هجرت دوم
(الف) کسانی که از حبشه به مکه باز آمده بودند، این بار اهل مکه بیشتر آنها را تحت ظلم و ستم و اذیت قرار دادند، و تا حدی به آنها آزار رساندند که دوباره ناچار به هجرت و ترک مکه شدند، اما این بار هجرتکردن کار آسانی نبود، زیرا کافران شدیداً به مزاحمت آنان پرداختند، ولی بازهم به نحوی که ممکن بود عدهای از صحابه که تعدادشان بالغ به یکصد نفر بود از مکه خارج شده و در حبشه اقامت اختیار نمودند [۲۰۶].
(ب) امام ابن سعد روایت کرده است که چون اصحاب النبیص از هجرت اولی دوباره به مکه برگشتند.
«اشتد عليهم قومهم ولقوا منهم أذى شديداً».
قومشان بر آنها خیلی شدت و سختی روا داشت و مسلمانان از دست آنها اذیتهای بسیار سختی دیدند که در نتیجۀ آن رسول خداص دوباره به آنها دستور هجرت به حبشه را داد.
«فكانت خرجتهم الآخرة أعظمها مشقة ولقوا من قريش تعنيفاً شديداً ونالوهم بالأذى واشتد عليهم ما بلغهم عن النجاشي من حسن جواره لهم» [۲۰۷].
این هجرت دوم به اعتبار مشقت خیلی عظیمتر از هجرت اولی بود، و مسلمانان از دست کافران قریش شکنجه و آزار زیاد و شدیدی دیدند و آنچه از حسن جوار و رفتارهای نیک نجاشی نسبت به مسلمانان به گوش کافران رسیده بود آنها را علیه مسلمانان بیشتر کینهور ساخته بود.
[۲۰۶] سیره النبی، ص ۲۲۳، ج ۱. [۲۰۷] طبقات، ص ۲۰۷، ج ۱، ذکر الهجرة الثانیه إلی ارض الحبشه.