کعبه و توحید
توحید و شرک، شیوه‌های درست و غلط خدا پرستی در مکه تاریخ پر فراز و نشیبی دارد. اما امروزه مکه همچنان به عهد ابراهیم در باره‌ی پاک کردن کعبه برای طواف کنندگان و نماز گزاران و زدودن زشتی‌های ظاهری چون نا پاکی‌ها و باطنی چون شرک و خرافات از کعبه پابند است.
مشکل انسان در طول تاریخ مشکل‌بی خدایی نبوده بلکه مشکل خدا پرستی نادرست بوده است. ابراهیم پیامبری است که بیشترین اهتمام به توحید دارد. ابراهیم در سراسر عمر خود کمتر با‌بی خدایی مبارزه کرده است. بلکه او با شرک یعنی شیوه‌های پرستش نادرست مبارزه می‌کرده است. به همین جهت اصل اول دین توحید است. یعنی واحد پرستی خدا. یعنی خدا را به رسمیت شناختن به عنوان تنها قدرت و تنها منبع. اعمال حج مرکب از مجموعه اعمالی است که ابراهیم و خاندان او آن را انجام داده‌اند. مو به مو باید آن‌ها اجرا شوند. دلیل آن این است که شیطان بیش از هرچیز روی ترویج شیوه‌ی پرستش نادرست کار می‌کند. لذا این اعمال از آن جهت باید مو به مو اجرا شود که ره گم نشود. وگرنه هر‌کس برای خود شیوه‌ی ابداع می‌کند. یکی از آن‌ها نماز پشت مقام ابراهیم است. این برای آنست که جای عبادت برای انسان مشخص شود که مسجد است. اما این انسان گاهی اماکن دیگر حتی مقابر را محل سجده قرار می‌دهد. ضمنا مقام ابراهیم نمادی از مبارزه و قیام و اعلام برائت از شرک است. در این باب سخن بسیار می‌ماند.