گزیده ای از سخنان علی رضی الله عنه

* انجام عبادات امام علی بر اساس کتاب و سنت، بر خلاف آنچه که کسی که گمان می‌کند پیرو اوست انجام می‌دهد

حضرت على÷در تبیین اوقات نماز فرمود: «اما بعد،نماز ظهر را تا زمانى با مردم بگزاريد كه سايه آفتاب به قدر جاى ‏خفتن بزى گردد؛ و نماز عصر را زمانى با ايشان بگزاريد كه آفتاب سفيد باشد و تابنده و از روز آن قدر مانده باشد كه در آن، دو فرسنگ راه توان پيمود؛ و نماز مغرب را تا زمانى با آنها بگزاريد كه روزه‏دار، روزه مى‏گشايد و حاجى روانه منا مى‏گردد؛ و نماز عشا را زمانى با ايشان بگزاريد كه شفق پنهان گردد تا ثلثى از شب ‏بگذرد؛ و نماز صبح را زمانى با ايشان بگزاريد كه هر كس صورت ديگرى را تواند شناخت و نماز را در حد توانِ ناتوانترينشان به جاى آريد، كه موجب فتنه‏انگيزيشان ‏نگرديد»[۱۱۲].

حضرت على÷فرمود: «در روز جمعه سفر مكن تا در نماز جمعه حاضر شوى، مگر اينكه سفرت در راه‏ خدا باشد يا كارى باشد كه در انجام دادنش ناچار باشى. در همه كارها خدا را اطاعت كن، زيرا اطاعت‏ حق، از هر كار ديگر برتر است. نفس را در عبادت بفريب ‏و با او مدارا كن و بر او قهر منماى؛ و به هنگام فراغت و آسايشش او را درياب، مگر در آنچه بر تو واجب است كه از به جاى آوردن و مراعات آن در وقت‏ مقرر چاره‏اى نيست»[۱۱۳].

حضرت على÷در حالی که از حضرت رسول خبر می‌داد فرمود: «پدر و مادرم فدايت اى پيامبر خدا، با مرگ تو چيزى قطع شد كه با مرگ ديگرى قطع ‏نگشت؛ و آن نبوت و اخبار و آگاهى از آسمان بود. مصيبت تو اين امتياز را دارد كه از ناحيه‏اى تسلىدهنده است، يعنى پس از مصيبت‏ تو ديگر مرگها اهميتى ندارد، و از سوى ديگر، اين يك مصيبت همگانى است كه عموم مردم ‏به خاطر تو در سوگند. اگر نبود كه امر به صبر و شكيبایى فرموده‏اى و از بیتابى نهى نموده‏اى، ‏آنقدر گريه مى‏كردم كه اشكهايم تمام شود و اين درد جانکاه هميشه براى من باقى بود و حزن و اندوهم دائمى؛ و تازه اين‌ها در مصيبت تو كم بود، اما حيف نمى‏توان مرگ را بازگرداند و آن را دفع نمود. پدر و مادرم به فدايت‏باد، ما را در پيشگاه پروردگارت ياد كن و ما را هرگز فراموش منما»[۱۱۴].

حضرت على÷فرمود: «صبر و شكيبایى به اندازه مصيبت نازل مى‏شود و كسى كه دستش را [به عنوان بيتابى و ناشكرى] به هنگام مصيبت‏ بر زانو زند، اجر او ضايع مى‏شود [و پاداشى بر مصيبت نخواهد داشت]»[۱۱۵].

حضرت على÷فرمود: «هر کس بر دنیا اندوهگین شود، دربارۀ قضای الهی در اشتباه است، و هر کس از مصیبتی که بر او نازل شده است شکایت می کند، همانا او از خداوند شکایت می‌کند»[۱۱۶].

از وی روایت شده است وقتی که در بازگشت از صفین به کوفه رسید از محلۀ شبامیان گذر کرد؛ گریه زنان بر کشتگان صفین را شنید. حرب بن شُرَحبیل شبامی [رییس قبیله شبامیان] خدمت امام رسید؛ او هم مانند قومش بود. پس به او فرمود: «آیا آنگونه که می شنوم، زنانتان بر شما چیره شده‌اند؟ چرا آنان را از گریه و زاری باز نمی‌دارید؟»[۱۱۷].

[۱۱۲]- نامه ۵۲. [۱۱۳]- نامه ۶۹. [۱۱۴]- خطبه ۲۳۵. [۱۱۵]- حکمت ۱۴۴. [۱۱۶]- حکمت ۲۲۸. [۱۱۷]- حکمت ۳۲۲.