۲- انجام بعضی از عبادات در کنار قبور اولیاء وصالحان:
از مهم‌ترین این عبادات دعا است زیرا اعتقاد دارند که آن مکان دارای برکت است و دعا در آنجا مستجاب می‌شود. ابن تیمیه /در این مورد می‌گوید: "دعا نزد قبور و غیر آن از اماکن دیگر به دو نوع تقسیم می‌شود:
اول: شخص به حکم اتفاق به بقعه‌ای می‌رسد و دعا می‌خواند، وی به قصد دعا به آن بقعه نرفته است - همانند وقتی است که در راهی می‌رود و دعا می‌خواند- و اتفاقا راه وی به قبور برخورد کرده است، یا اینکه: شخص به زیارت قبرستان (محل سکونت خود) رفته و بر آنها سلام داده و از خداوند دعای مغفرت برای خود و اموات طلب کرده است چنان که این کار سنت است، این نوع دعا هیچ ایرادی ندارد.
دوم: کسی که علاقه دارد که نزد قبور برای خود دعا کند ( بدون توسل و یا واسطه قرار دادن اموات به این نیت که گمان می‌برد که آن مکان، مکان مبارکی است) طوری که احساس می‌کند دعایش در آنجا مستجاب‌تر است تا مکانی دیگر، این نوع دعا نهی شده است، نهی تحریم یا تنزیه، و این نهی به تحریم نزدیک‌تر است [۲۷۹].
و در جایی دیگر می‌گوید: «این کار، به اتفاق تمامی ائمه مسلمین از منکرات و بدعت است و بنابراین حرام است و من ندیده‌ام که در حرمت آن بین اهل علم نزاعی صورت گرفته باشد» [۲۸۰].
و در خصوص نهی از نماز خواندن در مقابر، احادیثی وارد شده‌‌اند از جمله:
- «عن أبي سعيد الخدري س قال: قال رسول الله ج: الارض كلها مسجد إلا الـمقبرة والحمام» [۲۸۱]. یعنی: «تمامی زمین مسجد است جز مقبره (و قبرستان )و حمام».
- «عن انس أن النبي ج نهى عن الصلاة بين القبور» [۲۸۲]. یعنی: «پیامبر جنماز خواندن در بین قبور و قبرستان را نهی کردند».
و یکی از موارد سوء تعظیم قبور صالحان و اعتقاد به برکت آن، ساختن مساجد و گنبدهایی بر روی آن قبور است و شکی نیست که ساختن چنین بارگاه‌هایی بر روی قبور به اتفاق علماء حرام است [۲۸۳].
احادیث زیادی از رسول الله جدر مورد نهی از نماز خواندن در کنار قبور و ساختن مسجد و بارگاه و چراغانی کردن آنها نقل شده است از جمله احادیث زیر:
«عَنْ عَائِشَةَ أُمِّ الْمُؤْمِنِينَ ل: أَنَّ أُمَّ حَبِيبَةَ وَأُمَّ سَلَمَةَ ب ذَكَرَتَا كَنِيسَةً رَأَيْنَهَا بِالْحَبَشَةِ، فِيهَا تَصَاوِيرُ، فَذَكَرَتَا لِلنَّبِيِّ ج، فَقَالَ: إِنَّ أُولَئِكَ إِذَا كَانَ فِيهِمُ الرَّجُلُ الصَّالِحُ فَمَاتَ، بَنَوْا عَلَى قَبْرِهِ مَسْجِدًا، وَصَوَّرُوا فِيهِ تِلْكَ الصُّوَرَ، فَأُولَئِكَ شِرَارُ الْخَلْقِ عِنْدَ اللَّهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ» [۲۸۴]. ترجمه: «عایشه لمی‌گوید: ام حبیبه و ام سلمه ببرای پیامبر جاز كلیسایی كه در زمان هجرت به حبشه، آنرا دیده بودند و مملو از عكس و تصویر بود، سخن گفتند. رسول الله جفرمود: آنها كسانی بودند كه هرگاه فرد نیكوكاری از آنان، فوت میكرد، بر قبرش، مسجدی بنا می‌كردند و در آن، تصاویر و تمثال‌های آن شخص را نقاشی می‌كردند. روز قیامت، این افراد، بدترین مخلوق، نزد خدا خواهند بود».
و از ابوسعید خدری روایت شده که پیامبر جفرمود: «إنی نهیتکم عن زیارة القبور فزروها فإن فیها عبرة (ولاتقولو ما یسخط الرب)» [۲۸۵]یعنی: «من شما را از زیارت قبور منع می‌کردم ولی اکنون آنها را زیارت کنید، چون زیارت قبور مایه عبرت و پندآموزی است ولی از سخنی که مایه خشم خدا می‌شود بپرهیزید».
[۲۷۹] اقتضاء صراط مستقیم ۲/۶۷۶. [۲۸۰] الرد علی البکری ص ۵۶ با تصریف. [۲۸۱] ترمذی، ابوداوود در کتاب الجنایز - صحیح على شرط الشیخین. [۲۸۲] طبرانی در " الاوسط " ۱/۲۸۰. [۲۸۳] تحذیر الساجد من اتخاذ القبور مساجد البانی صفحه ۳۳. [۲۸۴] بخارى:۴۲۷. [۲۸۵] احمد ۳/۳۸/، ۶۶، ۶۳ و حاکم ۱/۳۴۷- ۳۷۵.