حشر
سپس خداوند مخلوقات را برای حساب [اعمال] جمع میکند. آنها در روز عظیمی که مدت آن ۵۰ هزار سال است هراسان و همانند مستها هستند. ماندن آنها در دنیا همانند ساعتی است. خورشید تا فاصله یک میل نزدیک میشود. مردم به تناسب اعمالشان غرق در عرق میشوند. در آن روز ضعیفان و متکبران با همدیگر بحث و جدال میکنند. انسان کافر با دوستش، شیطان و اعضای بدنش بحث و جدال میکند. گروهی از آنان گروه دیگر را لعن میکنند. فرد ظالم از شدت پشیمانی دست خود را گاز میگیرد و میگوید: ﴿يَٰوَيۡلَتَىٰ لَيۡتَنِي لَمۡ أَتَّخِذۡ فُلَانًا خَلِيلٗا ٢٨﴾[الفرقان: ۲۸]. «ای کاش من فلانی را به دوستی نمیگرفتم».
جهنم با (۷۰.۰۰۰) ریسمان کشیده میشود و هر ریسمان را (۷۰.۰۰۰) فرشته میکشند. زمانی که کافر آن را ببیند آرزو میکند که خود را فدا کند [تا از عذاب آن رهایی یابد]. یا اینکه تبدیل به خاک شود. اما افرادی که از فرمان خدا سرپیچی کردهاند عبارتند از: اموال کسی که از دادن زکات خودداری میکرد تبدیل به آتشی میشود که به وسیله آن داغ زده میشود. افراد متکبر در حالی که مانند مورچه هستند محشور میشوند. انسان حیلهگر، کینهتوز و غاصب رسوا میشوند. سارق به همراه آنچه دزدیده است، آورده میشود. و حقایق و نهانها برملا میشود. اما در این روز پرهیزگاران بیم و خوفی ندارند. بلکه این روز همانند نماز ظهر سپری میشود.
﴿لَا يَحۡزُنُهُمُ ٱلۡفَزَعُ ٱلۡأَكۡبَرُ﴾[الانبیاء: ۱۰۳]. «هراس بزرگ [روز رستاخیز] آنها را غمگین نمیسازد».