(۵)- (خطبه – ۱۰۵) وصف دین اسلام

(۱)الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِى شَرَعَ الْإِسْلامَ، فَسَهَّلَ شَرائِعَهُ لِمَنْ وَرَدَهُ، وَأَعَزَّ أَرْکانَهُ عَلى مَنْ غالَبَهُ، (۲)فَجَعَلَهُ أَمْناً لِمَنْ ‏عَلِقَهُ‏، وَسِلْماً لِمَنْ دَخَلَهُ، وَبُرْهاناً لِمَنْ تَکَلَّمَ بِهِ، وَشاهِداً ‏لِمَنْ‏ ‏خاصَمَ‏ ‏بِهِ‏، وَنُوراً لِمَنِ اسْتَضاءَ بِهِ، وَفَهْماً لِمَنْ عَقَلَ، وَلُبّاً لِمَنْ تَدَبَّرَ، وَايةً لِمَنْ تَوَسَّمَ، وَتَبْصِرَةً لِمَنْ عَزَمَ، وَعِبْرةً لِمَنِ اتَّعَظَ، وَنَجاةً لِمَنْ صَدَّقَ، وَثِقَةً لِمَنْ تَوَکَّلَ، وَراحَةً لِمَنْ فَوَّضَ وَ‏جُنَّةً لِمَنْ صَبَرَ، (۳)فَهُوَ ‏أَبْلَجُ‏ ‏الْمَناهِجِ‏، وَأَوْضَحُ ‏الْوَلائِجِ‏، ‏مُشْرِفُ‏ ‏الْمَنارِ، مُشْرِقُ ‏الْجَوادِّ، ‏مُضِى‏ءُ ‏الْمَصابِيحِ‏، ‏کَرِيمُ‏ ‏الْمِضْمارِ، رَفِيعُ الْغايَةِ، (۴)جامِعُ ‏الْحَلْبَةِ، مُتَنافَسُ ‏السُّبْقَةِ، شَرِيفُ الْفُرْسانِ، التَّصْدِيْقُ مِنْهاجُهُ، وَالصّالِحاتُ مَنارُهُ، وَالْمَوْتُ غايَتُهُ، وَالدُّنْيا مِضْمارُهُ، وَالْقِيامَةُ حَلْبَتُهُ، وَالْجَنَّةُ سُبْقَتُهُ.

[(۱)سپاس خدايی را سزاوار است که (حقايق)اسلام را(بر همه‌ی خردمندان) واضح و آشکار نموده است، برای کسی که در آن وارد گردد(مسلمان شود) راه‌های سرچشمه‌ی آن را آسان گردانيد، ارکان و پايه‌های آن را محکم و استوار نمود، تا کسی نتواند بر آن غلبه و فزونی يابد(و آن را از بين ببرد)، (۲)پس آن را (محل) امن (از قتل و غارت و دزدی و مانند آن‌ها در دنيا و آسودگی از عذاب آخرت) قرار داد، برای کسی که خود را به آن متصل کرد(به دستور آن رفتار نمود)؛ و (نشانه ی)صلح و آشتی قرار داد برای کسی که در آن داخل گشت؛ برهان و دليل(باشد) برای کسی که به وسيله‌ی آن سخن گفت؛ شاهد و گواه(باشد) برای کسی که با گوينده‌ی آن دشمنی کرد؛ نور و روشنی(هادی و راهنما باشد) برای کسی که از آن روشنی طلبيد؛ فهم(و درک حقایق باشد) برای کسی که تدبّر کرد؛ عقل و خرد برای کسی که(در مخلوقات) تفکر و انديشه نمود؛ نشانه‌ی(رستگاری باشد) برای کسی که به فراست راه حق را جست؛ بينايی برای کسی که تصميم گرفت(تا به خطا و اشتباه، کاری انجام ندهد)؛ عبرت و آگاهی (باشد) برای کسی که پند پذيرفت؛ نجات و رهايی(از عذاب باشد) برای کسی که تصديق و اعتراف نمود(به درستی آن؛ وثوق و اطمينان (باشد) برای کسی که توکل داشت (و به خدا)اعتماد کرد؛ آسايش (باشد)برای کسی که (کارش را به پروردگار)تفويض نمود؛ سپر (باشد) برای کسی که(در سختی‌ها) شکيبا بود؛ (۳)پس اسلام روشن‌ترين راه‌ها و آشکارترين مذاهب است، مناره‌ی آن(راستی و درستی آن) در بلندی (هويدا)است، راه‌های آن درخشان (و نمايان)است؛ چراغ‌هايش روشنی‌دهنده است، در ميدان مسابقه پيش رونده است، پايان آن(به قرب خداوند نزدیک و) بلند است، (۴)گرد آورنده‌ی اسبان مسابقه است (تا سواران آن‌ها برای تقرب به درگاه الهی از يک ديگر پيشی گيرند)، جایزه‏ای که برای مسابقه تعيين شده به قدری نفيس و نيکو است که همه به آن رغبت دارند، اسب دوان‌های آن شريف و بزرگوار هستند، راه آن تصديق(به خدا و رسول) و نشانه‌ی آن اعمال صالحه و پايان آن مرگ است؛ و ميدان رياضت و تربيت آن دنيا است؛ محل دواندن اسب‌های آن قيامت است؛ و بهشت جایزه و پاداش آن می‌باشد.]