مصائب صحابه رضي الله عنهم

فهرست کتاب

۴- حضرت سمیهل:

۴- حضرت سمیهل:

حضرت سمیه مادر عمارس که از مسلمانان نخستین است، با چنان بی‌باکی و بهیمیت هدف جور و جفا قرار داده شد که در نتیجۀ آن، به درجۀ رفیع شهادت نائل آمده و داخل بهشت گردید.

(الف) شیخ الاسلام (علامه ابن حجر)/تحریر می‌فرماید: «كانت سابعة سبعة في الإسلام عذبها أبو جهل وطعنها في قبلها فكانت أول شهيدة في الإسلام» [۸۴].

در میان مسلمانان هفتمین نفر بود، ابوجهل لعین او را عذاب می‌داد، و در محل شرمگاهش به وی نیزه زد که در اثر آن به شهادت رسید، و وی اولین شهید اسلام بود.

(ب) علامه ابن سعد/می‌نویسد:

حضرت سمیه بنت خباط، مادر حضرت عمار بن یاسرب، از مسلمانان نخستین و از جمله اصحابی است که در راه خدا شکنجه داده می‌شدند.

«لترجع عن دينها فلم تفعل وصبرت حتى مر بها أبو جهل يوما فطعنها بحربة في قلبها فماتت، رحمها الله، وهي أول شهيد في الإسلام، وكانت عجوزة كبيرة ضعيفة...» [۸۵].

تا از دین به سوی کفر برگردد، اما وی چنین کاری نکرد و صبر و استقامت نمود تا روزی ابوجهل از کنارش گذر نمود، با نیزه ضربه‌ای بر شرمگاهش وارد ساخت که بر اثر آن به شهادت رسید و اولین شهید اسلام و پیرزنی کهنسال و بی‌نهایت ضعیف بود –

سپس در روز غزوۀ بدر هنگامی که ابوجهل کشته شد، رسول اکرم جبه حضرت عمار بن یاسر فرمود:

«قد قتل الله قاتل أمك» [۸۶].

«همانا خداوند قاتل مادرت را به قتل رساند».

(ج) ابن سعد از مجاهد روایت می‌کند که شامگاه روزی ابوجهل آمد و با حضرت سمیهلبه سب و شتم مواجه گردید و فحشهای رکیک و بسیار فاحشی به وی داد.

«ثم طعنها فقتلها فهي أول شهيد أستشهد في الإسلام» [۸۷].

سپس او را با نیزه زد و شهیدش کرد، پس وی اولین شهید اسلام است.

(د) علامه ابن کثیر روایت فوق مجاهد را از امام احمد بن حنبل رحمه الله نقل می‌کند که در آن به جای کلمۀ «في قبلها»چنین آمده است: «طعنها أبو جهل بحربة في قلبها» [۸۸].

ابوجهل در قلب سمیهلنیزه زد-

(هـ) امام ابن کثیر نیزه‌زدن به قلبش را ذکر کرده است، ولی شیخ الاسلام به روایت ابن عباسبنقل می‌کند، و در آن مذکور است که

«فطعن أبو جهل سمية في قبلها فماتت» [۸۹].

«ابوجهل لعین در شرمگاه حضرت سمیه نیزه زد که در اثر آن کشته شد».

(و) علاوه از این امام ابن سعد از حضرت مجاهد با سند خود روایت می‌کند که:

«أول شهيدة أستشهد في الإسلام سميه أم عمار أتاها أبو جهل فطعنها بحربة في قبلها» [۹۰].

اولین شهید اسلام حضرت سمیهلمادر حضرت عمارس است، ابوجهل نزد وی آمد و نیزه‌ای در شرمگاهش زد.

نیز امام ابن سعد و شیخ الاسلام امام ابن حجر رحمهما الله هم به جای «فی قلبها» «فی قبلها» نوشته‌اند، و از خباثت نفس و شقاوت قلب ابوجهل نیز همین شناعت و سفاهت متوقع است، لذا از همین تعبیر صحیح معلوم می‌شود – و روایاتی که در آن‌ها نیزه ‌زدن در دل مذکور است، آنجا به علت تشابه صورت خطی (کلمه «قلب» و «قبل») به جای قبل‌ها، قلب‌ها نوشته شده است والله اعلم.

[۸۴] طبقات، ص ۲۴۹، ج ۳ ترجمه حضرت عمار بن یاسرب. [۸۵] اصابه، جلد ۴، ص ۳۲۷ ذکر حضرت سمیهل. [۸۶] طبقات، ص ۲۲۴، ج ۳ ترجمة حضرت سمیهل. [۸۷] طبقات، ص ۲۳۳، ج ۳ ترجمة بلالس. [۸۸] البدایة والنهایة، ص ۵۹، ج ۳. [۸۹] اصابه، ص ۶۱۱، ج ۳ ترجمة حضرت یاسر. [۹۰] طبقات، ص ۲۶۵، ج ۸ ذکر سمیهل.