بیان مظلومیت صحابه کرامشدر قرآن مجید
همانطوری که واضح است: دامن گستردۀ سیرت و تاریخ از واقعات و حکایات مظلومیت دردانگیز صحابه کرامشمملو است، ولی صرف نظر از آن در قرآن مجید هم تذکرۀ مظلومیت و ابتلا آنان وجود دارد قبل از مورخان اسلامی و سیرتنویسان، خود خداوند متعال به ذکر و بیان آن پرداخته است؛ لذا الان باید مظلومیت یاران رسول اللهص را از کتاب الله و قرآن عظیم گوش کنیم که میفرماید:
۱- ﴿وَٱذۡكُرُوٓاْ إِذۡ أَنتُمۡ قَلِيلٞ مُّسۡتَضۡعَفُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ تَخَافُونَ أَن يَتَخَطَّفَكُمُ ٱلنَّاسُ﴾[الأنفال: ۲۶].
«و بیاد آرید زمانی را که شما در سرزمین مکه عده بسیار قلیل و مستضعف [۱۹۵]بودید، هر زمان از این که مبادا کفار شما را بربایند (و نابود کنند) احساس خطر میکردید».
«مبادا کفار شما را بربایند» این الفاظ، بیکسی و بیچارگی و نهایت مظلومیت و بلاکشی صحابۀ کرام را اظهار مینمایند، و آدم با بصیرت میتواند قیاس و استنباط کند که یاران پیامبر گرامی صلوات الله وسلامه علیه در سرزمین مکه ایام زندگی را با چه انواع مصائب بسر بردهاند.
۲- ﴿وَمَا لَكُمۡ لَا تُقَٰتِلُونَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَٱلۡمُسۡتَضۡعَفِينَ مِنَ ٱلرِّجَالِ وَٱلنِّسَآءِ وَٱلۡوِلۡدَٰنِ ٱلَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَآ أَخۡرِجۡنَا مِنۡ هَٰذِهِ ٱلۡقَرۡيَةِ ٱلظَّالِمِ أَهۡلُهَا﴾[النساء: ۷۵].
«و شما را چه شده است که در راه خدا و به خاطر مستضعفان از مردان و زنان و کودکانی که میگویند: پروردگارا! ما را از این قریهای که مردمش ستمکارند بیرون کن، جهاد نمیکنید».
ظلم و ستم و جلادی و سفاکی، جور و جفای مشرکان مکه بیش از این دیگر چه باشد که در قرآن به آنها لقب «ظالم» داده شده است، صحابه کرام از ظلم و جور آنها به تنگ آمده هجرت کردند، ولی بازهم عدۀ زیادی از مردان و زنان و کودکان ناتوان و ضعیف که یا به علت بیسر و سامانی و نداشتن امکانات، یا به علت جلوگیری کفار هنوز در مکه مانده بودند و موفق به مهاجرت نشده بودند، این گروه مستضعفان را از مسلمانان، کافران قریش بینهایت اذیت میکردند و آنها آه و نالۀ مظلومانه به بارگاه الهی سر میدادند و دعا میکردند که پروردگارا! برای رستگاری ما از چنگال جبر و تشدد این ستمکاران، راه چارهای پیدا کن کما این که آخر الامر خداوند متعال دعا آنان را اجابت فرمود.
بدین نحو که آن دسته از صحابه کرام را که در مدینه ساکن بودند به منظور نجاتدادن صحابهای که مبتلای عذاب بودند ترغیب و به سوی جهاد تشویق فرمود.
۳- ﴿وَٱلَّذِينَ هَاجَرُواْ فِي ٱللَّهِ مِنۢ بَعۡدِ مَا ظُلِمُواْ لَنُبَوِّئَنَّهُمۡ فِي ٱلدُّنۡيَا حَسَنَةٗۖ وَلَأَجۡرُ ٱلۡأٓخِرَةِ أَكۡبَرُۚ لَوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ ٤١﴾[النحل: ۴۱].
«و کسانی که در راه خدا هجرت کردند، پس از آن که بر آنها ظلم شد، هرآئینه آنها را در دنیا جای خوب میدهیم؛ و همانا مزد آخرت از آن هم بزرگتر است، اگر آنها یعنی: (دشمنان صحابه) میدانستند».
۴- ﴿ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ هَاجَرُواْ مِنۢ بَعۡدِ مَا فُتِنُواْ ثُمَّ جَٰهَدُواْ وَصَبَرُوٓاْ إِنَّ رَبَّكَ مِنۢ بَعۡدِهَا لَغَفُورٞ رَّحِيمٞ ١١٠﴾[النحل: ۱۱۰].
«سپس یقیناً پروردگار تو نسبت به کسانی که پس از مبتلاشدن به مصیبتها هجرت کردند و سپس جهاد کرده (و در مقابل شدائد) صبر نمودند همانا پروردگار تو بعد از آن حتما بخشاینده و مهربان است».
[۱۹۵] کسی که مردم او را خوار بدارند و ناچیز و ضعیف انگارند.