۳۴- حضرت هشام بن عاصس:
برادر کوچک حضرت عمرو بن العاص، فاتح آفریقا است.
(الف) پس از قبول اسلام با کاروان مهاجران به حبشه رفت، بعد از چند روز خبر هجرت پیامبر اکرمص قبیله‌اش او را زندان و مقید ساختند، چند سال در زندان ماند، بعد از غزوۀ خندق [که در سال پنجم هجری رخ داد] – فرصت به دست آورده به مدینه رفت [۱۷۸].
(ب) شیخ الاسلام/می‌نویسد که قدیم الاسلام است، به ملک حبشه مهاجرت کرد، ابن السکن به سند صحیح از حضرت عمر روایت می‌کند که فرمود: من و عیاش بن ابی ربیعه و هشام بن عاص وقتی که آمادۀ هجرت شدیم من و عیاش صبح زود براه افتادیم.
«وحبس هشام وفتن فافتتن» [۱۷۹].
و هشام به زندان سپرده شد و مبتلای امتحان شدیدی قرار داده شد.
(ج) علامه ابن عبدالبر می‌نویسد که حضرت هشام بن عاص از مسلمانان نخستین است، در مکه مشرف به اسلام شده و به سوی حبشه هجرت فرمود، هنگامی که خبر هجرت رسول اکرمص به گوش وی رسید، از حبشه به مکه باز گشت.
«فحبسه أبوه وقومه بمكة حتى قدم بعد الخندق على النبي صلى الله عليه وسلم» [۱۸۰].
«پس پدر و افراد قبیلۀ وی او را در مکه زندان کردند تا جنگ خندق در زندان به سر برد و پس از جنگ خندق به خدمت رسول خداص در مدینه حاضر گردید».
[۱۷۸] مهاجرین، ص ۲۸۷، ج ۲. بحواله مستدرک حاکم، ص ۲۴۰، ج ۳. [۱۷۹] اصابه، ۵۷۲، ج ۳. [۱۸۰] استیعاب.