مسجدالحرام:
علماء در مورد محدوده مسجدالحرام چهار قول دارند [۱۶۳]:
اول: مسجدالحرام همان کعبه است.
دوم: کعبه و اطراف آن.
به دلیل این فرموده خداوند: ﴿سُبۡحَٰنَ ٱلَّذِيٓ أَسۡرَىٰ بِعَبۡدِهِۦ لَيۡلٗا مِّنَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ إِلَى ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡأَقۡصَا ٱلَّذِي بَٰرَكۡنَا حَوۡلَهُۥ لِنُرِيَهُۥ مِنۡ ءَايَٰتِنَآۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡبَصِيرُ ١﴾[الإسراء: ۱]. یعنی: «منزه است آن [خدایى] كه بندهاش را شبانگاهى از مسجد الحرام به سوى مسجد الاقصى كه پیرامون آن را بركت دادهایم سیر داد تا از نشانههاى خود به او بنمایانیم كه او همان شنواى بیناست».
در اینجا منظور نفس مسجد یعنی کعبه و اطراف آن است.
سوم: کل شهر مکه است. به دلیل این فرموده خداوند: ﴿لَّقَدۡ صَدَقَ ٱللَّهُ رَسُولَهُ ٱلرُّءۡيَا بِٱلۡحَقِّۖ لَتَدۡخُلُنَّ ٱلۡمَسۡجِدَ ٱلۡحَرَامَ إِن شَآءَ ٱللَّهُ﴾[الفتح: ۲۷]. یعنی: «حقیقتا خدا رؤیاى پیامبر خود را تحقق بخشید شما بدون شک به خواست خدا در مسجد الحرام وارد خواهید شد».
چهارم: تمام حرم، جایی که صید در آن حرام است به دلیل: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِنَّمَا ٱلۡمُشۡرِكُونَ نَجَسٞ فَلَا يَقۡرَبُواْ ٱلۡمَسۡجِدَ ٱلۡحَرَامَ﴾[التوبة: ۲۸]. یعنی: «اى كسانى كه ایمان آوردهاید براستی كه مشركان ناپاكند پس نباید به مسجدالحرام نزدیک شوند. همانطورکه قبلا اشاره شد وجود خیر و برکت در مکان‌های مبارک به دلیل فضیلت عبادت کردن درآنهاست».
[۱۶۳] این اقوال در کتاب «تبرک انواع واحکام آن» صفحه ۱۰۱- ناصربن بن عبدالرحمن بن محمد الجدیع.