طعام
طعام عبارتست از آنچه خورده یا نوشیده میشود. اصل در طعام بر حلال بودن است. هرگونه طعامی با دارابودن سه شرط حلال میباشد که آنها عبارتند از؛
۱) اینکه طعام پاک باشد.
۲) طعام مضر و زیانبخش نباشد.
۳) اینکه نجس و آلوده نباشد.
بنابراین هر طعامی که چون خون و مردار نجس باشد، و هر آنچه چون سم زیانبار باشد، و همچنین هر چیزی که چون پشگل و ادرار حیوان و شپش و کک آلوده و کثیف باشد خوردن و استفاده از آن حرام خواهد بود.
* در میان حیواناتی که در خشکی زندگی میکنند، الاغ اهلی و هر حیوانی که چون شیر، ببر، گرگ، پلنگ، سگ، خوک، میمون، گربه (هر چند اهلی)، روباه و سنجاب که با دندانهای (نیش در جلوی دهان خود) شکار میکنند (و حیوان شکار شده را میدرند) جز کفتار، حرام گوشت میباشند. در میان پرندگان نیز هر آن پرندهای است که چون عقاب، باز، شاهین، باشه، کرکس، جغد و مانند آنها با چنگال خود به شکار میپردازند حرام گوشت میباشند.
همچنین پرندگانی که چون کرکس، لاشخور و لک لک مردارخورند و هر آنچه را که هر چند در محیط مسکونی زندگی میکنند، عرب آنها را پلید برشمرده چون خفاش، موش، زنبور معمولی، زنبور عسل، شانه به سر، جوجه تیغی، خارپشت ومار ودر میان حشرات نیز امثال کرمها و سوسکها و همین طور موش صحرایی و وزغها و همچنین هر آنچه که شریعت مقدس به کشتن آن امر فرموده چون عقرب، و آنچه را که از کشتن آن نهی فرموده مثل مورچه و هر حیوانی که از آمیزش یک حیوان حلال گوشت با یک حیوان حرام گوشت بوجود آمده باشد مثل بچۀ گرگ از کفتار همه و همه در زمرۀ طعام حرام به حساب میآیند (و خوردن آنها حرام میباشد) لازم به ذکر است چنانچه حیوانی بر اثر آمیزش دو حیوان از دو گونۀ متفاوت بوجود آید که هردو خوردن گوشت آنها مباح باشد مثل قاطری که از آمیزش اسب با الاغ وحشی بوجود میآید گوشتش حرام نخواهد بود. حیواناتی که برای عرب ناشناختهاند و در شریعت نیز ذکری از آنها به میان نیامده است، آن را باید با حیواناتی که ماهیت آنها (به لحاظ حلال گوشت بودن یا حرام گوشت بودن) برای ما معلوم است مقایسه کنیم. چنانچه به حیوان حرام گوشت شبیه باشد پس حرام خواهد بود و اگر به حلال گوشت شباهت داشته باشد حلال خواهد بود. اما چنانچه حیوان مورد نظر شباهتی تلفیقی با حیوانی حرام گوشت و در عین حال با حیوانی که حکم مباح به گوشت آن داده شده است داشته باشد حکم حرمت در این مورد غالب خواهد بود (یعنی در زمرۀ حرام گوشت به حساب خواهد آمد).
گوشت غیر از حیواناتی که ذکر کردیم شامل چهارپایان، اسب و بقیۀ حیوانات وحشی مثل زرّافه، خرگوش، یربوع (که نوعی حیوان شبیه موش که دست و پای کوچک و دم بلند دارد)، خرگوش رومی، گاو وحشی، سوسمار و آهو مباح میباشد و در میان پرندگان نیز آنچه ذکر نکردیم مثل شترمرغ، مرغ، طاووس، طوطی، کبوتر (انواع مختلف آن)، گنجشک ها، مرغابی و غاز و پرندگان آبی بطور کلی نیز در زمرۀ پرندگان مباح قرار دارند. تمامی حیواناتی که در آب زندگی میکنند بجز قورباغه، مار آبی و تمساح حلالند. گیاهان یا میوه هایی که با آبی نجس آبیاری شده اند یا چیزی نجس پای آنها ریخته شده است خوردن ثمر آنها جایز است، مگر اینکه در ثمر بو یا طعم نجاست یافت شود که در آن صورت حرام خواهد بود.
خوردن زغال چوب، خاک، گِل و همچنین پیاز، سیر، تُرُب و تره فرنگی بصورت نپخته و خام مکروه است اما اگر کسی مجبور شد و میترسید که از گرسنگی تلف شود واجب است که به مقدار لازم از موارد مذکور بخورد (تا از مرگ رهایی یابد).