تبرک و انواع آن

فهرست کتاب

مظاهر تبرک نامشروع به مسجدالنبی:

مظاهر تبرک نامشروع به مسجدالنبی:

ثواب نمازخواندن در مسجدالنبی به چندین برابر فزونی یافته و این سبب مشروعیت سفر به آنجا است تا از برکات اقامه نماز در آنجا بهره‌مند شویم ولی بعضی از اعمال مانند مسح نمودن و بوسیدن اجزاء مسجد مانند دیوارها و ستون‌ها و یا منبر آن بدعت است. ابن تیمیه /می‌گوید: مساجد همگی در عبادت کردن مشترک هستند. پس تمام آنچه را که در مسجدی انجام می‌شود در سایر مساجد دیگر نیز صورت می‌گیرد، مگر آنکه بعصی از اعمال خاص مسجدالحرام است مانند طواف و همانند آن؛ چرا که خصوصیات مسجدالحرام با مساجد دیگر مشترک نیست و اما مسجدالنبی و مسجدالأقصی تمام آنچه را که در آن دو مسجد از عبادات مشروع است، در سایر مساجد دیگر نیز مشروع است همانند نماز و دعا و ذکر و قرائت قرآن و اعتکاف، ولی جایز نیست در آن دو عملی صورت گیرد که در سایر مساجد دیگر نیز مشروع نبوده، مثلا شیئی بوسیده یا بر شیئی سلام داده شود و یا طوافی صورت گیرد ولی با این وجود آن دو (مسجدالنبی و مسجدالأقصی) از دیگر مساجد با فضیلت‌تر هستند زیرا نماز خواندن در آن دو چند برابر نماز خواندن در بقیه مساجد هستند» [۱۸۴].

- تبرک جستن به حجره پیامبر ج که در جوار مسجدالنبی است جایز نیست. ابن تیمیه /می‌گوید: «(علما) اتفاق نظر دارند بر اینکه بر حجره پیامبر ج سلام داده نمی‌شود و بوسیده نمی‌شود و بر دور آن طواف نمی‌شود و به سمت آن نمازخوانده نمی‌شود» و می‌گوید: «و در آنجا هیچ کس رو به حجره دعا نمی‌خواند [۱۸۵]و تمامی این موارد به اتفاق ائمه نهی شده است» [۱۸۶].

- کوه‌های اطراف مدینه از جمله کوه مشهور احد که در مورد فضیلت آن احادیثی نیز وارد شده است ولی با این وجود، آن احادیث دلالت بر مستحب بودن زیارت آن نمی‌کنند هر چند که برای زائران شهداء احد، مشاهده نمودن این کوه امکان پذیر است به هرحال تبرک به کوه احد و سایر کوه‌های مدینه جایز نیست. مثلا قصد سفر کردن به آنجا برای خواندن دعا و یا نماز یا برداشتن مقداری از خاک و سنگ آن صحیح نیست.

- تبرک به چاه‌های اطراف مدینه به دلیل اینکه پیامبر ج از آنها استفاده کرده است، مشروع نیست.

[۱۸۴] اقتضاء صراط المستقیم ۲/۸۱۶. [۱۸۵] بایستی هنگام دعا روبه روی کعبه وپشت به حجره پیامبرع دعا خوانده شود. [۱۸۶] مجموع رسائل کبری ۲/۴۰۸.