تبرک و انواع آن

فهرست کتاب

مسجدالنبی:

مسجدالنبی:

برکات و فضایل مسجد النبی:

- فضیلت نماز خواندن در آنجا، همچنان که قبلا درحدیثی اشاره شد، پیامبر ج فرمودند: «صَلاةٌ فِی مَسْجِدِی هَذَا خَیرٌ مِنْ أَلْفِ صَلاةٍ فِیمَا سِوَاهُ، إِلاَّ الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ» [۱۷۹]. ترجمه: «نماز خواندن در مسجد من، هزار بار بهتر از نماز خواندن در سایر مساجد است بجز مسجد الحرام».

- فضیلتی که در بین منزل پیامبر جو منبر ایشان درمسجد وجود دارد: از ابوهریره سروایت شده است که پیامبر ج فرمودند: «مَا بَيْنَ بَيْتِي وَمِنْبَرِي رَوْضَةٌ مِنْ رِيَاضِ الْجَنَّةِ، وَمِنْبَرِي عَلَى حَوْضِي» [۱۸۰]. ترجمه: «میان خانه و منبر من، باغی از باغ‌های بهشت است. و منبر من، بر روی حوض من، (كوثر) قرار دارد». و مستحب است که در آن روضه نماز خوانده شود.

- جایز بودن مسافرت به آنجا به قصد عبادت: این خصوصیت چنانکه ذکر شد فقط مخصوص سه مسجد، مسجد الحرام، مسجد النبی و مسجدالأقصی است. یعنی اگر به مسجد دیگری غیر از آن مساجد سه‌گانه به «قصد زیارت یا عبادت»، سفر شود، حرام است ولی اگر هدف از مسافرت، تعلیم یا امر حلالی، یا دیدار دوستان و موارد دیگری غیر از عبادت و زیارت باشد، مباح است. دلیل آن این فرموده پیامبر ج میباشد که:

«عن أبی سعید الخدری قال سمعت رسول الله ج یقول: لا تشد الرحال إلا إلى ثلاثة مساجد: مسجدی هذا، والـمسجد الحرام، والـمسجد الاقصى» [۱۸۱].یعنی: «مسافرت نمی‌شود مگر به‌سوی سه مسجد: مسجد من (مسجد النبی)، و مسجدالحرام (خانه خدا) و مسجدالاقصی (در بیت المقدس فلسطین)».

ابن تیمیه /می‌گوید: «علما فرموده‌‌اند (ائمه اربعه و جمهور علماء): کسیکه اهل مدینه نیست و قصد او فقط زیارت قبر پیامبر است، مرتکب حرام شده است بلکه بایستی قصد از سفر، زیارت مسجد پیامبر جو نماز خواندن در آنجا باشد تا فضایل نماز در مسجد النبی را بدست آورد. البته در هنگام ایام حج چون هدف در حقیقت زیارت خود مسجد پیامبر بوده نه قبر ایشان، لذا ایرادی ندارد که در آن ایام به زیارت قبر پیامبر نیز رفت به شرط اینکه زیارت طبق تعریف شرع باشد و خلاف در آن رخ ندهد» [۱۸۲].

زیارت هیچ مسجدی در مدینه جایز نیست مگر مسجد النبی. و مسجد قباء ( که فقط برای اهل مدینه و یا حاجیانی که به قصد زیارت به مسجدالنبی به مدینه آمده‌‌اند) مشروع است. و سایر مساجد داخل شهر مدینه هر چند که پیامبر ج در آنجا نماز خوانده و یا دعا کرده باشند، «زیارت» کردنشان جایز نیست.

و «علمای سلف از اهل مدینه و غیر آن مسافرت و قصد کردن یکی از مساجد و یا مزارهای داخل مدینه و اطراف آن به غیر از مسجدالنبی را مستحب نمی‌دانند مگر مسجد قباء زیرا پیامبر ج قصد کردن به مسجد مشخصی را تعیین نکرده و به‌سوی آن نرفته است مگر مسجد قباء» [۱۸۳].

و برای حاجیانی که به قصد عبادت به مسجدالنبی آمده‌‌اند سنت است که به زیارت قبرستان بقیع و شهداء احد که در جوار کوه احد دفن شده‌‌اند- بخاطر اقتداء به پیامبر ج که امربه زیارت قبور و سلام بر اهل آن و یاد مرگ کرده‌‌اند- بروند. ولی تبرک جستن به این قبور به هر شیوه‌ای جایز نیست. مثلا دعا یا نماز خواندن در کنار آن قبور و یا حمل مقداری از خاک آن و مسح نمودن آن خاک‌ها به قصد تبرک و شفا که بعضی از زائران جاهل این کار را انجام می‌دهند.

[۱۷۹] بخارى:۱۱۹۰. [۱۸۰] بخارى:۱۱۹۶ مسلم: ۲/۱۰۱۱. [۱۸۱] بخاری و مسلم. [۱۸۲] برگرفته از مجموع الفتاوی ابن تیمیه ۲۷/۲۶ [۱۸۳] تفسیرسوره اخلاص ابن تیمیه صفحه ۳۳۸.