل از انقضای مدت حیض همیشگی پاک گشته است؟ |
| چنانچه اوصاف خون حیض را دارا باشد در هر زمان حیض به حساب می‌آید وگرنه خون استحاضه محسوب خواهد گردید. | اگر خون حیض قبل یا بعد از زمان معمول مشاهده گردد؟ |
| این خون مشروط به اینکه بیش از حداکثر زمان تعیین شده برای حیض به طول نیانجامد حیض محسوب می‌شود. | اگر حیض بیش یا کمتر از حد معمول به طول انجامد؟ |
۱- چنانچه زن زمان و مقدار ایام حیض خود را بداند و خون حیض را از غیر آن تشخیص دهد همان زمان و مقدار معمولی را که همواره حیض می‌شده حیض به حساب می‌آورد و به صفات و ویژگی‌های خون توجه نمی‌کند. ۲- چنانچه زن زمان و مقدار ایام حیض خود را بداند ولی خونی که از وی خارج می‌گردد دارای ویژگی یکسان باشد (و رنگ یا غلظت آن تغییر نکند) به مقداری که (معمولاً) حیض می‌شده را جزو ایام حیض خود به حساب می‌آورد و آنگاه غسل می‌کند. ۳- زنی که زمان حیض خود را در ماه می‌داند ولی مقدار ایامی را که حیض می‌شود تشخیص نمی‌دهد (چون زمان مشخصی نداشته یا...) زمان غالب و معمول حیض را که ۶ یا ۷ روز به طول می‌انجامد را به عنوان ایام حیض خود به حساب می‌آورد. ۴- زنی که زمان حیض خود را در ماه نمی‌داند ولی به مقدار ایامی که در ماه حیض می‌شود آگاهی دارد همان مقدار معلوم را از اول هر ماه قمری برای خویش حیض محسوب می‌کند. |
چنانچه زنی مدتی طولانی را مثلاً یک ماه کامل یا بیشتر را خون ببیند حکم چیست؟ در چنین مواردی چهار حکم وجود دارد: |
| هیچ یک از احکام خون نفاس بر وی مترتب نیست و نه تنها روزۀ او باطل نمی‌‌گردد که غسل نیز بر وی واجب نمی‌باشد. | اگر زنی پس از زایمان خون (نفاس) نبیند؟ |
| هر آنچه را که زن از خون یا مایع دیگر به همراه احساس درد قبل از ولادت فرزند مشاهده می‌کند حکم خون نفاس را به خود نمی‌گیرد بلکه استحاضه است. | اگر زنی صرفاً نشانه‌‌هایی از زایمان (ولادت فرزند) را مشاهده کرد؟ |
| خونی که در اثنای ولادت فرزند هر چند هنوز هیچ یک از اعضای آن از مهبل خارج نگردیده باشد و یا قسمتی از آن مشاهده گردیده باشد خون نفاس است و چنانچه در این زمان نمازی از زن فوت گردیده باشد قضای آن بر او لازم نخواهد بود. | حکم خونی که زن در هنگام ولادت فرزند (و در همان اثنا) مشاهده می‌کند چیست؟ |
| بعد از خروج کامل جنین از شکم مادر ایام نفاس شروع می‌گردد. | شمارش ایام نفاس از کی آغاز می‌گردد؟ |
| برای خون نفاس حداقلی تعیین نگردیده و چنانچه بلافاصله پس از ولادت فرزند خون قطع گردید واجب است که زن غسل کند و نماز بگذارد. چنین زنی نباید به انتظار تکمیل شدن ۴۰ روز (که حداکثر مدت نفاس است) بنشیند. | حداقل مدت نفاس؟ |
| حداکثر زمانی که برای نفاس تعیین گردیده ۴۰ روز است و چنانچه زنی بیش از این مدت خون دید بر وی واجب است که با اتمام ۴۰ روز غسل کند و نماز بگزارد. مگر اینکه نفاس او مصادف با حیض او گردد و بلافاصله پس از نفاس خون حیض وی شروع گردد. در اینصورت خونِ مازاد، حیض به حساب خواهد آمد. | حداکثر مدت نفاس؟ |
| زنی که در یک زایمان دو فرزند بدنیا آورد نفاس او بلافاصله پس از ولادت اولین فرزند وی آغاز می‌گردد. | اگر زنی صاحب دو قلو گردد؟ |
| چنانچه جنین سقط شده ۸۰ روز یا کمتر داشته باشد خون خارج شونده پس از وی استحاضه محسوب می‌شود و اگر عمر جنین بیش از ۹۰ روز باشد خونی که پس از آن خارج می‌گردد خون نفاس است. اما چنانچه جنین سقط شده ما بین ۸۰ تا ۹۰ روز عمر داشته باشد حکم معلق می‌گردد، یعنی چنانچه جنین مورد نظر متخلق به خلقت انسان گشته باشد (یعنی شبیه انسان شده باشد) خون خارج شونده پس از آن نفاس خواهد بود و در غیر این صورت خون استحاضه به حساب خواهد آمد. | حکم خونی که پس از سقط جنین از زن خارج می‌گردد؟ |
| چنانچه زنی در اثنای ۴۰ روز تعیین شده برای نفاس پاک گردیده این طهر به حساب می‌آید و بر وی (واجب) است که غسل کند و نماز را بر پای دارد. اما چنانچه در همین اثنا مجدداً خون دید خون مذکور قبل از اتمام ۴۰ روز، نفاس است و احکام نفاس بر وی مترتب می‌گردد. | چنانچه زنی در خلال ۴۰ روزی (حداکثر) که برای نفاس تعیین شده پاک گردد و مجدداً پس از چندی خون ببیند حکم چیست؟ |
[۳] خون استحاضه خونی است که به علت نوعی بیماری از رگ زیرین رحم که در عربی بدان عازل گویند جاری می‌گردد. خون حیض و استحاضه در وجوهی با هم متفاوتند. ۱- خون حیض رنگی قرمز متمایل به سیاه دارد اما خون استحاضه رنگی روشن چون خون خارج شونده از بینی دارد. ۲- خون حیض غلیظ است وگاه جریان آن قطع می‌گردد اما خون استحاضه رقیق است و به گونه‌ای جریان پیدا می‌کند که گویی از زخم خون می‌ریزد. ۳- خون حیض بَدبو و زننده است اما خون استحاضه همان بوی خون عادی را دارد. * هر آنچه بر شخص جنب حرام است بر حایض نیز حرام است. مثلاً نماز، درنگ در مسجد، تلاوت قرآن، روزه و... بر او حرام است.